H1 Jagers en Verzamelaars Flashcards
Noem de 5 periodes, en hun tijden
Prehistorie (-3000V.C), oudheid (3000V.C. - 500), middeleeuwen (500-1500), vroegmoderne tijd (1500-1800) en vroegmoderne tijd (1800+)
Noem de tijden van de prehistorie
tijd van de jagers en de boeren (tot 3000 V.C)
Noem de tijden van de oudheid
tijd van Grieken en de Romeinen (3000 V.C. - 500)
Noem de tijden van de middeleeuwen
tijd van monniken en ridders (500-1000)
tijd van steden en staten (1000-1500)
Noem de tijden van de vroegmoderne tijd
tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600)
tijd van regenten en vorsten (1600-1700)
tijd van pruiken en revoluties (1700-1800)
Noem de tijden van de moderne tijd
tijd van burgers en stoommachines (1800-1900)
tijd van wereldoorlogen (1900-1950)
tijd van televisie en computers (1950+)
Wat zijn de 3 kenmerkende aspecten?
- de levenswijze van jagers-verzamelaars
- het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
- het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Wanneer begonnen ze aan de landbouw?
rond 1100 V.C
Noem 3 redenen waarom de overstap naar landbouw niet altijd goed was
- boeren moesten harder werken om aan voedsel te komen
- hun maaltijden waren minder gevarieerd
- gecultiveerde planten bezwijken vaker aan ziekten dan wilde planten
Waar ontstond de eerste landbouwsamenlevingen?
de vruchtbare halve maan, Syrië, midden-oosten
Wanneer ontstond de eerste menssoort, en wanneer ontstond de homo sapiens?
2,5 miljoen jaar geleden en rond 140.000 V.C.
Leg uit wat een nomaden bestaand is
rondtrekkend
Wie hebben de muurschilderingen achtergelaten?
de homo sapiens
Wat is de prehistorie?
Toen ze het schrift nog niet kenden
Wat is het begrip voor “gevestigd bestaan”?
sedentair
Wat zijn wat belangrijke gevolgen van de agrarische revolutie?
- allereerst ontstond er een snelle bevolkingsgroei
- het sedentair bestaan bevorderde de ontwikkeling van de veeteelt
- de nieuwe levenswijze stimuleerde de uitvinding van allerlei nieuwe technieken
Waarom waren de mensen die op landbouw overstapten vaak ongezonder?
- het voedsel van eenzijdiger
- als een gewas mislukte, dreigde een hongersnood
- de bevolking nam toe en ging dichter op elkaar leven, het risico op infectie ziekten groeide
- het vee bracht ziekten met zich mee
Wanneer kwam de neanderthaler en de homo sapiens naar Europa?
de neanderthaler zo’n 200.00 jaar geleden en de homo sapiens zo’n 45.000 jaar geleden
Wat zijn primaire bronnen?
grotschilderingen, speerpunten, botten etc
Wat is de nieuwe en de oude steentijd? En de begrippen daarvoor?
Jagen/verzamelen = oude steentijd = Paleolithum landbouw = nieuwe steentijd = Neolithum
Hoe groot waren de groepen bij de jagers-verzamelaars?
Rond de 20-30 mensen
Wanneer en waar was de uitvinding van het schrift?
3000 V.C. in Irak/Soemerië
Waarom was de eerste landbouw in het Midden-Oosten?
er is daar een warmer en droger klimaat –> weinig wilde planten om op terug te vallen
Wat houd het nieuwe leven van de landbouw in?
- harder werken
- bevolkingsgroei
- van nomaden naar sedentair
- huizen ipv hutten
- andere werktuigen (sikkel ploeg)
- aardewerk
Hoe was het voedsel bij de Jagers-Verzamelaars en bij de boeren?
J/V= gevarieerd B = eenzijdig
Hoe was het werk bij de Jagers-Verzamelaars en bij de boeren?
J/V = paar uur per dag B = veel uren per dag
Hoe was de gezondheid bij de Jagers-Verzamelaars en bij de boeren?
J/V = redelijk/goed B = matig
Hoe waren de bezittingen bij de Jagers-Verzamelaars en bij de boeren?
J/V = weinig B = veel/meer
Hoe was het wonen bij de Jagers-Verzamelaars en bij de boeren?
J/V = nomadisch B = sedentair
Wat is een ander woord voor aardewerk?
Bandkeramiekers
Waar ontstonden de eerste steden?
Soemerië (zuid Mesopotamië, huidig Irak)
Waarom ontstonden zich de eerste steden hier?
Door de overstromingen van de Tigris en de Eufraat
Wie vonden het schrift uit?
De Soemeriërs
Wanneer werd het schrift ook in NL gebruikt?
Met de komst van de Romeinen, in 50 V.C.
Waar ligt Mesopotamië? En wat betekent het?
Het huidige Irak, en delen van Syrië en Iran. ‘Tussen de rivieren’
Wat zijn gevolgen van de vruchtbare grond en irrigatie?
- landbouwoverschot
- bevolkingstoename
- dorpen worden steden
Hoe heet het als je in meerdere Goden tegelijkertijd gelooft?
Polytheïstisch
Wat is een ziggurat?
Een religieus bouwwerk in Mesopotamië, een tempeltoren
Wat waren de 3 functies van de ziggurat?
- geloof dat priesters hier dichterbij de Goden konden komen
- economische functie –> geoderenhandel en belastinginning werd hier geregeld (belasting = deel oogst)
- herverdeling van graan
Noem de volgorde van de hiërarchie in Mesopotamië
- koning
- priesters
- ambachtslieden
- boeren
- slaven
Oude beschaving = ?
oorsprong van onze cultuur
Wat houd het begrip beschaving in?
> complexe en hoog ontwikkelde culturen
> hierin zijn dingen uitgevonden en structuren ontwikkeld die vandaag nog herkenbaar zijn
Waar was de eerste staat ter wereld?
Aboe Simbel, zuid Egypte. (3100 V.C.)
De overheid van Egypte had een geweldsmonopolie, wat is dat?
alleen zij mag mensen arresteren, opsluiten en eventueel fysiek straffen
Van welke God was het dodenrijk?
Osiris
De belangrijkste taak van de farao was het handhaven van Maät, wat is dat?
De kosmische orde, de stabiliteit en de harmonie in de samenleving.
Wat dachten de Mesopotamiërs van het hiernamaals?
Niet veel, een grijze onderwereld
Hoe heet het als je in één God gelooft?
Monotheïsme
