Hoofdstuk 6: het object van de orthopedagogiek Flashcards
Door wie is de term ‘heilpedagogiek’ geïntroduceerd?
Georgens en Deinhardt
EV
Wat betekent de term heilpedagogiek en in welk land wordt het gebruikt?
Duitsland, heil betekent genezen.
Wat zijn de kritieken op de heilpedagogiek?
1) veel beperkingen zijn niet te genezen
2) orthopedagogiek is een opvoedkundige wetenschap en geen paramedische
3) opvoeden beoogt niet te genezen of gezond te maken maar is gericht op groeien en ontwikkelen als de mens
4) heilpedagogiek is een toegepaste wetenschap en geen autonome wetenschap
Wat zijn de deelgebieden van de heilpedagogiek? (Bach)
1) heil-erziehung: blijft voor de te helen/genezen kinderen
2) sonder-erziehung: voor kinderen met een blijvende beperking
3) förder-erziehung: voor bijgestuurde gewone ontwikkeling
Wie, waar gebruiken ze de term Speciale Pedagogiek?
Waterink, Nederland
Wat betekent de term speciale pedagogiek?
= pedagogiek voor kinderen die anders zijn, opvallende kinderen of kinderen met een beperking
EV
Waarvoor staat ‘ortho’ in de term orthopedagogiek?
Verwijst naar aangepast aan.
Wat is ortho-agogiek?
Ortho-agogiek zou het begeleiden zijn van volwassenen omdat zij een andere begeleiding nodig hebben dan kinderen.
EV
De orthopedagogiek heeft een drievoudige oorsprong, wat is deze drievoudige oorsprong?
1) vakgebied onderwijs aan kinderen met een beperking
2) vakgebied residentiële zorg voor verwaarloosde kinderen en jeugdige delinquenten
3) vakgebied ambulante hulpverlening aan ouders en kinderen om een uithuisplaatsing te voorkomen
Hoe verloopt de ontwikkeling van onderwijs aan kinderen met een beperking?
- 1545: Pedro Ponce de Leon: doven
- 1762: M.T. de Brabandère: doofstommen
- 1770: Charles Michel de l’Epée: doofstommen
- 1784: Valentin Haüy: blinden
- 19e eeuw: Itard: de wilde van Aveyron
- 1837: Séguin: eerste school voor verstandelijke beperkten
In de 19e eeuw bestond de orthopedagogiek uit een conglomeraat van 2 zaken. Welke 2?
1) charitatieve bemoeienissen
2) activiteiten van artsen: neurologen en psychiaters
Tot wanneer werd de orthopedagogiek gedomineerd door het medisch model?
1960
Wie zei de uitspraak: ‘orthopedagogiek is pedagogiek en niets anders?
Moor in 1951.
Wat is heilpedagogiek volgens Georgens en Deinhart?
- de echte pedagogiek
- tussengebied tussen geneeskunde en pedagogiek
- object: helen van beperkingen, gedragsproblemen, leerproblemen
EV
Wat zijn de 3 fasen in de ontwikkeling van de orthopedagogiek?
1) orthopedagogiek is de wetenschap van de opvoeding van het afwijkend kind
2) orthopedagogiek is de methodische hulpverlening aan het kind in opvoedingsnood
3) orthopedagogiek is de wetenschappelijke studie van de hulpverlening bij een POS
Wat hoort er bij Hanselmann?
- grondlegger wetenschappelijke orthopedagogiek
- visie: accent op kind met tekorten
EV
Wat is heilpedagogiek volgens Hanselmann?
Heilpedagogiek = de leer over de opvoeding, onderwijs en maatschappelijke zorg met betrekking tot alle kinderen van wie de lichamelijke en psychische ontwikkeling blijvend wordt belemmerd en dit door individuele en sociale factoren
Wat hoort er bij Paul Moor?
- kritiek op Hanselmann: ontwikkeling is meer dan ontplooiing volgens genetisch programma
- doel opvoeding: bieden van innerlijke houvast
- orthopedagogiek is verdiepte pedagogiek
- object van heilpedagogiek = opvoeding van het kind met zijn ontwikkelingsbelemmeringen
Bij welke fase hoort Hanselmann en Moor?
Fase 1
Bij welke fase hoort Vliegenhart?
Fase 2
Wat is de visie van Vliegenhart?
- bepleit verbinding tussen theorie en praktijk
- orthopedagogiek is een specialisatie van pedagogiek
- beperkingen impliceren geen opvoedingsbelemmering
EV
Wat is de visie van Wim Ter Host?
Orthopedagogiek is een menselijke planwetenschap die als veld van actie de POS heeft, een opvoedingssituatie die zondag leed met zich meebrengt dat men meent niet verder te kunnen.
Wat zijn de 4 elementen van een POS?
1) kind
2) opvoeder
3) omgeving van het kind
4) werkelijkheid achter de omgeving van het kind
Wat zijn voorbeelden van wat opvoeders zelf kunnen doen om uit de problemen te geraken?
- genoeg slaap?
- andere problemen?
- is de opvoeder uit zijn puberteit?
- voldoende open en gericht op de kinderen?
- …
Wat zijn de 4 bestaanswijzen dat een persoon heeft?
1) fysisch niveau
2) biotisch niveau
3) animale niveau
4) humane niveau
Wat is J.F.W. Kok zijn visie over orthopedagogiek?
Orthopedagogiek = de studie van het handelen, meer in het bijzonder van het specifiek pedagogisch handelen dat een pedagogisch antwoord zoekt en geeft op de problematiek die in de opvoedingssituatie is ontstaan.
Op welke 3 assen is het orthopedagogisch classificatiesysteem gebaseerd?
1) affectieve as= ruimte bieden - ruimte laten
2) cognitieve as = structuur bieden - variëren
3) conatieve as = zelfrealisering - harmoniseren
Wat is de kritiek op deze 3 assen?
- gebrek aan betrouwbaarheid en validiteit
- communicatie andere disciplines is onmogelijk
- voorstel bestaande classificatiesystemen te gebruiken
Wat hoort er bij De Fever?
Integrerend Orthopedagogisch Model
- POS is een falende afstemming tussen vraag en antwoord
- want: opvoeders begrijpen de vraag niet, willen de vraag niet begrijpen of opvoeder kan antwoord niet geven
EV
Wat zijn de 3 graadsstrategieën volgens Kok?
- 1e graadsstrategisch handelen = 3 elementen waarin we variëren om te zien wat het kind nodig heeft, geheel van orthopedagogisch handelen in de leefsituatie
- 2e graadsstrategisch handelen = therapieën en trainingen die kunnen bijdragen aan de verbetering van functies op verschillende ontwikkelingsdomeinen en het welzijn van het kind
- 3e graadsstrategisch handelen = persoonlijke inkleuring van de behandeling
Wat is orthopedagogiek?
De wetenschappelijke studie van de hulpverlening aan zij die betrokken zijn of dreigen betrokken te worden bij een POS.
Wat is de visie van Levering?
- te veel relativering van opvoedingsdoelen is verlammend
- problemen noodzaken een veelzijdige analyse van complexe situaties
- analyse en keuzes
DUS: handelen naar best vermogen in inzicht op een bepaald moment + zich bewust zijn dat zijn oordeel gebaseerd is op waarden en normen.
Wat is de visie van Sleutel?
Opvoedingsdoelen: minimale rationaliteit en minimale moraliteit.
Als deze dreigen niet bereikt te worden is er universeel sprake van een opvoedingsprobleem.
Wat zijn de globale opmerkingen op minimale rationaliteit en minimale moraliteit?
1) minimale rationaliteit en minimale moraliteit verwijzen naar eigenschappen van personen die corresponderen met de regels
2) regels zijn universeel
3) regels of principes zijn noodzakelijk voor een coherente samenleving en haar voortbestaan
4) psychische disposities correlerend met deze regels zijn opvoedingsdoelen
Wat is minimale rationaliteit?
- ontwikkeling als persoon
- cognitief
- overwegen van consequenties
- vermogen om verschillende handelingsalternatieven uit te voeren
- beoordelen dopbasis van objectieve criteria
Wat is minimale moraliteit?
- ethiek
- accepteert morele regels van zelfzuchtig iemand
- basisregels in verband met bescherming en veiligheid
Wanneer is er sprake van een opvoedingsimpasse?
Wanneer jongeren niet voldoen aan minimale rationaliteit en moraliteit.
EV
Welke 2 soorten impasses bestaan er?
1) interne
2) externe
EV
Wat is een interne opvoedingsimpasse?
- opvoeder vindt het belangrijk dat de ontwikkeling in de richting van MR en MM verloopt
- alleen interne opvoedingsimpasse indien opvoeder ziet dat de ontwikkeling niet in de richting van MR en MM verloopt
- opvoeder ziet geen bevredigende middelen om de ontwikkeling in de richting van MR en MM te begunstigen
- opvoeder verwacht niet dat hij binnen een acceptabele termijn bevredigende middelen zal vinden om de ontwikkeling van Y in de richting van MR en MM te bevorderen
EV
Wat is een externe opvoedingsimpasse?
- een buitenstaander die vindt dat de ontwikkeling van de opvoeding niet in de richting gaat van MR en MM
- buitenstaander constateert dat de ontwikkeling niet in de richting van MR en MM gaat
- buitenstaander is van mening dat de ongewenste ontwikkeling verband houdt met het optreden van de opvoeder
- buitenstaander verwacht niet dat de opvoeder zijn gedrag, binnen de voor de buitenstaander acceptabele termijn, in positieve zin zal veranderen
EV
wat is het orthopedagogisch object?
Orthopedagogiek is de wetenschappelijke studie van e preventie van en de hulpverlening aan zij die betrokken zijn of dreigen betrokken te worden bij ernstige opvoedingsproblemen. Opvoedingsproblemen kunne worden omschreven als een interne of externe opvoedingsimpasse.
