H1

Question 1

pedagogische verantwoordelijkheid

Answer 1

als volwassene heb je de verantwoordelijkheid om kinderen met de wereld waarin ze terechtkomen te laten kennismaken en hierin te introduceren.

Question 2

pedagogische relatie

Answer 2

Eenderzijds: kind wordt aangesproken alsof het reeds een persoon is, het jonge kind wordt in de relatie met die andere(en) een persoon-in-wording. Dit ‘aanspreken’ is opvoeding
Anderzijds: De pedagogische relatie is een driehoeksrelatie: kind-opvoeder-wereld. De relatie kind-opvoeder ontstaat doordat zij samen naar de wereld kijken

Question 3

opvoedingsmilieu

Answer 3

de omgeving waarin het kind opgroeit en die invloed heeft op zijn ontwikkeling. Dit omvat de fysieke omgeving, zoals het huis en de school maar ook de sociale en culturele context waarin het kind opgroeit.

Question 4

initiëren in de wereld

Answer 4

kind uitnodigen deel te nemen. Zo gaat wereld geleidelijk aan open

Question 5

intergenerationeel

Answer 5

het doorgeven van ervaringen en wijsheid aan de volgende generaties

Question 6

weerstand

Answer 6

1) Het kind voortduerend uitdagen zijn wereld te verbreden
2) Weerstand ervaren wanneer het kind de wereld niet aanneemt zoals de opvoeder hem deze aanbiedt.

Question 7

pedagogische basis

Answer 7

alle contacten, relaties en leefomgevingen die bijdragen aan het opgroeien en opvoeden van kinderen.

Question 8

pedagogisch leefklimaat

Answer 8

verwijst naar de fysieke, sociale en emotionele omgeving van
een opvoedingsmilieu (zoals bijvoorbeeld een school of een gezin). Dit klimaat omvat niet
alleen de materiële omstandigheden, maar ook de interacties tussen kinderen en
opvoeders, de normen en waarden die worden overgedragen, en de manier waarop
kinderen worden ondersteund in hun groei naar zelfstandigheid en verantwoordelijkheid
(door bv. steun en responsiviteit of duidelijke structuur te bieden).

Question 9

pedagogisch handelen

Answer 9

een vorm van sociaal handelen, georiënteerd op het handelen van anderen. Je handelt
met andere woorden dus steeds binnen de pedagogische relatie. Het handelen van de
opvoeder staat niet op zich, maar in relatie tot het kind. Het wordt verder aangestuurd
door en krijgt verder vorm via de (re)acties van het kind.

Question 10

traditie

Answer 10

een gewoonte, gebruik of geloof dat van generatie op generatie wordt
doorgegeven binnen een bepaalde cultuur, gemeenschap of groep (zoals gezin). Het
omvat rituelen, praktijken, normen en waarden die in de loop van de tijd zijn ontstaan.

Question 11

intuïtie

Answer 11

het gaat om een soort aanvoelen wat nodig is zonder precies te kunnen zeggen waarom

Question 12

gezond verstand

Answer 12

verwijst naar het vermogen om op een praktische en rationele manier te
denken en handelen. Het omvat de capaciteit om realistische en logische beslissingen te
nemen op basis van dagelijkse ervaring en eenvoudige redenering, zonder complexe of
gespecialiseerde kennis. Het is vaak gericht op het maken van verstandige keuzes in
alledaagse situaties

Question 13

existentieel

Answer 13

alles wat te maken heeft met het bestaan en fundamenten van het
menselijk leven. Het gaat om vragen en overpeinzingen over de aard van het leven en de
betekenis ervan.

Question 14

handelingswetenschap

Answer 14

is een wetenschapsgebied dat zich richt op het bestuderen en
verbeteren van menselijke handelingen en praktijken. Het belangrijkste kenmerk van een
handelingswetenschap is de nadruk op de praktische toepassing van kennis en theorieën
om de effectiviteit en kwaliteit van deze handelingen te verbeteren.

Question 15

holistische benadering

Answer 15

bekijkt zaken als een geheel in plaats van alleen de
afzonderlijke delen. Het richt zich op het begrijpen van de samenhang en interactie tussen
verschillende componenten om een volledig en geïntegreerd beeld te krijgen.

Question 16

pedagogische vraag en aanbod

Answer 16

De pedagogische vraag zijn de specifieke opvoedingsbehoeften van een kind, met andere
woorden: wat een kind nodig heeft in het groot worden.
Datgene wat opvoeders doen, wordt het pedagogisch aanbod genoemd.

Question 17

pedagogisch besef

Answer 17

betekent dat de opvoeder verantwoordelijkheid (zie pedagogische
verantwoordelijkheid) opneemt, zicht heeft op wat het kind nodig heeft en zijn eigen
belangen daarop kan afstemmen.

Question 18

wederzijdsheid

Answer 18

waarbij de opvoeder dingen doet
(opvoedt) vanuit wat hij voor ogen heeft (opvoeddoel) maar waarbij het kind ook noden,
verwachtingen, vragen heeft die opvoeding initiëren.

Question 19

complementair

Answer 19

wil zeggen dat in de opvoeding kind en opvoeder in gelijke mate
bijdragen aan het opvoedingsproces

Question 20

circulair

Answer 20

houdt in dat binnen deze complementariteit gedrag van opvoeder en kind
bepaald worden door de ander. Er is actie-reactie.

Question 21

opvoeding is functioneel

Answer 21

gericht is op het ontwikkelen van de vaardigheden, gedragingen en waarden die kinderen
nodig hebben om deel uit te kunnen maken van de samenleving.

Question 22

ontwikkelingsopgaven

Answer 22

bij iedere ontwikkelingsfase horen bepaalde vaardigheden die het kind zal moeten leren
beheersen op fysiek, cognitief, sociaal en emotioneel gebied en op het terrein van de
ontwikkeling van zijn persoonlijkheid.

Question 23

opvoedtaken

Answer 23

hiermee worden alle dingen die een opvoeder doet bedoeld die het leren beheersen van
de ontwikkelingstaken mogelijk maken.

Question 24

kindbeeld

Answer 24

Ideeën in de samenleving over wat een kind is en hoort te zijn worden in de pedagogie
kindbeelden genoemd, en bevatten vaak een descriptief (beschrijvend) en prescriptief
(voorschrijvend) aspect; zij beschrijven wat een kind in wezen of in essentie is én hoe hij
zou moeten zijn.

Question 25

kindbeeld van het onschuldige kind

Answer 25

over kinderen werd toen gesproken als ‘onschuldig, zuiver en puur natuur’. Kinderen
werden geboren met een zuiverheid die onmogelijk te handhaven was en die ze kwijt
zouden spelen wanneer ze volwassen werden

Question 26

jeugdland

Answer 26

Dasberg
geeft aan dat er een ‘jeugdland’ wordt gecreëerd,
een fictief land ver weg van de volwassen realiteit, en pleit om in opvoeding kinderen en
jongeren niet kunstmatig weg te houden van de realiteit.

Question 27

pedagogisering

Answer 27

Pedagogisering van opvoeding gaat dan over het institutionaliseren van het leven van
kinderen, het professionaliseren van volwassenen (in het leven van kinderen) en de
(verwachte) groeiende bemoeienis van ouders met het leven van hun kinderen.

Question 28

institutionalisering

Answer 28

Institutionaliseren betekent het proces waarbij iets wordt omgezet in, of onderdeel wordt
van, een georganiseerde en geformaliseerde structuur, vaak binnen een formele instelling
of organisatie. Institutionaliseren houdt in dat informele of ad-hoc processen en
praktijken formeel worden vastgelegd en geïntegreerd binnen een georganiseerde
structuur of systeem, waardoor ze gestandaardiseerd en duurzaam worden.

Question 29

opvoeden

Answer 29

het gedrag van een kind in een (voor volwassene) wenselijk geachte richting beïnvloeden.

Question 30

opvoeding

Answer 30

Dat is het geheel van daden, activiteiten en praktijken – een geheel dat begint in de
vroege kindertijd en eindigt bij de jongvolwassenheid- dat gericht is op het bijdragen aan
de menswording van het kind tot een volwassen persoon.

Question 31

verantwoordelijkheid

Answer 31

Je kant niet niet-reageren. Van het kind gaat zo’n kracht, zo’n appel uit dat je niet anders
kan dan op zoek gaan naar antwoorden.

Question 32

theorievorming

Answer 32

Een theorie is een systematisch geheel van begrippen, definities en proposities dat een
gestructureerd kader biedt om bepaalde verschijnselen te verklaren of begrijpen.
Theorieën worden ontwikkeld op basis van waarnemingen en logische redeneringen, en
worden vaak getoetst door onderzoek.

Question 33

Ter Horst

Answer 33

• elke opdeling in concepten blijft kunstmatig
• ‘ons vak kent wel deskundigen maar geen leken’ –> Traditie, intuïtie en gezond verstand

Question 34

Depaepe

Answer 34

• pedagogische concepten zijn de werktuigen van de pedagogie

Question 35

Bas Levering

Answer 35

• de opvoeder kan niet om zijn verantwoordelijkheid heen

Question 36

Emmanuel Levinas

Answer 36

• de gijzeling door het kind

Question 37

Winnicott

Answer 37

• there is no such thing as a baby

Question 38

Jan Masschelein

Answer 38

• pedagogische verantwoordelijkheid

Question 39

Kok

Answer 39

• opvoeding is het in relatie staan van opvoeder(s) en opvoeding waarin opvoeder zich als persoon, als zijn wijze van mens-zijn representeert en een klimaat creëert dat persoonlijkheidsgroei bevortert en leefsituaties zo hanteert dat deze optimale kansen bieden op zelfontplooiing.

Question 40

Herman Giesecke

Answer 40

• pedagogisch handelen
• adequaat handelen: handelen passend bij het beoogde doel

Question 41

Mollenhauer

Answer 41

• Ingebed in het alledaagse

Question 42

Philippe Meirieu

Answer 42

• omschrijft een pedagoog als iemand die het evenwicht moet vinden tussen theorie en praktijk, en dat de theorie getoetst wordt aan het particuliere van de praktijk waardoor de werkelijkheid zich veelal niet geheel laat ‘vangen door de theorie’

Question 43

Langeveld

Answer 43

• eigen vormprincipe: kinderen werken zelf mee aan hun opvoeding

Question 44

Spock

Answer 44

Amerikaanse kinderarts
- opvoedboek

Question 45

Lea Dasberg

Answer 45

• jeugdland

Question 46

Jan Sleutel en Doret de Ruyter

Answer 46

• brede en smalle invulling van wat er tussen kind en opvoeder gebeurt
• onderscheid tss opvoeden en opvoeding