GKS Flashcards
Mechanizm działania GKS
1) Genomowy - GKS są lipofilne i przenikają przez błonę komórkowa do wnętrza komórki> receptory cytoplzmatyczne> jądro komórkowe> modyfikacja genów> efekty opóźnione
2) Niegenomowy - Wiązanie GKS z receptorami cytoplazmatycznymi i wpływ na procesy bez ingerencji w ekspresję genów > efekty szybkie (zaraz po podaniu)
Działanie GKS
■ przeciwzapalne;
■ przeciwuczuleniowe:
■ immunosupresyjne
■ przeciwobrzękowe
■ wzmagają glukoneogenezę i glikogenogenezę
■ nasilają lipolizę
■ zatrzymanie jonów sodu oraz utrata jonów potasu
■ antagonistyczne w stosunku do witaminy D (wzrost
wydalania wrapnia);
■ antyproliferacyjne;
■ poprawiają reaktywność naczyń i oskrzeli na aminy
katecholowe;
■ zwiększają liczbę płytek krwi;
■ przejściowo zwiększają pulę krążących krwinek białych. a długoterminowo wywołują leukopenię;
■ osłabiają wewnątrzwydzielniczą funkcję gonad;
■ euforyzujące, a w przewlekłym stosowaniu także
propsychotyczne;
■ przeciwwymiotne
Wskazania do GKS
■ choroba Addisona (terapia zastępcza, substytucyjna);
■ astma oskrzelowa;
■ kolagenozy;
■ wsztrząs anafilaktyczny;
■ uczulenie na lek;
■ choroba posurowicza;
■ pacjenci po przeszczepach;
■ choroby autoimmunologiczne
■ zespół nefrotyczny;
■ choroba Leśniowskiego-Crohna;
■ schorzenia o charakterze alergicznym
■ obrzęk płuc, mózgu
■ nowotwory
Działania niepożądane GKS
■ zespół Cushinga;
■ nadkażenia bakteryjne i grzybicze
■ zaostrzenie przebiegu choroby wrzodowrej żołądka
i dwunastnicy;
■ upośledzenie gojenia się ran;
■ atrofia mięśni;
■ rozstępy skórne;
■ osteoporoza;
■ cukrzyca;
■ obrzęki;
■ nadciśnienie tętnicze i hipokalemia
■ jaskra;
■ zaćma;
■ zakrzep ica;
■ objawy nadciśnienia śródczaszkowego
■ po nagłym odstawieniu długo stosowanych glikokortykosteroidów7: niewydolność kory nadnerczy w wyniku zahamowania wdzielania CRF i ACTH.
Przeciwwskazania do GKS
■ ostre choroby zakaźne;
■ czynna forma gruźlicy,
■ stany pooperacyjne;
■ choroba wrzodowa dwunastnicy;
■ obrzęk śluzowaty w przebiegu niedoczynności tarczycy;
■ choroba Cushinga;
■ cukrzyca;
■ nadciśnienie tętnicze;
■ jaskra;
■ zaćma;
■ osteoporoza;
■ psychozy;
■ ciąża;
■ miastenia
GKS leki
■ syntetyczny kortyzol, czyli HYDROKORTYZON (1)
■ PREDNIZON (4)
■ PREDNIZOLON (4)
■ METYLOPREDNIZOLON (5)
■ TRIAMCYNOLON (5)
■ DEKSAMETAZON (20)
■ BETAMETAZON (23)
Inhibitory syntezy hormonów kory nadnerczy
Aminoglutetymid
Metyrapon
Ketokonazol
Trilostan
GKS osłabiają działanie jakich leków?
Przeciwzakrzepowych
Przeciwcukrzycowych
A stosowanie GKS i NLPZ powoduje wzrost ryzyka krwawienia z przewodu pokarmowego
Jak zmniejszamy dawki GKS?
Stopniowo
GKS wziewne
sterydy o małej dostępności biologicznej - Flutykazon, Budeznoid
Proleki aktywowane w płucach - Cyklezonid
GKS do stosowania miejscowego (dermatologiczne)
Klobetazol, Mometazon, Fluocynolon