Het hele gezin als cliënt, co-therapie, en het genogram Flashcards
Wat is een tentame suïcide?
Een suïcidepoging die men heeft overleefd
Carl Whitaker
Arts, pas later psychiatrie
Hij merkte op dat veel patiënten leken te herstellen, maar dat hun problemen vaak weer opflakkerden wanneer ze terugkeerden naar hun families
=> de overtuiging = dat de hele familie als cliënt moest worden behandeld
Symbolisch-experientieel, gestoeld op uitgangspunten van de humanistische psychologie => een nogal experimentele en emotionele benadering van gezinstherapie / improvisatie en een grote dosis creativiteit
Opzet van de therapeut = voor cliënten de ervaring te creëren van wederzijdse waardering en respect in de interactie met elkaar
Twee belangrijke aspecten op de voorgrond:
1. Therapie is gericht op groei van het gezin en van de individuele gezinsleden.
2. Ieders verantwoordelijkheid voor eigen gedrag, wederzijdse acceptatie en respect, en samenwerking (‘joint, cooperative therapy’) om conflicten op te lossen
Gebrek aan emotionele verbondenheid => leidt tot: symptomen en interpersoonlijke problemen
Gezinssamenhorigheid en cohesie => maakt persoonlijke groei mogelijk
=> Therapie = ‘healing through encounter’
Twee belangrijke aspecten op de voorgrond bij Carl Whitaker
- Therapie is gericht op groei van het gezin en van de individuele gezinsleden
- Ieders verantwoordelijkheid voor eigen gedrag, wederzijdse acceptatie en respect, en samenwerking (‘joint, cooperative therapy’) om conflicten op te lossen
Wat betekent ‘healing through encounter’?
Helen in en door de ontmoeting tussen gezin en therapeut (Carl Whitaker)
Virginia Satir
Nadruk op het belang van communicatie binnen gezinsrelaties
Overtuiging dat het “presenterende probleem” het “oppervlakkige probleem” was, maar zelden het werkelijke probleem vertegenwoordigde
De bron van de moeilijkheden = de manier waarop mensen met problemen omgingen (“coping”)
Communicatie en zelfperceptie (bv. zelfbeeld) = invloed op de interacties binnen gezinnen en relaties
=> ‘conjoint family therapy’ = twee therapeuten met verschillende expertise samen in een therapiesessie actief, waarbij de een van de ander leert en de mogelijkheid krijgt om feedback op de aanpak te ontvangen
Conjoint family therapy
Twee therapeuten met verschillende expertise samen in een therapiesessie actief, waarbij de een van de ander leert en de mogelijkheid krijgt om feedback op de aanpak te ontvangen
Murray Bowen
“Het gezin als een in elkaar grijpend systeem”: het gezin als een systeem dat gevormd wordt door dezelfde natuurlijke principes zoals alle levensvormen
De interacties en onderlinge afhankelijkheden van alle gezinsleden kwamen in de visie van Bowen centraal te staan
Vanuit interesse in intergenerationele theorieën binnen de gezinstherapie =>
focus op de dynamiek in het gezin
Focus op de invloed van familiegeschiedenis op individuen
Het concept van genogrammen ontstond onder impuls van Dr. Murray Bowen
Wie gaf aanleiding tot de ontwikkeling van het genogram?
Murray Bowen
Het gebruik van het genogram in familietherapie
Familierelaties visualiseren en begrijpen, voorbij de beperkingen van traditionele ‘stambomen’
Het gezin = onderling verbonden systeem: veranderingen in één deel beïnvloedt het geheel
Welke rol speelt een genogram voor de systeemtherapeut en de gezinsleden?
Voor de systeemtherapeut : een goed visueel instrument in de communicatie en samenwerking met het gezins- of partnerrelatiesysteem : relaties en interacties binnen een gezin letterlijk in beeld
Voor gezinsleden: toegankelijke manier om ervaringen en gevoelens te delen
Wat zijn de kernaspecten van een genogram
- inzicht in familiegeschiedenis (+ hoe deze de huidige gedragspatronen beïnvloeden)
- transgenerationele patronen herkennen
1) Verbondenheid tussen gezinsleden in kaart brengen (en de wisselwerking met de communicatie)
2) Gezinsleden delen hun ervaringen en gevoelens
3) Verschillende rollen in het gezin identificeren
4) Doelen formuleren voor verandering en groei