HC.6 Risicofactoren voor osteoporose Flashcards
Definitie osteoporose?
Osteoporose is een afwijking van het gehele skelet gekenmerkt door verlaging van de botmassa en verlies in onderlinge samenhang van botblakjes resulterend in verhoogde kans op een fractuur
Epidemiologie?
- Veel vrouwen, veel ongediagnosticeerd en nog kleiner deel behandeld 20%
Klinische gevolgen van wervelfracturen
- Wervel zakt in lijkt acuut tot pijn door zwelling kan ook chronisch zijn
- Veel pijnstilling
- Krom lopen, kyfose
- Pijn spieren en pezen door nieuwe krachten
- Immobilisatie waarna leren lopen nog lastiger is
- Kortademigheid door in elkaar gaan thorax
- Reflux
- Gevoeliger voor infecties
- Verlies onafhankelijkheid
- mortaliteit
Complicaties heupfractuur?
- Niet meer kunnen doen van 1 daglijkse activiteit
- Niet meer zelf lopen
- Permanent invlaide
- dood 20% binnen 1 jaar
Risicofactoren osteoporotische fractuur?
- Leeftijd
- Geslacht
- BMD
- prevalente fractuur
- positieve FA
- gewicht/lengte
- corticosteroidgebruik
- immobiliteit
- vallen
- Hyper(para)thyreoidei
- vroege menopauze
- hypogonadisme
- medicatie
- roken, alcohol, koffie
- calcium n vitamine d def
- m. kahler, mastocytose
Factoren leidend tot fracturen in de leeftijd:
- botverlies
- Verminderde kwaliteit bot: minder bosbalkjes, minder bosmatrix samenstelling verhoogde ombouw
- skelet onafhankelijk: sneller vallen, absorptie val verkeerd
Hoe kan het dat vrouwen sneller osteoporose krijgen tijdens en na de menopauze?
Afname van oestrogeen, meer RANKL, daardoor meer osteoclasten die actief zijn
Meer vorming en activatie en ook meer overleving en activiteit
Wat verklaart lage factuurincidentie bij mannen?
- Kortere levensverwachting
- Hogere piekmassa
- grotere botten
- ander patroon botverlies (minder bosbalkjes)
- geen menopauze
Osteoporose bij mannen en secundaire factor?
- Overmatig alcohol gebruik
- gebruik corticosteroiden
- testosteron def
Waardoor kan botverlies sneller gaan?
- Menopauze
- Secundaire factor
Wat geldt er voor BMD en fracturen?
Hoe lager BMD hoe meer kans op fracturen maar osteopenie meer fracturen door meer grenzen
Hoeveel procent kans op fracturen?
- Heupfractuur: 50%
- polsfractuur: 18%
- wervelfractuur: 25%
Waarom is de kans op recidief fracturen in wervels hoger?
Bij een fractuur in wervel zal wervel platter worden en minder kracht absorberen andere moeten dit opvangen en krijgen krachten op plekken die ze eerst niet hadden.
Risicofactor corticosteoridgebruik?
- Leidt tot meer apoptose van osteoblasten en osteocyten, ook minder vitamine D waardoor minder calcium
- Snel verlies BMD na start kan weer beter worden
- Effect afahankelijk van: duur, dosis, cumulatieve dosis
- Ook afhankelijk van infectie, andere risicofactoren
Effecten van glucocorticoiden?
- Productie gonadale hormonen omlaag (minder ACTH)
- PTH omhoog dus mer botresroptie
- minder vitamine D gevoeligheid in darm dus minder opname
- calcium absorptie in darm en nier is minder
- spieratrofie
