HF 9: organisatie, een microkosmos van de samenleving Flashcards
Uitgekiend systeem van ‘wetenschappelijke’ bedrijfsvoering, bedacht door de Amerikaanse ingenieur F.W. Taylor (1917) met als doel verspilling van menselijke energie en ‘luiheid’ tegen te gaan en een zo hoog mogelijke economische productiviteit te bereiken. Drie principes: (1) scheiding tussen de organisatie van het arbeidsproces en de kennis/kunde van de arbeiders, (2) scheiding tussen uitdenken en uitvoeren en (3) het gebruik door het management van hun kennismonopolie om het productieproces te (kunnen) beheersen.
taylorisme
wat zijn de verschillende organisatietheorieën/ organisatieparadigma?
RATIONELE THEORIE
= doelstelling te bereieken op een onpersoonlijke manieren, door planmatige en consistentie wijze
NATUURLIJKE THEORIE
= nog steeds rationele theorie maar nu ook sociaal systeem waar de individuele persoon ook zijn eigen doelstellingen nastreeft
OPEN-SYSTEMENTHEORIEËN
= rekening gehouden worden met de relaties met de buitenwereld en de veranderingen
wat zijn de 3 ideaaltypes omtrent organisatie die Weber identificeerde
ASSOCIATIE:
- mensen met een gemeenschappelijke bekommernis
- geen administratieve, bestuurlijke of economische finalisteit
- vrijwillige vereneging gericht op doelgerichte gemeenschappelijke acties
PREBUREAUCRATISCHE ORGANISATIE:
- administratie onder patriominaal gezag
- traditionele gezaghouder die persoonlijk en mondeling officiële gelegenheden bijwoont, niet onpersoonlijk en schrijftelijk.
- gedrag wordt gestuurd door traditie of gewoonten
vb. familiebedrijf
BUREAUCRATIE
- hoogste trap van formele organisatie
- hiërarchische structuur
verschil bureaucratie en prebureaucratie
bij prebureaucratie was uw stand zeer belangrijk en bij bureaucratie was het voor de eerste keer dat iedereen gelijk was aan de wet
Ideaaltype van een organisatie waarbij de gezagsdrager autonoom stuurt, zonder regels of normen, alsof de organisatie zijn persoonlijk huishouden is. Overheersend in de premoderne periode, maar vandaag nog altijd kenmerkend voor vele familiebedrijven.
prebureaucratie
De hoogste trap van een formele organisatie, gekenmerkt door formele en expliciete voorschriften, rationele deskundigheid, hiërarchische gezagsstructuur, rekrutering en promotie op grond van formele (objectieve) kennis en prestaties, en zekerheid van betrekking.
bureaucratie WEBER
Een formele, rationeel georganiseerde sociale structuur met duidelijk gedefinieerde handelingspatronen volgens dewelke, idealiter, elke reeks handelingen functioneel verbonden is met de doelstellingen van de organisatie. Kernbegrippen zijn: formele regels, formele rollen en hiërarchie.
bureaucratie volgens MERTON
wat zijn de kenmerken van bureaucratie?
- continuïteit wordt verzeker onafhankelijk van die de organisatie heeft opgericht
- afbakening van de bevoegdheden via regels en voorschriften
- hiërarchisch toezicht
- scheiding tussen posities en bekleders
- terugvallen op schriftelijke stukken
verschil prebureaucratie en bureaucratie?
- organigram
- positiebekleding
- delegatie bevoegdheden
- regels
- communicatie