HC.2 Calcium en fosfaatstoornis

Question 1

Waar zit calcium?

Answer 1

Opgeslagen in bot, gebonden aan fosfaat
of in bloed/intracellulair: membranpotentiaal, spiercontractie, bloedstolling

Question 2

Waar zit fosfaat?

Answer 2

Fosfaat komt voor in bot en serum.
DNA, RNA, ATP en ADP
fosforylering van receptoren en eiwitten

Question 3

Calcium regulatie:

Answer 3

• Calcium daalt, calcium sensing receptoren in bijschildklieren merken dit op
• Bijschildklier gaat PTH maken:
• osteoclasten, meer resorptie
• 1 alfa hydroxylase meer inactief vitamine D actief vitamine D in de nier, meer calcium en fosfaat opname darm
• nier, remt twee transporters SLC34A1/3, meer fosfaat uitscheiden en calcium resorbee

Question 4

Fosfaat regulatie:

Answer 4

Bij laag calcium
- Actief vitamine D en fosfaat stijgen
- FGF23 gaat omhoog bij hoog fosfaat, zorgt voor minder PTH uitscheiding:
* hoge fosfaat daalt door minder release uit bot
- minder opname in darm
- remt nog steeds transporters in nier meer fosfaat verliiezse

Question 5

PTH en nier?

Answer 5

PTH heeft invloed op distale tubulus, maar 10% invloed op calcium wordt gereabsorbeerd.

Question 6

Hoe zit calcium in circulatie?

Answer 6

• Geïoniseerd calcium, 50% = vrij
• Eiwit gebonden - 40%
• Gecompleteerd 10%

Question 7

Berekening gecorrigeerd calcium?

Answer 7

gemeten calcium + 40 - albumine x 0,02

Question 8

Hormonen betrokken bij calciumhuishouding?

Answer 8

• PTH; verlaagt fosfaat drempel nier en verhoogt calcium drempel
• vitamine D
• clacitionine

reageert goed bij calcium tussen 2,2 en 2,65

Question 9

PTH afgifte?

Answer 9

Binnen paar seconden/minuten wat al popgeslagen ligt in bijschildklier.

Als er meer nodig is meer synthese, via eentranscriptie.

Bij langdurig meer nodig dus dagen heb je proliferatie of hyperplasie

Question 10

Vitamine D metabolisme?

Answer 10

• In de huid vind onder invloed omzetting van cholesterol 7-dehydrocholesterol –> vitamine D3 plaats
• in lever wordt het 25-oh-D3 in nier wordt het actief vitamine D1,25-OHD3

Bij te hoge waarden afgebroken

Jongeren hebben een betere respons op zonlicht dan ouderen

Question 11

Absorptie van calcium intestinaal?

Answer 11

• Actief transport: afhankelijk van actief vitamine D, kunnen verzadigd zijn dus calcium opname beperkt
• Passief transport: afhankelijk gradiënt calcium lumen versus bloed.

Question 12

Wat is calcitonine en functie?

Answer 12

Hormoon dat wordt geproduceerd in c-cellen in schildklier, remt osteoclasten direct waardoor calcium en fosfaat zou dalen, tegenovergesteld aan PTH.

Question 13

Hormonen betrokken bij fosfaathuishouding?

Answer 13

-PTH
- Vitamine D
- FGF3 (fibroblast groeifactor 23)

Question 14

Vitamine D bij fosfaat?

Answer 14

• Stimuleert fosfaat absorptie darm
• Stimuleert resorptie bot
• Stimuleert FGF23

Question 15

Wat doet FGF 23?

Answer 15

• Daling actief vitamine D en dus minder fosfaat absorptie
• verlies fosfaat in urine

Question 16

X-linked hypofosfatemie?

Answer 16

Te hoog FGF23 waardoor te laag fosfaat, betonbouw gestoord kan leiden tot rachitis/osteomalacie, Botbreuken en kromme benen

Question 17

Hypofosfatemie klachten:

Answer 17

• Skelet: rachitis (jeugd), osteomalacie (ouderen) met verkrommingen, bospijnen en breuken
• Spieren: spierpijn en spierzwakte (waggelgang)
• vermoeidheid
• dysfunctie van hart nen hersenen

Question 18

Schema bij hypocalciemie?

Answer 18

Zie aantekeningen

Question 19

Risicogroepen vitamine D tekort?

Answer 19

• Bejaarden en allochtonen

Question 20

Vitamine D tekort?

Answer 20

Leidt tot verminderde mineralisatie en secundaire hyperparathyreoidie en dus meer botombouw

Question 21

Vitamine D inname?

Answer 21

> 30:
jonge kinderen geven
vrouwen tot 50 geven bij weinig zonlicht of donkere huid
mannen tot 70 met weinig zonlicht of donkere huid

Boven 70 iedereen meer 20

Zwangere vrouwen ook geven net zoals vrouwen tussen 50 en 70.

Question 22

Hyperparathyreoidie:

Answer 22

• Primaire hyperparathyreoidie: te veel PTH op basis van primaire bijschildklierziekte
• Secundaire hyperparathyreoidie: meer pth door langdurige hypoclaciemie
• tertiaire hyperparathyreoidie: autonome PTH overproductie ipv pth afgifte

Question 23

Wat zie je bij hypercalciemie bij maligniteit?

Answer 23

Vaak laag pth want calcium komt ergens anders vandaan

Question 24

Symptomen hypercalciemie?

Answer 24

Neurologisch: depressie, concentratieproblemen, verwardheid, spierkracht laag

Gastrointestinaal: misselijkheid, braken, ulcus

Urologisch: polyurie, nierstenen

Cardiaal: ritmestoornissen: av blok, bradycardie

Question 25

Wat gebeurt er bij botmassa en hyperparathyreoidie?

Answer 25

Neemt af als eerst in onderarm, dan heuphals dan lumbale wervels