HC 2 Flashcards
Formele rechtsbronnen
vorm waarin het positieve recht verschijnt
Materiële rechtsbronnen
het geheel van alle rechtsregels, abstract omschreven normen
waarom is de formele wet zo belangrijk
Iedereen wordt geacht de wet te kennen, dus normen moeten kenbaar worden gemaakt, men moet ze kunnen vinden
wat houd het in om sociale rechtsbronnen te gebruiken
Je gaat via de maatschappij het recht aanpassen omdat het recht soms achter loopt op de feiten.
waarom gaat men historische bronnen gebruiken + VB
Recht wortelt meestal diep in het verleden,▪ Belgisch burgerlijk recht= heel gelijkend met het Franse recht ( door Napoleon)
waarom zijn filosofische bronnen belangrijk
het is de Beschouwingen i.v.m. ‘wat is het goede recht?’, i.v.m. beginselen die als maatstaf kunnen dienen voor een goed rechtsstelsel
waarom Metajuridische wetenschappen zijn belangrijk
Belangrijk omdat je zicht moet hebben van waar de wetten komen. Dit kan je helpen bij het interpreteren van een rechtsregel. RATIO LEGES
verschil tussen bindende en gezaghebbende rechtsbronnen
Bindende: Je moet er naar luisteren anders hangen er sancties aan vast. Vb materiële wetten
Gezaghebbende: het heeft gezaag het kan ons dus helpen bij het interpreteren van het recht maar Als je het niet volgt zijn er geen sancties aan verbonden. rechtsleer en rechtspraak
materiële wetten
verklaring voor de inhoud van de rechtsregel, de basis van, beweegredenen voor het recht dat tot stand komt
gewoonte recht. wat is het, vanwaar komt het en gebruiken we het nog.
Gevestigde gebruiken die in een samenleving als bindend wordt beschouwd, een situatie dat je altijd dezelfde gevolgen hebben en de samenleving vindt ook dat ze die gevolgen moeten hebben. stamt af van de geschiedenis, word niet meer gebruikt want alles is neergeschreven.
wat zijn algemene rechtsbeginselen en wat doen ze
Ongeschreven fundamentele principes die het recht sturen en ze Drukken algemeen aanvaard rechtsgevoel uit
wat is Rechtspraak (RS)
=geheel van uitspraken (vonnissen en arresten) gewezen door rechterlijke macht (rechtbanken en hoven) in concrete geschillen
waarom zijn gezaghebbende bronnen zo belangrijk
Hulpbronnen bij het opsporen en begrijpen van bindende bronnen
waarom is rechtspraak belangrijk en bij wie heeft het kracht
: RS heeft enkel kracht van wet voor bij geschil betrokken partijen Als een rechter een uitspraak doet dan is de uitspraak alleen bindend voor de partijen die betrokken zijn maar toch is RS in praktijk belangrijke rechtsbron! je kan in andere zaken gaan kijken hoe de regels in andere zaken zijn toegepast, maar de rechter moet niet altijd hetzelfde doen als in de zaak die jij gevonden hebt
wat houd het Angelsaksische rechtsstelsels (‘common law) in
Rechter kan zelf nieuwe regels maken die bindend zijn voor gelijke of lagere rechters
wat is rechtsleer en welke rol heeft hij
geheel van geschriften (boeken, artikelen) over het recht. Naarmate recht complexer wordt, groeit rol van RL, zeker indien er sprake is van tegenstrijdigheden of lacunes in het recht, omdat je deze geschriften kan gebruiken voor te helpen nieuwe problematieken op te lossen
invloed van rechtsleer op rechtspraak
▪ RL kan RS beïnvloeden indien eensgezinde RL of gezaghebbende auteur rechters lezen deze artikels ook
wat is de kritiek op overeenkomst als formele rechtsbron
Overeenkomst is weliswaar bron van subjectieve rechten en plichten
geen algemeen verbindend karakter; enkel bindend voor partijen die overeenkomst vrijwillig hebben aanvaard (privé-regeling)
wat zijn internationale normen
Internationale verdragen (schriftelijke internationale overeenkomsten) gesloten tussen 2 (bilateraal) of meerdere (multilateraal) staten en/ of internationale organisaties
OF
beslissingen van internationale organisaties
van wanneer is de GW, welke belangrijke wijzigingen zijn er gebeurd en welke versie gebruiken we nu
7 februari 1831
Belangrijkste wijzigingen: nieuwe grondrechten, democratisering kiesstelsel, federalisering van de staat
Nu geldende gecoördineerde versie: 17 februari 1994
proces wijziging GW
1) Aantal art. stemmen voor verandering
2) Nieuw parlement verkiezen
3) Kan wijzigingen aanbrengen aan de vooraf aangeduide art.
hoe kan een formele wet tot stand komen
- Goedgekeurd door het Belgische federale parlement (Kamer van volksvertegenwoordigers)
- Bij gewone meerderheid, mits minstens een meerderheid aanwezig is
- Bekrachtigd en afgekondigd (NL-FR) door de Koning
- Gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad (BS)
Door wie wordt een decreet of ordonnantie uitgevaardigd en hoe wordt het afgekondigd en bekrachtigd
Uitgevaardigd door parlementen van gemeenschappen en gewesten (geen eventuele dubbele behandeling in 2 kamers)
Bekrachtigd en afgekondigd door gemeenschaps- of gewestregering
waarvoor dient een KB
het Voert hogere norm uit, dat wil zeggen concretiseren, verfijnen, praktisch toepasbaar maken
wat is de corpus juris civiles
het wetboek van de justinian, het is een samenvatting van novellen, dingesten, codex en instituten . het is het Germaanse standaard recht
glosatoren/glossen
Glossatoren namen aantekeningen en de rechterlijke teksten de aantekening die ze maakten noemt men glosse
commentatoren
de Mensen die de gelofte gingen toepassen in juridische casussen
waarom is de code civil van napoleon zo belangrijk
het zorgde voor de nationalisatie van het recht. En Wij gebruiken hem nog tot op de dag van vandaag als basis van ons burgerlijk recht
Summa codicis
samenvatting van de belangrijkste onderdelen van de corpus
wat is codificatie en wanneer is het begonnen
De bedoeling van kwalificatie was voor een omvattend, samenhangend, definitief en universeel rechtstelsel op poten te zetten. Ze zijn hiermee begonnen in de 18e eeuw
constitutie
De constitutie in de formele zin zijn de fundamentele wetten(grond wet). De 2 belangrijkste delen hiervan zijn de staatsinrichting en de belangrijkste rechten van de burgers. Deze staan in de grondwet omdat deze niet makkelijk veranderd kunnen worden. Ze zijn ontstaan door voornamelijk verandering.
de aanleiding van het ontstaan van de magna carta 1215
De aanleiding van het ontstaan en de invoering van de Magna carta is de fiscale uitbuiting van het land door jan Zonder land. De Magna carta voorziet een Raad voor toezicht om alle klachten te onderzoeken en de regering tot respect voor de vrijheid en tot herstel van het aan gedaan de onrecht te dwingen onder meer door het verbod op willekeur
zwaktes van de magna carta
beperkte afdwingbaarheid en het beschermde alleen de vrije burgers.
waarom is de Petition of right(1628) opgesteld
het is opgesteld tegen King Charles I om zijn macht te beperken zodat de vorst onder de wet staat
waarom is de Habeas Corpus Act(1679) opgesteld
tegen willekeurige opsluiting
waarom is Bill of rights(1689) opgesteld
het is voor de vorst onder de wet te houden, zodat hij niet zomaar rechten kon schorsen
welke straffen bestonden der in de late middeleeuwen
Lijfstraffen (bv. Doodstraf), vrijheidsstraffen ( bv. Verbanningen), vermogensstraffen (bv. Geldboete), schadestraffen (bv. Kaalscheren), religieuze straffen (bv. Excommunicatie )
wat is verbeurdverklaring
Verbeurd verklaring is u definitief eigendomsrecht verliezen of goederen. Bv als je een overval gaat plegen kan de auto die je hierbij gebruikt kwijtraken aan de staat.
rechtelijk activisme
Wanneer ze spreken over rechterlijk activisme bedoelen ze dat de rechters zelf beleid gaan maken en het heft meer in eigen handen gaan nemen. Dit gebeurt door het recht op een andere manier te interpreteren dan bedoelt.
welke onderverdeling in straffen hebben we nu en in welke code is dit hetzelfde
In de “code pénal” is dezelfde opdeling als in ons dagdagelijks strafwetboek namelijk politie straffen(bij overtredingen) , correctionele straffen(bij wanbedrijven) en criminele straffen(bij een misdaad).
