GKS i cz ogólna (I) Flashcards
jaka jest lokalizacja syntezy GKS i MKS?
w korze nadnerczy z cholesterolu (rozkład łańcuchów bocznych)
- w w-wie pasmowatej i siatkowatej - GKS
- w w-wie kłębkowatej - MKS
- w w-wie siatkowatej - androgeny (niewielka ilość)
jaki jest najsilniej działający GKS?
kortyzol/hydrokortyzon
czego prekursorem jest kortyzol?
aldosteron
oprócz GKS co jest jeszcze wytwarzane w warstwie siatkowatej kory nadnerczy?
DHEA - androgenny steroid o drugorzędnym działaniu; prawdopodobnie zwiększa anabolizm mięśni
jakie działania wykazują GKS w stresie?
zwiększona aktywność układu symatycznego i zwiększone widzialnie hormonów nadnerczy
jaka jest różnica w kontroli uwalniania MKS i GKS?
GKS –> sterowane przez przysadkę i podwzgórze w dobowym rytmie
MKS –> układ renina-angiotensyna-aldosteron
jakie działanie wykazują MKS?
osłabienie ukrwienia nerek lub wzrost jonów sodu w kanalikach dystalnych powoduj zwiększone wytwarzanie reniny, a to zwiększa widzialnie aldosteronu
jakie są prawidłowe wartości kortyzolu w moczu?
80 - 120 μg/24h.
jaka jest etiologia podwyższonego stężenia kortyzolu we krwi?
nadmierne wydzielanie ACTH co może świadczyć o
- gruczolaku przysadki wydzielającym ACTH
- raku płuc
- guzie tarczycy
- guzie nadnerczy wydzielającym ACTH
- długie intensywne leczenie glukokortykosteroidami
- przewlekły i nagły stres, depresja i anoreksja
jaka jest etiologia zaniżonego stężenia kortyzolu we krwi?
- pierwotna niedoczynność kory nadnerczy - choroba Addisona (podowowana reakcją autoimmunologiczną, gruźlicą (i innymi zakażeniami)
- wrodzony przerost nadnerczy, czyli wrodzony niedobór enzymów odpowiedzilanych za syntezę hormonów nadnerczowych
jak się dzieli molekularny mechanizm działania GKS?
wolny (genomowy)
szybki (nie genomowy)
jaki jest mechanizm działania genomowego GKS?
GKS to związki lipofilne. Przez błonę komórkową wnikają do wnętrza komórki, po związaniu się z receptorem cytoplazmatycznym przechodzą do jądra komórkowego, gdzie wiążą się z DNA zmniejszając ekspresję wielu genów.
do czego prowadzi genomowe działanie GKS?
- zahamowanie działania czynników transkrypcyjnych (AP-1, NFk-B) włączając geny COX-2, indukowanej formy syntazy tlenku azotu, cytokin, molekuł adhezyjnych
- indukcja aneksysny-1 (lipokortyny-1) hamującej działanie fosfolipazy A2 = hamowanie prozapalnych metabolitów kwasu arachidonowego
jaki jest mechanizm działania nie genomowy GKS?
podobny do działania neurotransmiterów - wpływ na wewnątrzkomórkowy poziom jonów wapnia
jakie związki należą do przedstawicieli GKS?
prednizon
prednizolon
metyloprednizolon
triamcynolon
deksametazon
betametazon
hydrokortyzon