HC 8: Taal Flashcards
2 taaltheorieën:
- discontinuity theories
- continuity theories
discontinuity theories
taal is snel geëvolueerd en ontstond plotseling in de moderne mens
continuity theories
taal heeft zich langzaam ontwikkeld
wat is er nodig voor taal?
- motorisch spraakaparaat
- menselijke omgeving
- menselijke hersenen
afasie van Broca
“Tan”
- langzame, niet-vloeiende spraak
- begrip kan intact zijn
- schrijven verstoord
afasie van Wernicke
- vloeiend maar verwarde spraak/schrijven
- verstoord begrip van spraak en lezen
klassiek taalmodel:
- wernicke = taalbegrip
- broca = taalproductie
waaarom het klassieke taalmodel niet klopt:
- mismatch afasie en bijbehorende gebied
- beperkt zich tot woordniveau
- gebied van Broca ook begrip van zinnen, Wernickes gebied ook productie
MUC model
- memory unification control
- bilaterale netwerken voor taal nodig
twee banen voor taal
- dorsaal
- ventraal
dorsale taalbanen
- klankinformatie transformeren in een motorrepresentatie
- snel achtereenvolgende patronen van klanken
ventrale banen
- vertalen van klankinformatie in betekenis
- betekenis dankzij grammatica
afasie
taalstoornis die zich uit in spraak (productie of begrip), schrijven (agrafie) of lezen (alexie)
3 vloeiende afasieën
- sensorische afasie (wernicke)
- geleidingsafasie
- anomische afasie
vloeiende afasie
vloeiende spraak, maar moeite met begrip of naazeggen
sensorische afasie
- wernicke
- vloeiend, maar onzin want begrip is weg
geleidingsafasie
- vloeiend spreken en begrijpen, maar nazeggen lukt niet
anomische afasie
- goed begrip van spraak
- ernstige woordvindproblemen
3 soorten niet-vloeiende afasie
- expressieve afasie
- transcorticale morotrafasie
- globaleafasie
niet-vloeiende afasie
relatief goed begrip van van spraak maar moeizame versimpelde of afwezige spraakproductie
expressieve afasie
- Broca
- goed begrip van spraak maar trage, summiere en grammaticaal gebrekkige productie van spraak
transcorticale motorafasie
- herhaling goed
- moeite met spontane productie
globale afasie
- moeizame spraak
- begrip slecht
pure (selectieve) afasieën:
specifieke stoornissen met lezen (alexie), schrijven (agrafie) of woordherkenning zonder andere taalproblemen