HC 3: IBD inleiding

Question 1

Wat is ibd?

Answer 1

Inflammatory bowel disease
- colitis ulcerosa
- morbus crohn
- IBD unclassified

Komt bij 20% al voor in kinderleeftijd
50-65% = onder de 30 als ziekte zich manifesteert.
Geeft verhoogde kans op CRC

Question 2

Wanneer wordt ibd het meest gediagnoseerd?

Answer 2

Bij kinderen, rond de leeftijd van 60

Question 3

Waar zit m. Crohn?

Answer 3

• Transmuraal, meerdere lagen doen mee
• Meeste patiënten hebben het in ileum, colon kan mee doen (jejunum en dunne darm is zeldzamer)
• rectum vaak niet

Question 4

Waar zit Colitis ulcerosa?

Answer 4

• Oppervlakkiger (mucosa)
• Rectum doet eigenlijk altijd mee

Question 5

Wat zijn de klinische verschijnselen van m.crohn?

Answer 5

• Buikpijn (vooral rechts), diarree (met of zonder bloedverlies), vermoeidheid en gewichtsverlies
• malabsorptie
• extraintestinale manifestaties
• fistelvorming
• perianale abcessen

Question 6

Colitis ulcerosa?

Answer 6

• Alleen rectum –> proctitis. Dan ervaar je bloedverlies, loze aandrang of hele erge aandrang
• Alleen linkszijdig –> buikpijn, diarree en aandrang
• Hele colon –> systemisch met koorts

Question 7

Wat zijn klinische verschijnselen?

Answer 7

• Diarree = vrijwel altijd met bloed en slijm
• Bloed en slijm (met en zonder ontlasting)
• Toename defecatiedrang
• Algemene ziekteverschijnselen, koorts, anorexie, vermagering
• pijnlijke darmkrampen

Question 8

Verschillen crohn en cu?

Answer 8

Crohn:
- transmuraal
- skip lesions
- van mond tot kont
- fisteling en perianaal abces
- extra-intestinale manifestaties.

CU:
- oppervlakkig
- continu
- colon
- geen fietseling en perianaal abces
- geen extra intestinale manifestaties

Question 9

Hoe ontstaat IBD?

Answer 9

• Environment: stress, roken, westerse dieet
• immuunsysteem moet op hol slaan
• Genetische aanleg
• Verstoord microbioom

Question 10

Microbioom bij M. Crohn?

Answer 10

Minder Firmicutes, meer proteobacteriën en bacteroidetes

Question 11

Vaak voorkomende klachten bij IBD?

Answer 11

typerend zijn: sterke aandrang, bloederige diarree, buikpijn

Ook gewichtsverlies, misselijkheid, koorts, anemie, constipatie, verminderde eetlust

Question 12

Wat is diarree?

Answer 12

3 x per dag ongevormde ontlasting. Of vloeibaar volume > 200 g/dag

Question 13

Lichamelijk onderzoek bij diarree?

Answer 13

• Controles: hoge pols, lage bloeddruk, huidturgor
• Abdominale massa: alleen bij slank persoon of ernstige inflammatie
• Gewichtsverlies
• Spierverlies
• Klank peristaltiek: hoog klinkend of afwezig (ileus)

Question 14

DD bij diarree?

Answer 14

• Bacterieel: salmonella,
• Viraal: CMV
• parasieten: amoebiasis
• Niet-infectieus
• ISchemische colitis (roken)
• Racistische colitis (bestraling
• carcinoom
• NSAID

Question 15

Diagnostiek bij IBD?

Answer 15

• Bloed: anemie, deficiënties, ontstekingswaarden, lever en nierfuncties
• Colonoscopie met biopten
• Feces kweek: calprotectine, bacterie/virus
• Ct: bij ileus of abces
• MRI: dunne darm

Question 16

Waarom meet je het calprotectine?

Answer 16

Calcium en zink bindend eiwitten in de neutrofiele granulocyten. Als dit verhoogd is is er dus ontsteking.

Maakt verschil tussen IBS(prikkelbare darmsyndroom) en IBD

Question 17

Endoscopisch Beeld ibd?

Answer 17

M. Crohn: rood, langgerekte ulcera, onaangedane regio’s, correlstone effect
CU: heel rood met puntjes, geen ulcera, duidelijke scheidingslijn. Bij heftige colitis zie je bloed, koorts en misschien perforatie (acute zeveren colitis)

Question 18

Extra-intestinale complicaties

Answer 18

• Komen bij 50% van de mensen voor
• Vaker bij chirurgie, jong, vrouw, roken, eim in familie
• Vaak samen met inflammatie
• Arthritis, pyoderma gangrenosum, erythema nodosum, nodulaire episcleritis, uveïtis, PSC