HC.1 Fysiologie van het bot Flashcards
Wat is de functie van bot?
- Mechanisch: vorm, beweging (spier en pezen), bescherming tegen vitale organen
- Synthetisch: maakt bloedcellen en immuuncellen
- Metabool: opslag mineralen en groeifactoren + endocrien orgaan
Samenstelling van bot?
Netwerk van eiwitten
Botmatrix:
- Mineraal; hydroxyapatiet (calcium en fosfaat) 60%
- Extra cellulaire eiwitten osteoid 30%; collageen type 1 en bio actieve eiwitten (groeifactoren)
Bloedvaten 8% en cellen2%
Botvorming?
Mesenchymale stamcel –> osteoblast –> osteocyt
Osteoblast kan ook apoptose gaan of lening cel die aan de rand wacht geactiveerd te worden
Osteoblast:
- 4-6% van de botcellen
- Maken bot eiwitmatrix en reguleren mineralisatie
- in rust = lining cel
- actief = oxteocyt
Osteocyt:
- 90-95% van botcellen
- Lange uitlopers die in kleine kanaaltjes lopen, canaliculi, via kanaaltjes zijn ze sensoren van het bot en voelen ze de mechanische belasting (essentieel voor bezond bot, immobilisatie: leidt tot doo
- Reguleren betonbouw: RANKL en sclerostine
- Reguleert fosfaat homeostase
Botafbraak:
Osteoclast, ontstaat uit hematopoietische stamcel (tussen bot en mbeenmerg)
- multinucleair
- hechten aan bosmatrix en calcium oplossen en bosmatrix afbreken: resorptie.
Hoe breken osteoclasten af?
Zorgen voor een afgesloten resorptie compartiment en produceren HCL, ook hebben ze cathepsine K wat bot eiwitmatrix (collageen) afbreekt
Regulatie osteoclast vorming moleculen?
- RANK (receptor activator of nuclear factor-Kappa B)
- RANKL
- OPG (osteoprotegerine)
Welke cellen zijn er nog meer aanwezig in het bot?
- Hematopioetische stamcellen voor Ale soorten cellen: lymfo’s, osteoclasten, monotypen, granulocyten, ery’s
- Mesenchymale stamcellen als voorlopers voor osteoblast, chondrocyten, fibroblasten, adipocytes, mochten, endotheliale cellen
Wat gebeurt er tijdens veroudering in het bot?
Vervetting van beenmerg, meer adipocyten uit mesenchymale stamcellen en minder ogteoblasten.
Macroscopische structuur bot?
- Diafyse, lange deel bot
- Epifyse is het einde
- Tussenin metafyse
Tussen epifyse en metafyse een groeischijf
Trabeculair bot:
- Sponsachtig netwerk van fijne botbalkjes en platen (trabekels)
- stevig materiaal maar minder dan cordiaal, kan beter belasting verdelen en bewegen
- 20% botmassa
- Hoge ombouw (20-30%) vooral epifyse en metafyse
Functie: sterkte en elasticiteit, mineraal metabolisme bij deficiëntie
Functie canaliculi?
Psteocyten in contact en zuurstof en voedingsstoffen doorgegeven.
Corticaal bot:
- Buitenkant bot
- Bepaalt de vorm van het bot, hard en stijf
- 80% botmassa
- Lage ombouw activiteit
- Functies: verzorgt biomechanische sterkte, aanhechtingsplaats spieren en pezen, bescherming beenmerg met stamcellen
Hoe ziet corticaal bot eruit?
Lamellen met binnenin kanaal van haver met bloedvaten nodig voor zuurstof en voedingsstoffen.
kanaal met bot is een Oosten