Hoofdstuk 3: Neuronen en cellen

Question 1

Waar hebben wij het grootste aantal neuronen in vergelijking met andere diersoorten?

Answer 1

In de cerebrale cortex

Question 2

Waar is de cerebrale cortex bij betrokken?

Answer 2

Hogere, intelligentere functies

Question 3

Uit welke 3 onderdelen bestaan neuronen en wat zijn de functies daarvan?

Answer 3

1. Dendrieten: verzamelen van informatie van andere neuronen (input)
2. Cellichaam (soma): integreren van informatie
3. Axon: informatie versturen (output)

Question 4

Uit welke 3 onderdelen bestaan neuronen en wat zijn de functies daarvan?

Answer 4

1. Dendrieten: verzamelen van informatie van andere neuronen (input)
2. Cellichaam (soma): integreren van informatie
3. Axon: informatie versturen (output)

Question 5

Welke 3 neuronen bestaan er over het algemeen?

Answer 5

1. Input (afferent)
   Lange dendrieten, korte axon
2. Associatie
   Korte dendrieten, korte axon
3. Output (efferent)
   Korte dendrieten, lange axon

Question 6

Wat is de functie van gliacellen?

Answer 6

Het ondersteunen van neuronen bij informatieverwerking
–> Ze “plakken” neuronen aan elkaar, waardoor betere geleiding ontstaat

!! Zelf niet direct betrokken bij informatieverwerking

Question 7

Wat zijn de 5 typen gliacellen?

Answer 7

1. Ependymcellen
2. Astrocyten
3. Microgliacellen
4. Oligodencrogliacellen
5. Schwann cellen

Question 8

Ependymcellen

Answer 8

Voornamelijk aan binnenkant van ventrikels
–> Produceren cerebrospinale vloeistof

Question 9

Wat is de functie van cerebrospinale vloeistof?

Answer 9

Belangrijk om hersenweefsel te beschermen tegen schokken van buitenaf, gewicht van hersenen is dan minder

Question 10

Astrocyten

Answer 10

Vormen nauwe verbindingen tussen bloedvaten (haarvaten) en neuronen
–> Bloed-hersenbarrière

Kunnen bloedvaten dus wijder of nauwe maken voor bloedtoevoer

Question 11

Wat is de functie van de bloed-hersenbarrière?

Answer 11

Beschermt de hersenen tegen het ontsnappen van bijv. zuurstof en tegen gifstoffen (bijv. alcohol)
–> Astrocyten

Medicatie kan zo echter vaak niet direct naar het brein

Question 12

Microgliacellen

Answer 12

Verdedigingscellen: ontstaan in het bloed als onderdeel van het immuunsysteem en migreren daarna naar het CZS

Identificeren ‘lichaamsvreemd’ weefsel en vallen dit aan en stimuleren beschadigd hersenweefsel om herstel te bespoedigen

Question 13

Oligodendrogliacellen

Answer 13

In CZS

Myeliniseren (isoleren) axonen van neuronen
Verbeteren geleiding van axonen

Question 14

Schwann cellen

Answer 14

In PZS

Myeliniseren (isoleren) axonen van neuronen
Verbeteren geleiding van axonen
Zorgen ook voor “reparatie” van axonen in PZS, wanneer een zenuw beschadigd is

Question 15

Wat is histologie?

Answer 15

Kleuren (stainen) van dunne plakjes hersenweefsel (coupes)
–> Post-mortem, ex vivo of in vitro

Question 16

Welke 6 dingen behoren tot de interne structuur van een (zenuw)cel?

Answer 16

1. Celmembraan
2. Nucleus
3. Nucleair membraan
4. Endoplasmatisch reticulum
5. Golgi lichamen
6. Microtubuli

Question 17

Celmembraan

Answer 17

Membraan om de cel
Scheidt intracellulaire en extracellulaire vloeistof

Question 18

Uit wat bestaat het celmembraan?

Answer 18

Uit 2 lagen van fosfolipide moleculen:
- Kop: fosfaatgroep = hydrofiel
- Staart: vetzuur (lipide) = hydrofoob

Question 19

Semipermeabel

Answer 19

Alleen specifieke moleculen kunnen het celmembraan passeren

Question 20

Welke 3 onderdelen behoren tot het systeem van het celmembraan?

Answer 20

1. Kanaal: laat specifieke ionen door
2. Poort: laat specifieke ionen door als de poort open is
3. Pomp: actief transport gebruikt energie, pompt specifieke ionen de cel in, en andere eruit (bijv. natrium/kalium pomp)

Question 21

Nucleus

Answer 21

Celkern, bevat chromosomen (23 chromosomen paren, 46 in totaal)

Question 22

Waaruit is DNA opgebouwd?

Answer 22

Een van de vier typen nucleobasen:
adenine (A), cytosine (C), guanine (G), thymine (T)

Question 23

Allelen

Answer 23

Overeenkomstige genen binnen een chromosomenpaar

Question 24

Wat zijn homozygoot en heterozygoot?

Answer 24

Homozygoot = DNA-sequenties op beide allelen zijn hetzelfde
Heterozygoot = DNA-sequenties op beide allelen zijn verschillend

Question 25

Wat zijn de Wetten van Mendel?

Answer 25

Allelen kunnen dominant of recessief zijn
–> Ze leiden tot een bepaalde eigenschap of niet

Question 26

Waar zijn genen de blauwdruk voor?

Answer 26

Voor eiwitsynthese in het endoplasmatisch reticulum

Question 27

Nucleair membraan

Answer 27

Membraan om de celkern

Question 28

Wat is de functie van het endoplasmatisch reticulum?

Answer 28

Verzameld eiwitten (“eiwitfabriek”)

Question 29

Wat is de functie van golgi lichamen?

Answer 29

Verpakt eiwitten en voorziet ze van ‘adres en postzegel’

Question 30

Wat doen microtubuli?

Answer 30

Vormen het transportnetwerk (‘snelweg’) voor eiwitten

Question 31

Aminozuren

Answer 31

De bouwstenen van eiwitten

Question 32

Hoe werkt eiwitsynthese?

Answer 32

De sequentie van basen in een gen (A, C, T, G) codeert in welke volgorde aminozuren verzameld moeten worden en aan elkaar moeten worden ‘geplakt’ om zo een specifiek eiwit te vormen

Question 33

Aminozuren

Answer 33

De bouwstenen van eiwitten

Question 34

Wat zijn de bases van gedrag in de goede volgorde?

Answer 34

Basen (A, C, T, G) –> Aminozuren –> Peptiden –> Eiwitten –> Cellen –> Gedrag

Question 35

Hoe worden aminozuren gecodeerd?

Answer 35

Aminozuren worden gecodeerd in DNA-sequenties van 3 nucleutide basen (codons) en getranscribeerd op mRNA

Question 36

Waarmee zijn aminozuren met elkaar verbonden?

Answer 36

Peptideverbindingen

Question 37

(Poly)peptiden

Answer 37

Ketens van aminozuren

Question 38

Wat zijn eiwitten eigenlijk?

Answer 38

Lange peptideketens met een specifieke vorm

Question 39

Wat vormen de eiwitten die opgenomen worden in het celmembraan?

Answer 39

De kanaal, poort en pomp