HC.5 Renale zuur - base fysiologie Flashcards
Welke drie verdediging linies hebben we tegen zuur-base afwijkingen?
- buffers (HCO3-/CO2; eiwit; o.a. Hb en fosfaat)
- alveolaire ventilatie (regelt pCO2)
- zuur (base) uitscheiding door de nier
Waartoe leidt nierfalen?
renale tubulaire acidose (RTA)
Hoe kun je weten dat de nier onder fysiologische condities netto zuur uitscheidt?
bepaal de hoeveelheid H+ in urine buffers (NH4+, fosfaat. creatinine, urinezuur) —-> 70 mmol/etmaal (=netto zuur excretie, NAE)
Geef het stappenplan van verwijdering van niet-vluchtige zuren door de nier
- (in cel, plasma en erytrocyten)
neutralisatie van H+ door bicarbonaat buffer gevolg door CO2 uitademing
H+A- + Na+HCO3- –> Na+A- + CO2 + H2O - (in nier)
-filtratie Na+ A- door de glomerulus –> tubulaire vloeistof
-Secretie van H+ in nierfiltraat gekoppeld aan secretie van ‘nieuw’ bicarbonaat in bloed (ter compensatie van HCO3- verlies)
Welke H+ buffers bevinden zich in nierfiltraat /urine?
- 40% Fosfaat (HPO42-)»_space; creatinine > urinezuur (titreerbaar zuur)
- 60% NH3 (ammoniak, niet titreerbaar zuur)
Wat zijn de voordelen van ammoniak als H+ buffer?
-pH in nierfiltraat/urine = 4.5 - 6.8 –> >99% NH3 is geprotoneerd
(NH4+) –> efficiënte buffer
-geen calcium precipiteren, zoals met fosfaat kan optreden
-NH3 productie in de proximale tubulus kan ~100x stijgen bij chronische acidose –> nuttige adaptatie
Hoe handhaaft de nier het zuur-base evenwicht?
- terugresorptie van bicarbonaat uit het nierfiltraat
2. excretie van de dagelijkse productie van niet-vluchtige zuren in de urine
Geef de formule van de NAE (netto zuur excretie)
NAE = Vurine x ( [NH4+] + [titreerbaar zuur] - [HCO3-] ) urine
normale waarden;
[NH4+] = 40 mmol/dag
[titreerbaar zuur] = 30 mmol/dag
[HCO3-] = <1 mmol/dag
Waar beweegt het ammonium naartoe?
naar de plek met de laagste pH
Waardoor wordt de protonpomp activiteit in de ⍺IC gereguleerd?
verlaagd pH en aldosteron
Wat bepaalt de effectiviteit van de ‘ammonium trap’ (NH4+ val)
de proton pomp
Wat gebeurt er in de nier bij een acidose?
acidose –> proton pomp↑ –> NH4+ val↑ –> H+ excretie als NH4+
Wat gebeurt er in de nier bij een alkalose?
alkalose –> proton pomp↓ –> NH4+ val↓ –> NH4+ naar lever, vorming ureum
Welke factoren/hormonen kunnen ervoor zorgen dat er meer protonpomp capaciteit komt?
verlaagde pH en SGK1 ( door aldosteron)
Hoe ontstaat de vorming van NH4+?
glutamine afbraak tot glucose