H6: Agressie Flashcards
1
Q
Vijandige agressie
A
= agressie om agressie
2
Q
instrumentele agressie
A
= Agressie als middel om een hoger doel te bereiken
3
Q
Intentie agressie meten is problematisch: zelfbeschrijving
A
- Sociale wenselijkheid
- Weerspiegeling hoewel de sociale norm geleerd is
- Weerspiegeling hoe sterk sociale norm voor dit specifiek individu/groep geldt
- Weerspiegeling hoe graag mensen aan norm willen voldoen
4
Q
Intentie agressie meten is problematisch: beschrijving door anderen
A
- Anderen kunnen intentie niet beter waarnemen dan onderzoekers
- Intentie afgeleid uit overt gedrag en contextfactoren
- Vooroordelen en info over het hoofd zien
- Instrumenteel gedrag
5
Q
Instrumenteel gedrag
A
- Toeschrijven van intenties aan andere mensen
- gedrag met als doel bepaalde gedragingen/attitudes/… uitlokken bij een ander
6
Q
Agressie herdefiniëren en risico’s
A
Agressie definiëren door intentie tot toebrengen van schade
- Risico: gedrag dat aanvoelt als agressie niet tot agressie rekenen
- Eenzelfde gedrag van 2 personen verschillende mate van agressie toekennen (door groep of zelfbeschrijving)
7
Q
Niet-fysieke agressie
A
- Verbale agressie
- Non-verbale agressie
- Indirecte agressie
=> onterechte onderscheid met fysieke agressie
8
Q
Competitie als methode om agressie te meten
A
- Na signaal op knop drukken
- Winnaar geeft verliezer aversieve prikkel
- Gegeven aversieve prikkels zijn ervaren als uiting van victorie, plagerijen
=> men weet niet dat het operationele definitie is van agressie
9
Q
Hot sauce-methode
A
- Dekmantel: smaaktekst
- kiezen hoeveel sauce in beker voor volgende dns
- Weten hoe pikant de sauce is
- Krijgen vragenlijst waar staat dat volgende dns niet graag pikante smaken heeft
- Hoeveelheid saus klaar bepaalt hoe aversief situatie is voor volgende dns
=> operationele definitie voor agressie
10
Q
Manieren om ervaren agressie geloofwaardig te manipuleren
A
(1) Dns doet taak die iemand anders (handlanger) evalueert
- dns worden agressief/minder agressief bejegend
(2) Per ongeluk opgevangen gesprekken
- Handlanger geeft neutrale/beledigende commentaar op andere dns tegen proefleider
11
Q
Provocatie
A
= schijnbaar opzettelijk vertoonde agressie tegenover dns zelf
- meest consistent in uitlokken agressie (niet altijd)
12
Q
Complicatie
A
- Onderzoeken met provocatie en waar andere factor waarvan men effect wil nagaan gemanipuleerd werd
- Onderzochte factor van invloed op mensen die geprovoceerd zijn, maar we weten niet of dat ook zo is bij mensen die niet geprovoceerd zijn
- Sommige factoren lokken agressie uit ongeacht aanwezigheid van provocatie
- sommige factoren lokken agressie enkel uit bij provocatie
13
Q
Discriminatieve prikkel
A
= prikkel die wijst op hogere kans van bekrachtiging (eerder geleerd gedrag dat versterkt wordt)
14
Q
Agressie vatbaar voor instrumentele conditionering
A
= agressie moet eerst uitgelokt worden om het te kunnen belonen/bestraffen
- Onderzoek: voorbeeld van agressiemeting (Berkowitz en Frodi, 1977)
15
Q
Volksmond agressie vs na onderzoek
A
(1) Agressie uiteglokt door antecedent ervaringen, agressie is reactief
=> niet perse antecedente ervaring nodig, ook beïnvloed door consequente prikkel (straf/beloning)
__________
(2) Agressie vloeit uit negatieve gevoelens
=> Negatieve gevoelens niet noodzakelijk
16
Q
Driften volgens Freud
A
- Levensdrift en doodsdrift
- Individu ieder moment manier vinden om met tegengestelde krachten om te gaan
- Drift onderdrukken is maar tijdelijke onderdrukking
17
Q
Levensdrift
A
- eros
- levensdrift dat tot zelfverwezenlijking drijft
18
Q
Doodsdrift
A
- Thanatos
- doodsdrift dat tot zelfvernietiging drijft
19
Q
Agressie volgens Freud
A
= iets wat binnenuit opborrelt en gepaard gaat met negatieve gevoelens die drang tot vernietiging weerspiegelen
- Bron van agressie is de doodsdrift verschuiven naar anderen (oplossing voor balans driften)
20
Q
Uitleven van agressie als oplossing volgens Freud
A
- op secundaire objecten (=mensen/wezens waar welbevinden minder belangrijk is)
- Doodsdrift passief uitleven door genieten of getuige zijn van agressie
- Sublimatie= vorm waar anderen geen directe nadeel ondervinden, bv. agressieve film
21
Q
Catharsis
A
= tijdelijke afname doodsdrift dankzij uitleving
- Tijdelijk geen drang naar zelfvernietiging
22
Q
Freudiaanse visie problematisch
A
- Grotendeels niet toetsbaar
- Toetsbare predictie werden gefalsifieerd, resultaten gingen tegen predictie
- Onderzoek: pleidooi schrijven abortus (Bushman, 2002)
23
Q
Frustratie-agressie hypothese
A
= agressief reageren als gevolg van niet slagen in bereiken van een begerenswaardig doel, door ontstaan van gevoel van ontevredenheid; ook hier zou catharsis optreden
24
Q
Provocatie en waargenomen ernst van schade
A
- Intentioneel aangerichte schade werd als groter beoordeeld
–> Onderzoek: waargenomen intentie en waargenomen schade (Ames en Fiske, 2013, exp 1 en 5)
25
Triggered displaced aggression
- mensen kunnen door provocatie 1 persoon ook agressief reageren tgv andere personen
- Soms wanneer slachtoffer de agressor ook licht heeft geprovoceerd
- Tegengesteld aan de Freudiaanse visie
- Onderzoek: agressie tegenover extern individu die agressor licht provoceerde (Pedersen, 2000)
26
Tegenstrijdige gegevens van verplaatste agressie door...
- verplaatste agressie naarmate slachtoffer meer op slachtoffer lijkt
- Hoe ernstiger provocatie, hoe geringer verplaatste agressie (moreel contrast duidelijk)
27
Agressie proportioneel aan provocatie?
Nee, mate van agressie hangt samen met verschillende factoren
- Kenmerken provocateur
- sociale en niet-sociale situationele factoren (los van provocatie)
- Voorafgaand gedrag
- Impliciete beïnvloeding door anderen
- Hoe provocateur zelf reageert op uitgelokte agressie
-> Onderzoek over verkeersagressie
28
Agressie en (on)macht
- Bij machtsverlies, is er behoefte aan macht groter dan in gewone omstandigheden (reactantie)
- Via agressie verkregen macht is versterkender voor wie onder achtervlies leed
- Macht van anderen wordt ervaren aks die hen aversieve gevolgen bezorgen
29
Provocatie + ongecontroleerde aversieve prikkels
- Provocatie nadat men is blootgesteld aan oncontroleerbare prikkels (onmacht), neemt agressie toe
- Indien geen provocatie, gebeurt dit niet
30
Uitgesloten worden leidt tot onaangename ervaring
- Bedreigt zelfwaardering van uitgeslotene
- Sluit bevrediging van verlangen erbij te horen uit
- Leidt tot gevoel van onmacht
=> indien uitsluiting tot agressie leidt, kan dat met elk van deze elementen te maken hebben
=> onmacht + uitgesloten =meer agressief gedrag
31
Uitsluiting bevordert gedragingen waarmee…
- …men weer aanvaard kon worden (vb. conformisme volgens Asch)
- …men gevoel van macht kon herstellen (vb. agressie)
- …men weer aanvaard kon worden én macht kon herstellen door middel van prosociaal gedrag (vb. extra je best doen bij groepswerk)
32
Vijandige grappen en onmacht
- Mensen bij agressieve grappen verdedigen met ‘het was om te lachen’, en dus drempel lager om vijandige boodschappen in grappen te integreren, dan om deze rechtstreeks te zeggen
- Gedachte dat agressie behoefte aan macht bevredigt, impliceert dat mensen na confrontatie met onmacht meer zouden genieten van vijandige grappen (want is agressief en herstelt macht)
33
General aggression model (G.A.M.)
= Model in literatuur gebruikt voor agressie
- doel: inzichten over agressie integreren in in model dat geobserveerde effecten spaarzaam verklaart en toelaat nieuwe hypothesen te toetsen
- persoonsgebonden & situationele determinanten
34
Persoonsgebonden of situationele factoren kunnen agressie uitlokken of intensifiëren via 3 routes of processen
- Agressieve gedachten toegankelijk maken (activeren) -> ambigue situaties in agressieve termen interpreteren en aan agressieve oplossingen denken
- Agressie gerelateerde affectieve toestanden opwekken of intensifiëren (wraaklust, woede)
- Arousal verhogen
35
Mensen waren voor computerspellen ook agressief?
Ja, want agressieve computerspellen spelen is voldoende maar geen noodzakelijke voorwaarde voor agressie
36
Over wat kan G.A.M. uitspraken maken
- NIET als computergames extreme vormen van agressie vertonen
- WEL dat factoren zoals videogames invloed hebben op gematigde vormen van agressie
- Niet-spectaculaire vormen van agressie zijn relevant en hebben invloed op mentale gezondheid
- Oorlog en partner geweld verklaren
37
Invloed computerspellen op agressie (GAM, experiment van Anderson en Dill)
- Na agressief spel meer agressieve gedachten
- Agressief computerspel lokt agressie uit via toename agressieve gedachten
- Hypothese: agressieve gedachten -> verwachting agressie bij anderen -> anticiperen door zichzelf agressief te gedragen
38
Verwachtingen agressief gedrag kunnen geleidelijk aan opbouwen (GAM, onderzoek Hasan)
- verwachtingen van agressie en bijgevolg agressie neemt stelselmatig toe, verschil tss condities steeds groter
- Effect gewelddadig spel op agressief gedrag gemedieerd door agressieve gedachten
39
Wat zijn verschillende resultaten van GAM onderzoeken
- gewelddadige computerspellen lokken ook arousal en agressiegerelateerde gevoelens uit
- Spellen met 1ste/3de persoonsspel of helden/schurken rol heeft geen invloed
- Volwassen en kinderen die op lang termijn agressieve spellen spelen, gedragen zich op lang termijn ook agressiever
40
Waarom beweren mensen niet agressief te zijn
- Zelfbeschrijving niet betrouwbaar
- Agressie kan verhoogd worden zonder het te merken
- Invloed agressie via route dat niet beschikbaar is voor introspectie (theorie)
- Vergelijkingsprocessen: lichten vormen van agressie worden gerelativeerd tgv ergere vormen, het dan ook niet zien als agressie en dat gedrag onbewust vertonen
41
Gevolg van vergelijkingsprocessen bij agressie en agressieve spellen
- Gewelddadig spel spelen maakt dat men andere gedragingen minder agressief vindt, en men zich zelf dus agressiever gaat gedragen
42
Woede als speciaal geval/factor met invloed op interpretatie van situatie
Factor dat secondary appraisal beïnvloedt
- Subjectieve ervaring van woede afleiden dat intense agressieve reactie gerechtvaardigd is
- Afleiden dat men degelijk geprovoceerd is, perceptie van intentie
- Kan arousal, emoties en gedachten over agressie doen toenemen
- Elk factor dat woede in stand houdt zorgt dat men intenser bezig blijft met gepercipieerde provocatie waardoor het ernstiger lijkt en aanleiding geeft tot meer agressie
43
Wat kan GAM allemaal doen
- Categorieën van determinanten klasseren
- Tegenstrijdige invloeden op agressie incorporeren
- Effecten situationele factoren verklaren zoals wapeneffect
- Waarom agressie toeneemt eenmaal in gang
44
Wat is het wapeneffect (GAM)
wapen associëren met agressie waardoor waarneming agressieve gedachtes activeert
45
Waarom neemt agressie toe eenmaal in gang gezet (GAM)
openlijke agressie zorgt voor toename arousal en agressieve gedachten en gevoelens -> meer agressie, vicieuze cirkel
46
Leidt frustratie wel echt tot agressie?
Gemengde resultaten
- verhinderen van bereiken van een doel werkt agressie in hand
- Succes bij nastreven van doel werkt agressie in hand
-> Onderzoek Muller waar personen met frustratie minder agressief waren dan personen van wie de wens vervuld was
47
Toetsing van het GAM model door Anderson en Dill, computerspellen en agressie
=agressief computerspel lokt agressie uit via toename van agressieve gedachten
Hypothese
- Agressieve gedachten => verwachting agressie bij anderen => anticiperen hierop met agressie
48
Toetsing van het GAM model door Hasan et al., verwachtingen van agressief gedrag kunnen geleidelijk aan opbouwen
- Vanaf begin hadden dns in agressie conditie agressieve gedachten en openlijke agressie
- Verschil tussen condities nam dag na dag toe
- Effect gewelddadig spel gemedieerd oor agressieve gedachten
49
Extra toetsingen van het GAM mode
- Gewelddadige computerspellen lokken ook arousal en agressiegerelateerde gevoelens uit
- Eerste- of derdepersoonsspel, heldenrol of schurkenrol, geen invloed
- Longitudinaal correlationeel onderzoek: volwassenen en kinderen die veel agressieve computerspellen spelen gedragen zich op lange termijn ook agressiever, gaat dus niet om korstondig effect meteen na het spelen
- Relatieve belang van diverse routes naar agressie is wel verschillend voor kortetermijngevolgen versus langetermijngevolgen van geweldadige computerspellen
