H6

Question 1

quartaire opvoedingsmilieu

Answer 1

de wereld

Question 2

bio-ecologisch model van Bronfenbrenner

Answer 2

een model waarmee we de ontwikkeling van individuen kunnen
begrijpen vanuit de systemen waarvan ze deel uitmaken

Question 3

microsysteem

Answer 3

beschrijft de directe, nabije omgeving van het individu waar dagelijkse
interpersoonlijke interacties plaatsvinden met familieleden, vrienden, leerkrachten,
enzovoort. Het individu participeert zelf aan deze relaties. Het betreft dus een
wederkerige relatie met wederzijdse beïnvloeding.

Question 4

mesosysteem

Answer 4

verwijst naar de interactie en verbindingen tussen de verschillende
microsystemen in iemands leven.

Question 5

exosysteem

Answer 5

beschrijft de bredere sociale omgeving waarin het individu niet rechtstreeks participeert, maar die wel indirect invloed heeft op de ontwikkeling van het individu.

Question 6

macrosysteem

Answer 6

betreft de systemen en organisaties/instituties die een weergave zijn van (de onderliggende ideologie of waarden van) de cultuur of subcultuur, zoals onderwijs, economie, wetgeving, politiek, enzovoort.

Question 7

chronosysteem

Answer 7

verwijst naar de verwevenheid van het individu met zijn tijd.

Question 8

individualisering

Answer 8

Individualisering in de maatschappij verwijst naar een proces waarbij individuen steeds
meer autonomie en onafhankelijkheid krijgen, vaak ten koste van traditionele sociale
structuren en gemeenschapsverbanden. Dit betekent dat persoonlijke keuzes en
zelfontplooiing belangrijker worden, terwijl collectieve normen en waarden minder
invloedrijk zijn.

Question 9

informalisering

Answer 9

Informalisering in de maatschappij verwijst naar het proces waarbij formele regels,
normen en gedragsvoorschriften steeds meer plaatsmaken voor informele en flexibele omgangsvormen. Dit kan zich uiten in een meer ontspannen houding ten opzichte van kledingvoorschriften, taalgebruik en sociale interacties. Informalisering kan bijdragen aan
een gevoel van gelijkheid en toegankelijkheid, maar kan ook leiden tot een verlies van traditionele structuren en hiërarchieën

Question 10

intensivering

Answer 10

Intensivering in de maatschappij verwijst naar het proces waarbij het tempo en de
intensiteit van het dagelijks leven toenemen. Dit kan zich uiten in een verhoogde
werkdruk, meer prikkels en een snellere levensstijl. Mensen ervaren vaak een grotere
druk om productief te zijn en voortdurend te presteren.

Question 11

informatisering en digitalisering

Answer 11

Informatisering in de maatschappij verwijst naar het proces waarbij informatie- en
communicatietechnologieën (ICT) steeds meer geïntegreerd worden in het dagelijks leven en werk. Dit leidt tot een toename van digitale communicatie, automatisering van processen en een grotere afhankelijkheid van technologie voor informatie-uitwisseling en
besluitvorming. Informatisering kan de efficiëntie en toegankelijkheid van informatie
verbeteren, maar roept ook vragen op over privacy en digitale ongelijkheid.

Question 12

internationalisering

Answer 12

Internationalisering in de maatschappij verwijst naar het proces waarbij landen,
bedrijven en individuen steeds meer met elkaar verbonden raken op mondiaal niveau. Dit
Pedagogie: inleiding Pagina 17 | 46
omvat de uitwisseling van goederen, diensten, informatie, cultuur en mensen over
nationale grenzen heen. Internationalisering kan leiden tot economische groei, culturele
uitwisseling en een bredere wereldvisie, maar kan ook uitdagingen met zich meebrengen
zoals culturele homogenisering en economische ongelijkheid.

Question 13

vermarkting

Answer 13

Vermarkting in de maatschappij verwijst naar het proces waarbij steeds meer aspecten
van het sociale en economische leven worden georganiseerd volgens de principes van de
markt. Dit betekent dat diensten en goederen, die voorheen door de overheid of
gemeenschappen werden geleverd, nu worden aangeboden door commerciële bedrijven.
Vermarkting kan leiden tot meer efficiëntie en innovatie, maar roept ook zorgen op over
toegankelijkheid en gelijkheid.

Question 14

commercialisering

Answer 14

zie H5

Question 15

verwetenschappelijking

Answer 15

Verwetenschappelijking in de maatschappij verwijst naar het proces waarbij
wetenschappelijke kennis en methoden steeds meer invloed krijgen op verschillende
aspecten van het dagelijks leven en besluitvorming. Dit betekent dat beslissingen en
beleid vaker gebaseerd worden op wetenschappelijk onderzoek en empirische data.
Verwetenschappelijking kan leiden tot meer rationaliteit en efficiëntie, maar kan ook
Pedagogie: inleiding Pagina 19 | 46
spanningen veroorzaken wanneer wetenschappelijke inzichten botsen met traditionele
opvattingen of belangen.

Question 16

juridisering

Answer 16

Juridisering in de maatschappij verwijst naar het proces waarbij steeds meer aspecten
van het dagelijks leven en sociale interacties worden gereguleerd door wetten en
juridische procedures.

Question 17

verzorgingsstaat

Answer 17

de staat een grotere rol te spelen in de opvoeding van kinderen

Question 18

participatiesamenleving

Answer 18

burgers moeten meer zelf doen en minder afhankelijk zijn van de overheid. Ouders worden
aangemoedigd om zelf oplossingen te zoeken voor opvoedingsproblemen en om meer samen
te werken met andere ouders en gemeenschappen.

Question 19

mattheus-effect

Answer 19

zij die hebben, krijgen. Kinderen uit
hogere inkomensgroepen halen relatief meer voordeel uit pedagogische praktijken dan
kinderen uit lagere inkomensgroepen.

Question 20

solidaire gemeenschap

Answer 20

een gemeenschap die ondersteunend
is voor ouders, draagt mee verantwoordelijkheid voor opvoeding.

Question 21

pedagogische civil society

Answer 21

kinderen en jongeren, ouders en andere volwassenen die samen
verantwoordelijkheid nemen voor het pedagogisch klimaat waarin de jeugd opgroeit.

Question 22

ontmoetingsruimte

Answer 22

Een ontmoetingsruimte is een plaats waar ouders elkaar kunnen ontmoeten en
ervaringen delen. Voor ouders kan dit een bron van sociale steun betekenen. Ouders
kunnen er vrijblijvend met elkaar communiceren, zowel over de opvoeding als over
andere bezorgdheden, die los staan van het opvoedkundig facet.

Question 23

leefwereldbenadering

Answer 23

Leefwereldbenadering: het belang van het meenemen van de context waarin kinderen
opgroeien in het debat over opvoeding en onderwijs

Question 24

socialiseren

Answer 24

het invoegen in de bestaande orde. We leren kinderen waarnemen, spreken en handelen volgens
de geldende normen en waarden in de samenleving

Question 25

burgerschap als opvoedingsdoel

Answer 25

hieruit
spreekt een kijk op kinderen die iets zegt over wat kinderen moeten worden. Dit perspectief
dreigt het ‘kind als persoon’ uit het oog te verliezen.

Question 26

burgerschap als ervaringsfeit

Answer 26

Focus op dat kinderen al ZIJN, hier en nu
Sociale actor
Zelfstandige betekenisverlener
Autonome medeburger met eigen rechten

Question 27

kind als burger

Answer 27

Het kind wordt gezien als mondig, autonoom, als sociale actor en
zelfstandige betekenisgever met eigen rechten.

Question 28

maatschappijkritische positie

Answer 28

Opvoeding moet ondersteunend
zijn voor jonge mensen om kritische burgers van een plurale democratische samenleving te
worden

Question 29

zelfverantwoordelijke zelfbepaling

Answer 29

de volwassene staat voor wat hij is en doet.

Question 30

pedagogisch paradox

Answer 30

We helpen kinderen op weg naar morele en intellectuele onafhankelijkheid in
afhankelijkheid. Opvoeding veronderstelt immers afhankelijkheid, hoewel het doel
uiteindelijk het bereiken van onafhankelijkheid is (Weijers, 2022).

Question 31

grootbrengen door kleinhouden

Answer 31

waarbij kinderen zo lang mogelijk ‘klein’ gehouden werden
‘om bestwil’, afgeschermd van de maatschappelijke werkelijkheid en ontheven van hun eigen
verantwoordelijkheid

Question 32

pedagogie van de hoop

Answer 32

In de pedagogie van de hoop herkennen we filosofische bedoelingen: het type mens dat we
willen vormen, de samenleving die we willen scheppen

Question 33

intermenselijke relaties

Answer 33

gemeenschap, vereniging ter bevordering van bepaalde belangen, de mensen samen, met nadruk op hun onderlinge omgang.

Question 34

bindend referentiekader

Answer 34

een blauwdruk met na te streven doelstellingen

Question 35

zelfbestuur

Answer 35

Het geslaagde product van een goede opvoeding is een beschaafd, redelijk, energiek en
pragmatisch persoon die vlot en respectvol met anderen omgaat, maar daarbij altijd
onafhankelijk is in zijn oordeel. Een volwassene mag geacht worden in staat te zijn tot
onafhankelijke oordelen en handelen en in die zin tot vrijheid ofwel zelfbestuur (Weijers,
2022).

Question 36

Paulo Freire

Answer 36

hoort bij evidence-based practice

Question 37

Jean-Jaques Rousseau

Answer 37

benadrukken van het belang van een goede opvoeding en het respecteren van de natuurlijke ontwikkeling van het kind

Question 38

Micha De Winter

Answer 38

pedagogische civil society

Question 39

Marianne Riksen Walraven

Answer 39

een van de vier doelen van opvoeding: kinderen de gelegenheid bieden om zich normen en waarden, de cultuur van een samenleving eigen te maken

Question 40

John Locke

Answer 40

begrip gentlemen

Question 41

Janusz Korczak

Answer 41

kindertijd is veel meer dan louter een voorbereiding op het volwassen leven

Question 42

Martinus Langeveld

Answer 42

Opvoeding = pedagogisch ingrijpen in liefde en vertrouwen gericht op zelfverantwoordelijke zelfbepaling

Question 43

Paulo Freire

Answer 43

• Empoweren van individuen essentieel

Question 44

Micha De Winter

Answer 44

pedagogiek van de hoop