Hoofdstuk 8: Ontwikkeling van hersenen Flashcards
Wat zijn gewervelden (‘vertebrates’)?
Organismen met hersenen + ruggenmerg
Wat zijn de 4 grove stadia van ontwikkeling van het menselijke zenuwstelsel?
- Zygote = conceptie tot 2 weken
- Embryo = 2 tot 8 weken
- Foetus = 9 weken tot geboorte
- Baby = geboorte
Multipotent
Neurale stamcellen zijn multipotent, wat betekent dat ze zich kunnen ontwikkelen in alle gespecialiseerde cellen in het CZS
Hoe wordt ontwikkeling van zenuwcellen beïnvloed?
Door chemische signalen
–> Neurotrofe signalen (genen “aanzetten”)
–> DNA methylatie (genen “uitzetten”)
Epigenetica
Alles buiten je genetische code dat invloed heeft op de ontwikkeling van je cellen
–> Omgevingsinvloeden kunnen expressie van genen ook veranderen
Wat zijn de 7 stadia van breinontwikkeling?
- Neurogenese
- Cel migratie
- Cel differentiatie
- Cel maturatie
- Synaptogenese
- Cell death + synaptic pruning
- Myelogenese
Wat is neurogenese?
Het ontstaan van neuronen uit stamcellen in de neurale buis
Wat zijn de 3 stappen van neurale migratie?
- Radiale gliacellen stippelen de route uit
- Paden gaan van sub-ventriculaire zone naar het oppervlak van de cortex
- Corticale lagen ontwikkelen zich van binnen naar buiten (sommige neuronen gaan echter “off road”
Wat is cel differentiatie?
Gespecialiseerde cellen worden gevormd uit één algemene voorloper cel
Onder invloed van chemische signalen differentiëren deze cellen zich in gespecialiseerde cellen
(Afgerond bij geboorte)
Wat is neurale maturatie?
Het vertakken van dendrieten (‘arborisatie’), gevolgd door groei van dendritische uitsteeksels (‘spines’)
Ook ontwikkeling van axonen
(Tot 2 jaar na geboorte)
Synaptogenese
Ontwikkeling van synapsen
–> 5 maanden na conceptie: simpele verbindingen
–> 7 maanden na conceptie: extensieve verbindingen
Wat is synaptic pruning?
Het brein snoeit synapsen die niet zo veel toevoegen als het ware af om ervoor te zorgen dat de bestaande synapsen zich beter kunnen verbinden/committeren aan een functioneel netwerk
–> Kan ook door omgevingsfactoren
Wat is apoptose?
Genetisch geprogrammeerde celdood
Wat is myelinogenese?
Het ontstaan van myeline en gliacel ontwikkeling
–> Witte stof neemt toe, grijze stof neemt af
Welke delen van het brein myeliniseren over het algemeen eerder dan andere gebieden?
Primaire delen in het brein