H14: Het lymfevaatstelsel

Question 1

Wat zijn de vier onderdelen van het lymfestelsel?

Answer 1

Vaten
Vloeistof
Lymfocyten
Lymfoïde weefsels en organen

Question 2

Bespreek de lymfevaten

Answer 2

Netwerk begint in de perifere weefsels en eindigt bij verbindingen met de venen

Question 3

Bespreek lymfe

Answer 3

Vloeistof die door lymfevaten stroomt. Het lijkt op bloedplasma maar bevat veel langere concentratie opgeloste eiwitten

Question 4

Bespreek lymfocyten

Answer 4

B-lymfocyten: antistofgemedieerde immuniteit, specifiek
T-lymfocyten: celgemedieerde immuniteit, specifiek
NK-cellen: immunologische surveillance, aspecifiek

Question 5

Wat zijn lymfoïde weefsels?

Answer 5

Verzamelingen van los bindweefsel en lymfocyten in structuren die LYMFEFOLLIKELS worden genoemd.
Vb amandelen

Question 6

Wat zijn lymfoïde organen?

Answer 6

Complexere structuren die grote aantal lymfocyten bevatten en die met lymfevaten zijn verbonden
Vb lymfeknopen, milt en thymus

Question 7

Wat zijn de algemene functies van het lymfestelsel?

Answer 7

1. Productie, onderhoud en transport lymfocyten
2. Terugkeer van vloeistoffen en opgeloste deeltjes vanuit perifere weefsels naar bloed
3. Transport van hormonen, voedingsstoffen en afvalstoffen

Question 8

Waar worden lymfocyten gevormd en opgeslagen?

Answer 8

In het rode beenberg en de thymus.
Opgeslagen in lymfoïde organen (milt)

Question 9

Wat kan je vertellen over de terugkeer van vloeistoffen en opgeloste deeltjes vanuit perifere weefsels naar het bloed?

Answer 9

Doordat lymfestelsel het weefselvocht terugbrengt wordt de samenstelling van de interstitiële vloeistof overal in het lichaam constant gehouden.

Question 10

Hoeveel stroomvolume heeft lymfe dagelijks? Waarom is dat belangrijk?

Answer 10

3,6l/dag

Beschadiging van een groot lymfevat kan een snelle en dodelijkse daling van het bloedvolume veroorzaken

Question 11

Hoe verloopt het transport van hormonen, voedingsstoffen en afvalstoffen in lymfe?

Answer 11

Sommige stoffen kunnen de bloedsomloop niet rechtstreek binnen. Die worden via lymfevaten naar de venen vervoerd. Oa de meeste vetten

Question 12

Welke twee grote lymfevaten voeren het lymfevocht af naar de bloedsomloop? Wat is hun gebied?

Answer 12

DUCTUS Thoracicus
Rechterkant lichaam boven diafragma
Mondt uit in linker v. subclavia
DUCTUS lymphaticus
Al de rest
Mondt uit in rechter v. subclavia

Question 13

Wat is een lymfoedeem?

Answer 13

Als afvoer van lymfe vanuit een arm of been is geblokkeerd. De interstitiële vloeistof hoopt zich op in de ledematen waardoor deze gaan opzwellen.

Question 14

Welke typen lymfocyten zijn er en waarvoor staan de afkortingen?

Answer 14

B-lymfocyten: uit beenmerg
T-lymfocyten: uit thymus
NK-cellen: natural killer

Question 15

Bespreek B-lymfocyten

Answer 15

> Kunnen zich differentiëren tot plasmacellen die antistoffen (ook immunoglobinen) vormen.
Antistoffen binden zich aan antigenen (ziekteverwekkers, afwijkende cellen, lichaamsvreemde stoffen).
Het vormt een antigeen-antistofcomplex
Dat zet een keten van gebeurtenissen in gang die leidt tot vernietiging van het doelmolecuul/organisme
=> antistofgemedieerde immuniteit

10-15% van lymfocyten

Question 16

Bespreek T-lymfocyten

Answer 16

Cytotoxische cellen die vreemde of geïnfecteerde cellen meteen aanvallen.
Celgemedieerde immuniteit.

80%

Question 17

Bespreek NK-lymfocyten

Answer 17

Leveren aangeboren, niet-specifieke immuniteit.
Vallen aan: vreemde cellen, geïnfecteerde cellen en tumorcellen.
Bewaken perifere weefsels voortdurend
=> Immunoserveillance

5-10%

Question 18

Geef twee voorbeelden van een lymfefollikel. Wat gebeurt er als binnendringers zich in een lymfefollikel vestigen?

Answer 18

Tonsillen (amandelen): bewaken toegang tot spijsverteringskanaal en luchtwegen
> Tonsillitis

Appendix: ophoping follikels aan de wand
> Appendicitis

Question 19

Bespreek lymfeknopen

Answer 19

Werken als waterfilters: zuiveren lymfe voordat deze het veneuze systeem bereikt.

• Verwijdering van antigenen
• Stimuleren van T-cellen en B-cellen

Question 20

Bespreek de thymus

Answer 20

Thymosine stimuleert delingen van lymfoïde stamcellen en rijping van T-cellen.
T-cellen migreren naar medulla en verlaten thymus via één van de bloedvaten.

Question 21

Bespreek de milt

Answer 21

Bevat de grootste hoeveelheid lymfoïd weefsel in het lichaam.
Werkt als waterfilter zoals lymfeknopen maar voor bloed in plaats van lymfe.

Question 22

Wat is het verschil tussen specifieke en niet-specifieke immuniteit?

Answer 22

Niet-specifiek
- Vanaf geboorte aanwezig
- Maakt geen onderscheid in bedreigingen

Specifiek
- Ontstaan als gevolg van blootstelling aan schadelijke stoffen of organismen
- Reageert op een infectie maar negeert andere bacteriën en virussen

Question 23

Wat zijn een aantal kenmerkende zaken van niet-specifieke immuniteit?

Answer 23

FYSIEKE BARRIERE
> Houden gevaarlijke organismen en stoffen buiten het lichaam

FAGOCYTEN
> Eerste lijn van cellulaire verdidiging: vallen micro-organismen aan vaak nog voor ze worden opgemerkt door lymfocyten.
1. Microfagen: neutrofielen en eosinefielen in het bloed
2. Macrofagen: stammen af van monocyten in het bloed

IMMUNOLOGISCHE SURVEILLANCE
> Voortdurende bewaking van gezonde weefsels. Vernietiging abnormale cellen door NK-cellen in perifere weefsels.

ONTSTEKINGSREACTIE
Gelokaliseerde respons op weefselniveau die de verspreiding van een verwonding of infectie tegengaat

KOORTS
Verhoging van lichaamstemperatuur die weefselmetabolisme en afweeractiviteit versnelt

Question 24

Welke soorten adaptieve immuniteit zijn er?

Answer 24

ACTIEVE IMMUNITEIT (blootstelling antigenen)
> Natuurlijke, verworven actieve immuniteit (blootstelling aan antigenen in omgeving)
> Geïnduceerde, verworven actieve immuniteit (na toediening van antigenen om ziekte te voorkomen)

PASSIEVE IMMUNITEIT (blootstelling antistoffen)
> Natuurlijke passieve immuniteit (overdracht antistoffen via placenta of moedermelk)
> Geïnduceerde passieve immuniteit (na toediening antistoffen om infectie te bestrijden)

Question 25

Wat is immunoglobine B?

Answer 25

Een antistof dat wordt aangemaakt bij grotere hoeveelheden of herhaaldelijk contact met het antigeen.

Grootste groep is IgG: verantwoordelijk voor weerstand tegen veel virussen, bacteriën..

Kan placenta passeren en passieve immuniteit verlenen aan foetus

Question 26

Wat zijn de verschillen tussen een primaire (eerste blootstelling) en een secundaire immuunreactie?

Answer 26

PRIMAIR
- Duurt even voordat antistoffen in bloedplasma verschijnen
- Trage toename antistoffen
- Beperkte hoeveelheid antistoffen
SECUNDAIR
- Zeer snel na besmetting antistoffen in bloed
- Snelle toename antistoffen
- Erg veel antistoffen