Hoofdstuk 5: intelligentie

Question 1

PID van cognitief functioneren

Answer 1

-> omvat verschillen tussen mensen in termen van cognitieve prestaties

Meest toegepast gebied= psychologie van intelligentie

Question 2

Doelen van psychologie van intelligentie

Answer 2

1. Beschrijven
   - Verschillen: hoe verschillen mensen inzake intelligentie? Welke zijn de belangrijkste verschillen?
   - Verbanden tussen verschillen: welke verschillen hangen samen?
2. Verklaren van verschillen: wat ligt er aan de basis? (cultuur, leergeschiedenis, opvoeding, erfelijk?)

Question 3

Argumenten voor het belang van impliciete theorieën over intelligentie

Answer 3

• Bepalen hoe we onszelf en anderen percipiëren en evalueren in het dagelijks leven (wanneer noemen we iemand slim/dom,…)
• Kunnen onderzoek inspireren over structuur van intelligentie
  -> Sternberg besteedde hier veel aandacht aan en deed er onderzoek over

Question 4

Onderzoek Sternberg et al 1981
Wat verstaat leek onder intelligentie?

Answer 4

Twee fases
1. Op verschillende plaatsen aan leken vragen om intelligente en onintelligente gedragingen op te noemen => lijst met 170 intelligente en 80 onintelligente zaken
2. Andere leken beoordelen deze gedragingen voor hoe typisch ze zijn voor:
- Algemene intelligentie
- Schoolse intelligentie
- Alledaagse intelligentie

Question 5

Waarom maakte Sternberg de opdeling van 3 soorten intelligentie in zijn onderzoek

Answer 5

Om zo de scores te kunnen kwantificeren en te gaan kijken of bepaalde zaken met elkaar correleerde; factoranalyse

Question 6

Resultaten onderzoek Sternberg et al 1981 over wat de leek verstaat onder intelligentie

Answer 6

Factoranalyse levert 3 types intelligentie op die meespelen volgens de leek
- Oplossen praktische problemen
- Verbale vaardigheden
- Sociale vaardigheden

Relatief grote correlatie tussen de 3 verschillende factoren
-> Onderzoekers deden oblieke rotatie, wat impliceert dat er iets gemeenschappelijk zou zijn bij alle 3

Question 7

Sternberg voerde dezelfde procedure uit bij experten
Wat waren de resultaten?

Answer 7

Correlatie over scores op deze termen tussen leken en experts is groot (.80)
-> mening van experts verschilt niet zo sterk van de mening van leken
Experts: nadruk op motivatie bij schoolse intelligentie
Leek: nadruk op het sociale bij alledaagse intelligentie

Question 8

Kritiek op onderzoek Sternberg

Answer 8

Dit is enkel westers (WEIRD) perspectief
-> er zijn gelijkenissen tussen culturen maar er zijn ook belangrijke verschillen inzake impliciete theorieën over intelligentie

Question 9

Symposium 1921

Answer 9

Men wou tot eenheid komen in de wetenschap omtrent het begrip intelligentie
-> Uitnodiging aan bekende experts van toen (Thorndike, Terman)
-> Men kwam nog steeds tot heterogene verklaringen: van ‘de kracht om correcte antwoorden te geven’ tot ‘mogelijkheid om abstract te denken’

Question 10

Symposium 1986

Answer 10

Poging 2 -> boek Sternberg ‘What is intelligence’
-> 24 experten een definitie vormen
- Maar kwamen opnieuw tot zeer heterogene verklaringen
-> unitair vs veelvormig, verschillende nadrukken,…
- Ook overlap
-> aanpassen aan omgeving
-> Zowel basale processen als hogere processen
-Verschuiving tov 1921
-> metacognitie> kennis die passief is opgedaan
-> Erkennen van belang van cultuur in definitievorming <=> universele definitie

Besluit: veel heterogeniteit én overlap, maar weinig houvast

Question 11

Operationele definitie van Boring 1923

Answer 11

Vond dat conceptuele discussie een dovenmansgesprek werd
-> operationele definitie in plaats van conceptueel

Intelligentie= de uitkomt op een test, hetgeen de test meet

Question 12

Kritiek op operationele definitie van Boring

Answer 12

• Over welke test gaat het? Zijn testen vergelijkbaar?
• Probleem van circulatie: intelligentie= wat test meet= intelligentie=…
  -> in praktijk toch zeer vaak gebruikt

Question 13

Robert Sternberg

Answer 13

• Een van de meest vooraanstaande onderzoekers omtrent intelligentie
• Eredoctoraat KUL
• Baseert zich op Binet
  -> Als we iets willen definiëren, moet dat op 3 manieren
  1. Omstandigheden: oorsprong, omstandigheden waarin het optreed
  2. Aard, bestanddelen
  3. Gevolgen, effecten

Question 14

Definitie van Sterberg

Answer 14

• Omstandigheden: intelligentie doet zich voor in oude en nieuwe taken
• Bestanddelen: intelligentie bestaat uit componenten
• Effecten: intelligentie zorgt voor optimale match tussen individu en omgeving

Question 15

Leg uit: intelligentie doet zich voor in oude en nieuwe taken (omstandigheden) (def sternberg)

Answer 15

• Nieuwe taken
  -> Qua opgave: persoon staat voor uitdaging opgave te begrijpen en een begrippenkader + regels op te bouwen
  => onconventionele opgave, duurt even eer je opdracht begrijpt en de regels doorgrond (= omstandigheid waarin intelligentie optreed)
  -> Qua uitvoering: hoe handelen op basis van begrip opgaven
  (nieuwe uitvoering)
  => Goede nieuwe taak voor IQ-test= test die OF nieuwe opgave heeft, OF nieuwe uitvoering (allebei is te moeilijk)

-Oude taken: kwestie van snel en goed informatieverwerking automatiseren
-> begrijpen van opgave automatiseren
-> uitvoeren van opgave automatiseren

Question 16

Uit welke soort componenten bestaat intelligentie (bestanddelen) (sternberg)

Answer 16

1. In-vertaling: omzetten S naar interne representatie
2. Bewerking: bewerkingen van interne representatie
3. Uit-vertaling: omzetten interne representatie naar R
4. Metacomponent supervisie: sturen en plannen van componenten

dus intelligentie
= resultaat van elementair informatieverwerkingsproces dat opereert op interne representaties van objecten en symbolen
= vermogen om componentiële informatieverwerkingsprocessen snel en accuraat uit te voeren

Question 17

Leg uit: intelligentie zorgt voor optimale match tussen individu en omgeving (effecten) (sternberg

Answer 17

• Adaptatie: aanpassen aan omgeving
• Omgevingsselectie: zelf omgeving kiezen voor beste match
• Omgevingsmodificatie: zelf omgeving vormen

-> Speelt zich af binnen leven van 1 individu
-> implicatie: wat intelligentie is hangt af van context en kan dus variëren over personen, binnen personen, over culturen

Question 18

Evolutiepsychologie

Answer 18

Probeert psychologische eigenschappen uit te leggen aan de hand van evolutionaire principes
Basisprincipes:
- Erfelijkheid: eigenschappen zijn overerfbaar
- Variatie: er is natuurlijke variatie tussen organismen van eenzelfde soort
- Selectie: sommige ‘fitte’ eigenschappen geven sommige organismen hogere kans op overleven en voortplanten (survival of the fittest) - niet-fitte eigenschappen verdwijnen

-> op deze manier psychologische eigenschapen proberen verklaren door evolutionaire functie/ nut

uitgangspunt: optimale match tussen individu en omgeving

Question 19

Evolutiepsychologie toegepast op intelligentie

Answer 19

Intelligentie= eindresultaat van verzameling eigenschappen die soort in staat stelden om zich in het verleden voort te planten en te overleven

Question 20

Wie is Francis Galton (1822)

Answer 20

• Neef van Darwin (geïnspireerd door hem)
  -> zijn psychologische eigenschappen erfbaar? (zie H1; genialiteit erfelijk?)
• Eerste persoon die id in vaardigheden ww onderzocht

Question 21

Stimulus voor onderzoek van Alfred Binet

Answer 21

Kreeg opdracht van de overheid om laagbegaafde kinderen op te sporen zodat hieraan extra hulp en aandacht besteed kan worden
-> zo pionier geworden van IQ-testen

Question 22

Assumpties en vertrekpunten van Alfred Binet

Answer 22

-Intelligentie is niet noodzakelijk 1 eigenschap; meerdere taken gebruiken en dus bestuderen vanuit verschillende hoeken/facetten
- Intelligentie is veranderbaar
- intelligentie stijgt met leeftijd; oudere kinderen kunnen taak beter dan jongeren

Question 23

Simon-Binet test

Answer 23

Eerste intelligentietest, bestaande uit verschillende taakjes
-> scoring zo gestandaardiseerd mogelijk

Question 24

Vastellingen van Binet

Answer 24

• Taakjes varieerde in moeilijkheid
• Prestatie hing samen met leeftijd
• Grote id -> verschil hing niet samen met training!

Question 25

Idee die Binet haalde vanuit zijn vaststellingen

Answer 25

Bestaan van mentale leeftijd
= gemiddelde leeftijd waarop een kind een specifieke taak kan oplossen
-> id in mentale leeftijd
-> opdeling mentale leeftijd en chronologische leeftijd
-> kwantificeren: mentale leeftijd koppelen aan score
bv: totaalscore 34 -> gem leeftijd die bij deze score hoort is 8j = mentale leeftijd

Question 26

William Stern

Answer 26

Hij ging verder op het werk van Binet + volgende stap -> IQ bereken door een combinatie te maken van beide (chronologische leeftijd en mentale leeftijd)

IQ= (mentale leeftijd / chronologische leeftijd) X 100
- >100: loopt voor op leeftijd
-> =100: loopt gelijk met leeftijd
-< 100: loopt achter op leeftijd

IQ= specifieke kwantificatie van intelligentie obv intelligentietest

Question 27

Problemen met kwantificatie van William Stern

Answer 27

Intelligentie blijft nooit lineair stijgen doorheen leven
-> groei stopt bij vroege volwassenheid (16-18j)
bv: IQ op 18j= 100 -> IQ op 50j=36? (18/50)

Question 28

David Wechsler (1896)

Answer 28

Idee: we moeten niet kijken naar mentale leeftijd maar naar de mate waarin individu afwijkt tov normgroep
-> IQ-score ontwikkelen op basis van percentiel in diens leeftijdscohort
IQ-score= normaalverdeeld

Question 29

Universele conventies omtrent IQ-verdeling

Answer 29

Gem = 100
SD = 15