H1. Inleiding Flashcards
Wat is functieleer?
de studie van de menselijke functies (denken, waarnemen, geheugen, motivatie, emoties, fantaseren, …)
Wat is psychologie?
de wetenschappelijke studie van het gedrag én de mentale activiteiten van het individu
Hoe oud is de psychologie? Hoe was de psychologie in de oudheid en de middeleeuwen?
zo oud als de mens zelf
oudheid: Plato, Socrates, Aristoteles hielden zich bezig met psychologische kwesties
middeleeuwen: weinig filosofie (en dus weinig psychologische thema’s) => kerk besliste alles
Wat is het rationalisme? Wie plaatsen we hierbij?
= stroming binnen humanisme, ratio/denken staat centraal
René Descartes
Wat zijn belangrijke begrippen bij René Descartes?
methodische twijfel - dualisme
Wat is de methodische twijfel?
Descartes trok alle tot dan toe zekerheden in twijfel. Hij begon weer vanaf een eerste zekerheid.
Wat is de eerste zekerheid?
cogito ergo sum
Wat is het dualisme?
de mens bestaat uit twee delen:
- de geest (res cogitans)
- het lichaam (res extensa)
Wat is het empirisme? Wie plaatsen we hierbij?
= stroming die de nadruk legde op het belang van de zintuigelijke waarneming
John Locke, Francis Bacon en John Stuart Mill
Waar staat John Locke om bekend?
tabula rasa
Wat bedoelt Locke met tabula rasa?
de mens wordt geboren als onbeschreven blad dat pas later gaandeweg gevuld wordt met de vele indrukken die we opdoen via de zintuigen
Wat is psychofysica?
vanuit fysica, psychologische vragen oplossen
Wat stelde Ernst Weber vast? (de wet van Weber)
dat de minimale intensiteit die je moet toevoegen aan een prikkel om een nieuwe gewaarwording te doen ontstaan die duidelijk verschilt van de eerste, geen vaste waarde is
Wilhelm Wundt…wat weet je over hem?
Hij richtte in 1879 het eerste laboratorium voor de experimentele/wetenschappelijke psychologie op in Leipzig.
Hij bestudeerde vooral eenvoudige processen, zoals de waarneming.
Wat weet je over Edward Titchener?
Hij analyseerde de structuur van de geest. => structuralisme
Hij deed aan introspectie en experimenten. (onder Wundt)
Waar richt men zich op binnen het functionalisme?
de werking of de functie van het bewustzijn (mental activities)
Waarvoor worden dierenproeven gebruikt binnen het functionalisme?
middel om iets meer te vernemen over wat zich in de geest van de mensen afspeelt wanneer die met een probleem geconfronteerd worden
Welke 2 namen plaatsen we onder het behaviorisme? Waar staan ze om bekend?
Ivan Pavlov: conditioneringsproces
John Broadus Watson
- Alleen wat mensen en dieren doen, hun uiterlijk waarneembare responsen (R) op de actueel inwerkende stimuli (S) zijn van betekenis. Alle gedragingen kun je volgens hem uiteindelijk herleiden tot reeksen van aaneengeschakelde S-R verbindingen
Wat is het behaviorisme?
focus (vd psychologie) ligt op het uitwendig waarneembaar gedrag
Wat is de gestaltpsychologie?
waarnemen is geen apart registreren van afzonderlijke indrukken, maar wel een onmiddenlijk vatten van de “gestalt’
Het … is meer dan de som van de … .
geheel - delen
Wat is een Gestalt?
een geheel dat niet te herleiden is tot een eenvoudige optelling van de delen waaruit het is opgebouwd, maar dat eigen kenmerken vertoont die alleen terug te vinden zijn in de Gestalt als geheel
Welke personen plaatsen we binnen de Gestaltpsychologie? En waarom?
Wolfgang Köhler (aha-erlebnis/inzicht)
Kurt Lewin (groepsdynamica)
Welke persoon staat centraal in de dieptepsychologie? Wat is die dieptepsychologie?
Sigmund Freud
dieptepsychologie = men zoekt de verklaring voor het gedrag in diepere, zogenaamde onbewuste motieven
Welke 3 lagen in de menselijke geest onderscheidt Freud?
bewuste, onder-/voorbewuste en onbewuste
Welk soort informatie gaat vaak van het niveau van het bewuste naar het onbewuste?
taboe en trauma
Welke technieken zijn er om informatie uit het onbewuste terug naar het bewuste te halen volgens Freud?
- dromen
- versprekingen
- faalhandelingen
- symptoomstoornissen
- vrije associatie
- kunst
( - hypnose)
Waarom staat hypnose tussen haakjes? Waarom zijn we sceptisch over hypnose?
- Freud was zelf niet goed in hypnose dus schreef hij dit af.
- mensen antwoorden met wat de hypnotiseur suggereert
Wat is het neobehaviorisme?
‘nieuw’ behaviorisme, aantal aanpassingen
Welk schema koppelen we aan het neobehaviorisme?
het SOR-schema
Waar staat het SOR-schema voor?
Stimulus, Organisme, Respons
Wat is een black box?
het ‘verborgen’ innerlijke van het individu, dat allerlei factoren bevat die een belangrijke invloed kunnen hebben op het gedrag, maar waar we geen rechtstreekse inkijk in hebben
Welke personen plaatsen we bij het neobehaviorisme?
Carl Hull en Edward Tolman
Welke personen plaatsen we bij de humanistische psychologie?
Abraham Maslow (psychologie van de derde weg) en Carl Rogers
Wat is de humanistische psychologie?
een reactie tegen vooral de 2 hoofdstromingen van dat moment: behaviorisme en dieptepsychologie
=> de mens heeft een vrije wil, de mens en zijn mogelijkheden staan centraal
Wat is de cognitieve psychologie?
= de mens als informatieverwerker
input-output (vergelijking computer: binair)
black box –> white box
Wat is de positieve psychologie?
onstaan door Martin Seligman in 1998:
- wortels in humanistische psychologie, maar probeert alles op een empirisch meer verzorgde manier te doen
- minder focusen op wat fout loopt, maar wel op wat de cliënt wel nog kan en wat de cliënt kan helpen om een zo kwalitatief mogelijk leven te leiden.
Welk populair begrip is ontstaan uit de positieve psychologie?
mindfulness
1. bewustwording
2. aanvaarding
