H5 - Overheidsingrijpen in markten Flashcards
Wat wordt marktfalen genoemd?
Het niet ideaal produceren.
Bijvoorbeeld tweedeling in de gezondheidszorg; goede zorg voor de mensen met meer geld en slechte zorg voor de mensen met minder geld. Overheidsingrijpen is nodig om dit falen te corrigeren.
Wat zijn redenen tot overheidsingrijpen bij marktfalen?
- Allocatie: Marktwerking heeft niet automatisch het gevolg dat de productiefactoren op de meest gewenste manier worden ingezet.
- Redelijke inkomstenverdeling: Inkomensverdeling die voortkomt uit de marktwerking wordt door veel mensen als oneerlijk gezien.
- Stabilisatie: Marktwerking leidt niet tot een gelijkmatige economische groei, dit is wat de overheid wel nastreeft, daarom ziet zij het als haar taak om voorwaarden te scheppen waardoor een evenwichtige en gelijkmatige groei mogelijk is.
Wanneer kan de overheid economisch ingrijpen?
Als de opbrengsten van het ingrijpen voor de maatschappij als geheel toenemen
Beschrijf de optimale situatie bij goedwerkende markt voor de onderneming.
Productieomvang is optimaal wanneer de marginale opbrengsten gelijk zijn aan de marginale kosten en zij maximale winst behalen.
Beschrijf de optimale situatie bij goedwerkende markt voor de consument.
Optimale situatie wanneer de marginale opbrengsten van behoeftebevrediging gelijk zijn aan de marginale kosten van behoeftebevrediging. Bij een gegeven inkomen is welvaart maximaal.
Beschrijf de optimale situatie bij goedwerkende markt voor de maatschappij.
Optimale situatie wanneer de ondernemingen maximale winst behalen en consumenten maximale welvaart genieten.
Wat zijn externe effecten?
Externe effecten zijn kosten of opbrengsten van productie of consumptie van producenten of consumenten van producten die zij zelf niet ervaren.
Wat zijn positieve effecten?
De opbrengsten voor de maatschappij liggen hoger dan de particuliere opbrengsten, denk aan de aanleg van een voortuin.
Wat zijn negatieve effecten?
De kosten voor de maatschappij bij consumptie of productie van een bepaald goed, denk aan de uitstoot-gassen van een fabriek. Om negatieve externe effecten als milieuvervuiling te bestrijden gebruikt de overheid marktconforme- en niet-marktconforme instrumenten.
Wat is marktconform?
Het gebruik maken van het marktmechanisme door de productiekosten te verhogen met de kosten van de ontstane milieuvervuiling. Bedrijven zullen milieuvriendelijker gaan produceren.
Wat is niet-marktconform?
Regelgeving gebruikt de overheid tot het verbieden van milieuvervuilende productie. Verbieden van het lozen van giftige stoffen is hier een voorbeeld van.
Wat zijn individuele- goederen?
Goederen die door bedrijven worden geproduceerd om door te verkopen aan afzonderlijke afnemers.
Wat zijn collectieve- goederen?
Goederen die zulke positieve effecten in verhouding tot particuliere opbrengsten hebben dat verloop via vrije markten niet goed tot stand komt.
Noem een paar kenmerken van collectieve- goederen.
Niet rivaliserend, gebruik van het goed door de ene consument gaat niet ten koste van het gebruik van ditzelfde goed door een andere consument (vb: gebruik van straatverlichting)
Niemand kan worden uitgesloten van het gebruik ervan..
Waar wordt merit en demerit voor gebruikt?
De overheid biedt producten onder de kostprijs aan om ervoor te zorgen dat mensen worden aangemoedigd om gebruik te maken van dit product.
De overheid kan gebruik van producten aanmoedigen of ontmoedigen, hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen merit- en demerit good.