hoofdstuk 4: het verven

Question 1

verven:

Answer 1

aanbrengen kleurstof op + fixeren in textielvezel

Question 2

kleurstof (vorm waarin het kan voorkomen)

Answer 2

pasta, poeder of korrels

Question 3

hulpmiddelen:

Answer 3

natmakers, egaliseermiddelen, echtheidverbeteraars, zout, …

Question 4

verfrecept

Answer 4

voorbeeld voor het verven van katoen met reactieve kleurstoffen -> samengesteld in verfkeuken

Question 5

mechanismen om textielvezelmateriaal te kleuren:

Answer 5

• substantief aanverven
• vorming primaire bindingen
• mechanische insluiting kleurstof in vezel
• verven in massa

Question 6

verfprocédés

evenwicht hangt af van?

Answer 6

• zoveel mogelijk kleurstof in vezel krijgen
• evenwicht = afhankelijk van temp & verschilt volgens kleurstofsoort & concentratie

Question 7

praktisch verloop verfprocédés

Answer 7

• diffusie (vlotcirculatie) -> verven als er beweging is
• adsorptie -> beweging kleurstofparticels naar grondstof & zetten zich op wand
• diffusie (in vezel) -> tot op molecule aangeverfd

Question 8

goedmigrerende kleurstoffen

Answer 8

• verven egaal
• plaatsen hoge concentratie kleurstof verlopen naar lage concentratie

Question 9

discontinu verven

Answer 9

• verflot
• lot na lot verven
• bad wordt uitgeput door voortdurend contact
• affiniteit vereist
• fixeren in hetzelfde bad
• spoelend/ kokend wassen
• drogen
  terug bij 0 voor nieuw lot: concentratie uit bad zit nu in grondstof

Question 10

continu verven

Answer 10

• gaat wit in machine -> snel erdoor -> uitgeperst -> fixeren
• enkel volume van bad mindert, niet concentratie
• verven zonder ophouden
• geen concentratievermindering
• mechanisch aanbrengen kleurstof

Question 11

drie systemen fixeren:

Answer 11

• pad batch -> rol in kamer -> op kampertemp fixeren -> zit in plastic folie + draait rond -> 24u lang
• pad roll -> in thermo kamer -> 80° -> klaar in enkele uren
• pad jig: rollen worden gemonteerd op jigger -> gaat van rol tot rol & word constant op en af gerold

Question 12

machinekeuze hangt af van

Answer 12

• vorm texielsubstraat
• vermethode
• grondstofsoort
• kleurstofgroep

Question 13

drie categorieën om verfmachines in te delen:

Answer 13

• machines met stilstaand textielmateriaal & bewegend verfvlot
• machines met bewegend textielmateriaal & stilstaand verfvlot
• machines met bewegend textielmateriaal & bewegend verfvlot

Question 14

verven losse vezels

Answer 14

• gebeurd in pakmachines
• gesloten discontinue verfapparaten met ronde/ vierkande verftank
• vezelmateriaal wordt in materiaaldrager geladen, bevochtigd en aangestampt
• adhv circulatiepomp wordt verfvlot doorheen vezelpak gepompt
• kleurstoffenoplossing wordt van ene naar andere richting door textielmateriaal te pompen

Question 15

verven van garenstrengen

Answer 15

open strengenverfmachine
- veel in wolindustrie
- sommige grondstoffen krimpen snel bij hoge temp = open strengmachine -> spant strengen niet op en gaat niet boven 100°
- strengen circuleren in bad
- verven, fixeren, wassen, spoelen op zelfde machine
- discontinu verven

gesloten strengenvermachine
- hoger dan 100°
- grondstof indoen die niet kan krimpen

Question 16

verven op bobijnen

Answer 16

• materiaaldrager met daarop geperforeerde stangen om bobijnen op te plaatsen
• bobijnen ondergaan voorbehandelen in zelfde machine
• kruiselings gewikkeld op plastic geperforeerde huls
• gefixeerd, gewassen … in zelfde machine
• discontinue -> wit in, gekleurd uit, badwater opnieuw gebruiken

Question 17

verven garenbomen

Answer 17

• zelfde manier als bobijnen: in autoclaaf
• horizontale boomverfautoclaven

Question 18

foularderen

Answer 18

mechanisch & uniform verdelen van verfvlot door een foulard

Question 19

fixeren

Answer 19

• pad steam: oven met stoom -> zorgt voor fixeren
• pad thermosol -> spanraam: stof word in breedte gerekt met hete licht in kast

Question 20

semi- continu verven

Answer 20

• verven met pad systeem
• begint op rol -> door machine -> weer op rol -> fixeren

Question 21

verven van stoffen

Answer 21

verven op volle breedte
stukverven in strengvorm

Question 22

jigger

Answer 22

• atmosferische jigger open
• high temperature jigger gesloten
• discontinue proces: bedoeling bad uit te putten, 1 rol per keer

Question 23

de verfautoclaaf

Answer 23

• voor kleinere hoeveelheden
• siirtgelijk aan pakmachine of bobijn verven
• high temperature verven

Question 24

foulard (paddle machine)

Answer 24

• verschillende constructies mogelijk
• continue systeem wanneer na laatste rollen er een stoomoven is
• als het naar een andere kamer moet voor stoom: discontinue

Question 25

haspelkuip

Answer 25

• boven verfvlot een haspel
• haspel doet stof vooruitdraaien met armen in bad
• grote vlotverhouding: 1/20
• niet veel gebruikt
• is een streng = begin & einde aan elkaar gehecht

Question 26

jetverfmachine

Answer 26

• komt meer voor dan haspelkuip
• kan 120kg stof in
• bovenaan haspel die stof vooruit stuwt in bad
• jet duwt water vooruit door venturibuis
• venturibuis: buis vernauwt = badwater en stof in versnelling
• discontinue = bad helemaal uitgeput, kleurstof gaat in materiaal

Question 27

garment dye
voor welk soort stof?
kleurstoffen?

Answer 27

• geweven eenvoudige katoenen artikelen
• co, pes en pa

Question 28

voordelen waterloos verven

Answer 28

• geen waterverbruik
• geen afvalwater die moet worden gezuiverd
• co2 na bewerking gasvormig en daarna 95% gerecycleerd
• geen chemische hulpmiddelen nodig
• niet drogen = geen energieverbruik
• 2x zo snel als gewoon proces