Historyzm w krajach niemieckich Flashcards
Heinrich von Ferstel, kościół Wotywny w Wiedniu
Kościół ten wybudowano w latach
1856–1879, aby upamiętnić ocalenie cesarza
Franciszka Józefa z zamachu dokonanego
przez anarchistę. Jest on przykładem
historyzmu: przybrał formy neogotyckie,
odwołujące się do gotyckich katedr Francji
i Niemiec. Świadczy o tym nie tylko
konstrukcja, lecz także dekoracja w formie
m.in. maswerków, wimperg, kwiatonów
i rozety
Karl Friedrich Schinkel, Friedrichswerdersche Kirche w Berlinie
Kościół ewangelicki wznoszony w latach 1824–1831 na zlecenie
króla Prus Fryderyka Wilhelma jest pierwszą neogotycką świątynią
zbudowaną z cegły. Kiedy w 1824 roku został ogłoszony konkurs
na jej projekt, architekt przedstawił alternatywne wersje w kilku
różnych stylach. Ostatecznie przyjęto koncepcję neogotycką,
nawiązującą do angielskich kaplic. Jest to jednonawowy budynek
z dwoma wieżami flankującymi fasadę. Obecnie kościół nie pełni
funkcji sakralnej, znajdują się tam rzeźby z XIX wieku ze zbiorów
Galerii Narodowej (Nationalgalerie) w Berlinie.
neogotyk w krajach niemieckich
Neogotyk stał się stylem licznych kościołów protestanckich i katolickich w krajach
niemieckich. W jego propagowaniu zasłużył się Karl Friedrich Schinkel, projektant wielu
z nich, w tym Friedrichswerdersche Kirche w Berlinie – pierwszej
od czasów średniowiecza na terenie Niemiec budowli z nieotynkowanej cegły. Schinkel,
jako badacz i inwentaryzator, uczestniczył w pracach prowadzonych w gotyckiej katedrze
w Kolonii. Odnaleziono tam szczegółowe projekty średniowiecznych architektów, które
postanowiono zrealizować. Ukończenie budowy katedry, wstrzymanej na kilkaset lat, stało
się jednym z najważniejszych zadań, jakie wówczas podejmowano w tej dziedzinie.
Z czasem styl neogotycki wybierano także dla do architektury świeckiej, m.in: ratuszy,
szkół, szpitali i koszar. Przyjęła się wówczas surowa, ceglana jego wersja, charakterystyczna dla niemieckiego gotyku.
neorenesans w krajach niemieckich
W środowisku monachijskim formy neorenesansowe spopularyzował Leo von Klenze,
który w budowie jednego ze skrzydeł rezydencji królewskiej nawiązywał do Palazzo Pitti
i Palazzo Rucellai we Florencji. Specyfiką architektury niemieckiej stał się styl arkadowy,
czyli okrągło-łukowy (niem. Rundbogenstil), który był nawiązaniem zarówno do renesansu,
jak i architektury wczesnochrześcijańskiej, bizantyńskiej i romańskiej. Zgodnie
z intencją króla Bawarii Ludwika I styl ten miał być nowy, odmienny od klasycyzmu
i neogotyku. Tworzyli w nim: Klenze, Schinkel, a także Friedrich von Gärtner, profesor
Akademii Architektury w Monachium, budowniczy projektowanego przez Klenzego
kościoła św. Ludwika w Monachium – pierwszej monumentalnej budowli w stylu
arkadowym.
Leo von Klenze, Friedrich
von Gärtner, kościół
św. Ludwika w Monachium
w Niemczech
Budynek został wzniesiony
w latach 1829–1844
z inicjatywy króla Ludwika I
i poświęcony św. Ludwikowi
– patronowi władcy.
W jego fasadzie znajdują
się półkoliste łuki:
w arkadach portyku
wgłębnego, w niszach,
w wykroju okien i we
fryzach arkadkowych. Ma on kształt trójnawowej bazyliki z wydatnym transeptem i dwuwieżową
fasadą wzorowany na romańskich kościołach północnowłoskich
Christian Jank, Éduard Riedel,
Georg von Dollmann, zamek
Neuschwanstein w Niemczech
Ludwik II po objęciu bawarskiego tronu przystąpił do realizacji kilku okazałych
rezydencji utrzymanych w stylach historycznych.
Najważniejszą jego inicjatywą była budowa zamku Neuschwanstein. Było to dzieło kilku
architektów. Budowla o neoromańskiej szacie zewnętrznej jest jednym z najważniejszych dzieł historyzmu niemieckiego. Nawiązuje do wyidealizowanych wizji średniowiecznych
zamków rycerskich. W jej wnętrzu ze względów finansowych ukończono jedynie piętnaście
z ponad dwustu planowanych komnat. Najważniejszą z nich, Salę Tronową, wzorowaną
na bizantyńskiej świątyni Hagia Sophia, zaprojektowano jako oprawę scenograficzną
do opery Parsifal Ryszarda Wagnera, którego twórczości król Ludwik II był miłośnikiem. Zamek wznoszony od 1869 roku
na dwustumetrowym wzgórzu
u podnóża Alp koło Füssen miał być
realizacją marzeń Ludwika II
o wskrzeszeniu czasów arturiańskich
i poszukiwaniu Świętego Graala.
Jest to asymetryczny zespół wielu
budynków. Wydłużony kompleks
jest urozmaicony wieżami,
wykuszami, balkonami, blankami,
machikułami i fryzami arkadkowymi.
Otwory okienne nawiązują do
stylu romańskiego i mają formy
biforiów i triforiów. Centralną
częścią kompleksu jest budynek
pałacowy z reprezentacyjnymi
komnatami królewskimi. Najbardziej
wyróżniającym się budynkiem
na dziedzińcu jest czworoboczna
wieża. Z jej platformy widokowej
rozpościera się widok na malowniczą
Wyżynę Bawarską.
Istotnym środowiskiem, w którym rozwijała się architektura historyzmu, była stolica
Cesarstwa Austrii – Wiedeń.
Za czasów panowania Franciszka Józefa zburzono średniowieczne obwarowania miejskie i w ich miejscu w latach 1860–1890 wytyczono szeroki
bulwar – Ringstrasse – otaczający zabytkową, centralną część miasta. Wokół niego rozmieszczono najbardziej reprezentacyjne budynki, utrzymane w stylach historycznych, m.in.
klasycystyczny gmach parlamentu, neogotyckie ratusz i kościół Wotywny oraz neorenesansowe Operę Narodową i Teatr Zamkowy
