HC.3 Pathogenese auto-immuun schildklierziekte Flashcards
Wat gebeurt er bij een auto immuun ziekte?
T en B lymfocyten hebben geen tolerantie voor lichaamseigen antigenen en zijn auto reactief
Hoe ontstaat een auto immuun ziekte?
er ontstaan auto reactieve t en b lymfocyten in thymus en beenmerg –> normaal door centrale tolerantie in apoptose –> enkele ontsnappen –> perifere tolerantie, doodt ze door regulatoire t-lymfo’s
als er iets misgaat in genen of omgeving ontstaat een auto immuun ziekte
2 groepen auto immuun ziekten?
- systemische auto-immuunziekten:
- SLE (systemische lupus)
- Reumatoide artritis
- Systemische sclerose
- Orgaanspecifieke auto-immuunziekte:
- DM type 1
- auto immuun hepatitis
- auto immuun schildklierziekten
Schildklier auto immuun ziektes?
- Hashimoto thyreoïditis
- Ziekte van Graves
Klinische verschillen Hashimoto en graves?
Hashimoto:
Hypothyreoïdie:
1. Traag, snel moe, gewichtstoename, koud intolerantie
2. Accumulatie van matrix glycosaminoglycanen in weefsel: vergrote tong, verdikte huid, oedeem in gelaat
Graves:
Hyperthyreoïdie:
1. Hartklopppingen, nerveus, gewichtsverlies, warm
2. hyperpigmentatie, dun haar
Wat is een struma?
Vergrote schildklier:
- auto immuun thyreoïditis
- goedaardige knobbels
- kwaadaardig schildklierlijden
- ontsteking
pathofysiologie verschillen?
- Hashimoto:
forse infiltratie van T en B lymfo’s in schildklier met andere immuuncellen, ook auto reactieve t cellen tegen thyreoglobuline - Graves:
minimale infiltratie, t lymfo’s, geen b lymfe’s, beperkte shade, lokaal geactiveerde auto reactieve t-lymfos tegen rsh receptor
Auto-antistoffen?
- Hashimoto: auto-antistoffen tegen thyreoglobuline TG en TPO (thyroidperoxidase)
- Ziekte van Graves:
Auto antistoffen tegen TG en TPO
+ stimulerende auto antistoffen tegen TSH receptor + auto antistof gedreven schildklier activatie
Pathofysiologie Hashimoto?
Verlies van tolerantie:
- auto reactieve CD8+ t lymfocyten kunnen schade aanbrengen
- CD4+ auto reactieve t lymfo’s (voor TPO en TG) maken INF gamma cytokines en activeren macrofagen om schildklierepitheel af te breken
Anti TPO Ig –> via ADCC cellulaire cytotoxie
Pathofysiologie ziekte van Graves?
Auto antistoffen tegen TSH receptor, activeren en leiden tot schildklierhormoon
Waar lijkt een vroege Hashimoto op?
Hyperthyreoïdie door het vrijkomen van antistoffen
Welke auto antistoffen vindt je bij welke ziekte?
Graves:
- Anti TSHr: 80-100% stimulerend
- Anti TPO: 45-80%
- Anti Tg: 12-30%
Hashimoto:
- Anti TSHr: 6% blokkerend
- Anti TPO: 98%
Tg Ab: 50-60%
Wat gebeurt er met TSH en T4 bij Hashimoto en graves?
Hashimoto: T4 laag en TSH hoog
Graves: T4 hoog, TSH laag
Wat kan er gebeuren bij foetussen van vrouwen met Graves?
IgG antistoffen worden in derde trimester doorgegeven van moeder op kind, zo kan er hyperthyreoïdie ontstaan
Klinische tekenen neonatale graves?
- Verhoogde hartslag
- Rusteloosheid
- Versnelde ademhaling
- Struma
- Groeiachterstand
Gaat binnen 3-12 weken na geboorte over, halfwaardetijd igG is 3 weken
Behandelen nodig: schildklierremmende medicatie en beta blokkers
Risico factoren op auto immuun schildklierziekten?
Onduidelijk maar:
- voedsel inname van jodium ( te veel)
- Roken
- infectie; moleculaire mimicry, pathogeen van een ziekte lijkt op eiwit van de mens, daardoor krijg je antistoffen die passen op de menselijke receptor, je krijgt kruisatistoffen
- Stressvolle gebeurtenissen
- geslacht/genetica, vaker vrouwen
Wat is het effect van roken?
- Remmend effect op hashimoto
- Risico op graves
Wat heb je nog meer bij graves?
- Ophtalmopathie: proptosis, ogen die naar buiten komen
- Dermopathie: pretibiaal myxoedeem
- struma
In 25-50% van Patienten met graves zie je ophtalmopathie:
- Oedeem
- Exophtalmus (uitpuilen)
- ontsteking
- corneale ulceraties
- blindheid
Grotere kans door roken, meer kans als vrouw maar ernstiger bij mannen.
- Zwelling van vet en weefsels achter het oog (vet en spier)
Waarom zwelt er weefsel achter je ogen bij graves?
Ook hier zit de TSH receptor waar antistoffen tegen zijn
Behandeling ophthalmopathie?
Allereerst hyperthyreoïdie stabiel houden
- Mild GO: afwachtend beleid, eventueel selenium suppletie zuurstofradicaal cavenger die 0p ontsteking werkt
- Matig-ernstig: corticosteroïden of rehabilatieve chirurgie
- visusbedreigende go: hoge dosis steroïden, operatief orbita decompressie.
Ook nog: immuunmodulerend, cyclosporine, ocretotide, biologica (anti-TNF en anti-b cellen), orbitale radiotherapie
Wat is IGF-1?
Gaat connectie aan met TSH en kun je bij blokkeren het best gebruiken voor graves (ophthalmopathie)
