HC 6: fysiologie bloedaanmaak

Question 1

Erytrocyten functie en opbouw?

Answer 1

Vervoeren van zuurstof van longen naar weefsels.

Opgebouwd uit:
- 2 alfa ketns
- 2 beta ketens
HbA (adult)
Je hebt ook hb met delta ketens

Question 2

Hemoglobine genen?

Answer 2

Chromosoom 16 bevat informatie over alfa ketens, ieder chromosoom heeft 2 genen voor alfa ketens. dus in totaal 4 genen voor alfa ketens.

Als er in 1 keten iets mis is is er niets aan de hand, bij 2 genen ook niet, bij 3 genen wordt hemoglobine maken lastiger en bij 4 geen hb.

Chromosoom 11 info voor beta ketens, maar per chromosoom 1 gen. Je delta gen kan wel meer maken als er iet smis is met beta ketens

Question 3

Wat is thalassemie?

Answer 3

Quantitiatief defect = te weinig alfa ketens, alfa thalassemie.

Question 4

Waar is de opname van O2 afhankelijk van?

Answer 4

• O2 spanning
• Temperatuur: bij stijging heb je meer metabolisme en vragen spieren/weefsels meer zuurstof
• PH: bij acidose laat zuurstof makkelijker los, bij sporten, sepsis, diarree
• 2,3-DPG, als je veel van dit hebt laat zuurstof makkelijk los (competitief). Is handig bij bloedarmoede werkt als compensatie mechanisme

Question 5

Erytropoiese lokalisatie?

Answer 5

Foetus:
3e week: chorion, dooierzak
6e week: milt
5e maand: beenmerg

Kind: platte beenderen, wervels, lange pijpbeenderen

Volwassene: platte beenderen (bekken, ribben, stermum), wervels, bovenste gedeelte femur en humerus

Question 6

Wat is hemotopoiese?

Answer 6

Een proces van celproliferatie en differentiatie.

Stamcel –> erythroblast –> normoblast –> reticulocyt (nog een soort kern/draad)–> rode bloedcel

Question 7

Factoren erytropoiese?

Answer 7

• EPO: uit nier, stimuleert uitrijping rode bloedcel, reguleert hoeveelheid Hb
• interleukine 3
• schildklierhormoon
• testosteron

Question 8

Bouwstoffen voor erytropoiese?

Answer 8

• Ijzer: opbouw van era’s anders kleine moleculen
• Vitamine B12; nodig voor deling, weinig maar groot
• foliumzuur ook nodig voor aanmaak, weinig maar groot

Question 9

IJzertransport?

Answer 9

Ijzer wordt in duodenum gereabsorbeerd (ferroportine) en gekoppeld aan transferferrine naar lever, beenmerg spieren gebracht om ingebouwd te worden in ery’s of opgeslagen.

Question 10

Klachten anemie?

Answer 10

• Bleek zijn
• moeheid
• Witte conjunctivae
• Duizeligheid (bij opstaan door dalen van bloeddruk en minder cerebrale perfusie, terwijl je al minder zuurstof vervoert)
• hartkloppingen, pijn op de borst, hartfalen
• kortademigheid

Ernst afhankelijk van hoe snel anemie is ontstaan.

Question 11

Bloedarmoede analyseren op 2 manieren?

Answer 11

Op grootte:
- microcytaire anemie MCV < 80
- normocytaire anemie MCV 80-100
- macrocytaire anemie MCV > 100

Op oorzaak:
- geen goede aanmaak ery’s/Hb
- te veel verlies ery’s/Hb
- verhoogd verbruik van ery’s