H1.3 Flashcards
Psychologie kan worden gedefinieerd met wetenschappelijk onderzoek naar mentale, psychosociale en biologische processen en gedragsmatig functioneren
Het doel van de psychologie is het beschrijven, verklaren en voorspellen van gedrag em mentale processen en, waar mogelijk, te interventiëren om gedrag en mentale processen te sturen of aan te passen
De basis van psychologisch onderzoek wordt gevormd door het principe dat we de wereld via zintuigelijke waarnemingen kunnen leren kennen
We noemen dat het emperisme. Emperische methoden gaan verder dan speculatie, inferentie en redeneren en beogen een feitelijke en systematische analyse van gegevens
Gezondheidspsychologie integreert
cognitieve, ontwikkelings- en sociale theorieën en verklaringen en past deze toe op gezondheid, ziekte en gezondheidszorg
In een vroeg stadium toen dit vakgebied net was ontstaan, werd de gezondheidspyschologie door Matarazzo beschreven als
‘het aggregaat van de specifieke onderwijskundige, wetenschappelijke en professionele bijdrage van het vakgebied psychologie aan de bevordering en het behoud van de gezondheid, de voorlichting over en de behandeling van ziekten en de daaraan gerelateerde disfunctie (Matarazzo, 1980)
Deze definitie van Matarazzo benadrukt de belangrijkste doelstellingen van de gezondheidspsychologie; begrip ontwikkelen en vergoten van de biopsychologische factoren bij
- de bevordering en het in stand houden van de gezondheid
- de verbetering van de gezondheidszorg en het gezondheidsbeleid
- de preventie en behandeling van ziekte
- de oorzaken van ziekte; bijv risicofactoren en kwetsbaarheid
Gezondheidspsychologie kan vooral als een toegepaste wetenschap worden beschouwd, hoewel niet alle onderzoek in de gezondheidspsychologie voorspellend is
Sommige onderzoeken hebben bijv alleen tot doel om te kwantificeren, bijv als onderzocht wordt hoeveel procent van de scholieren van een middelbare school, jonger dan 16 jaar, alcohol drinkt.
Andere onderzoeken gaan beschrijvend te werk, bijv wanneer gekeken wordt naar de basiskenmerken (leeftijd, geslacht sociaaleconomische status) van de scholieren die alcohol drinken. Idealiter genereert beschrijvend onderzoek causale vragen. `door de aannamen en houding omtrent gezondheid te meten, kunnen we , voordat we interventies ontwikkelen, zicht krijgen op het probleem van voorspellende factoren
De gezondheidspsychologie heeft modellen en theorieën overgenomen en aangepast die afkomstig zijn van de
sociale psychologie, het behaviorisme, de klinische psychologie en de cognitieve psychologie
Tegenwoordig wordt de gezondheidspsychologie gecombineerd met andere vakgebieden als de
gedragsgeneeskunde, medische sociologie en, in toenemende mate, de gezondheidseconomie
Gezondheidspsychologen maken deel uit van interdisciplinaire en multidisciplinaire groepen
Omdat er verschillende disciplines samenwerken verschillen de voorgestelde of toegepaste methoden voor beoordeling, onderzoek en interventie
Psychosomatische geneeskunde werd rond 1930 ontwikkeld en was aanvankelijk het terrein van psychoanalytici
zoals Frans Alexander en Sigmund Freud
Psychosomatisch betekent dat
geest en lichaam zijn betrokken bij de ziekte. Waar een organische oorzaak niet gemakkelijk kan worden geïdentificeerd, kan de geest mogelijk de oorzaak zijn van een lichamelijke meetbare reactie.
Tot 1960 was psychosomatisch onderzoek voornamelijk psychoanalytisch van aard
het concentreerde zich op de psychoanalytische interpretaties van ziekteveroorzaking, zoals de theorie dat astma, maagzweren of migraine door onderdrukte emoties werd veroorzaakt
Een negatief bijeffect van dit werk is echter dat onder diegenen met een biomedisch standpunt
ziekten zonder identificeerbare organische oorzaak vaak werden afgedaan als nerveuze aandoeningen of psychosomatische aandoeningen waarvoor veelal geen medische behandeling voorhanden was
Psychosomatische geneeskunde bestaat in deze vorm niet meer
de term, echter bestaat nog wel wordt nog steeds gebruikt door medische professionals. Voor betrokkenen kan dit vervelend zijn, omdat zij een stigma hebben dat er tussen de oren iets fout zit en zij minder serieus worden genomen
Van Houdenhove (2009) wijst bijvoorbeeld op de strijd van mensen met ME (chronisch vermoeidheidssyndroom)
om te bewijzen dat hun ziekte een neurologische basis heeft een geen psychische
