Gezin Flashcards
Welk soorten gezinnen zijn er?
kerngezin, gezinnen met adoptiekinderen, pleegkinderen, kinderen die via IVF verwekt zijn, tienermoeders, oude moeders, homoseksuele ouders, 1-oudergezinnen door scheiding of overlijden, …
=> deze verschillende gezinsvormen brengen specifieke opvoedingsvragen met zich mee
(ook wetgeving past zich aan)
Hoe is het traditioneel kerngezin geëvolueerd doorheen de eeuwen?
- 1900: traditioneel beeld van kerngezin
- 1950: 90% groeide op in traditionele kerngezin (<scheiding - <sterfte)
- 1960-1980: individualisering, modernisering, secularisering: meer scheidingen, ongehuwd kinderen krijgen, …
- al 150 jaar meer diversiteit in gezinsvormen dan gedacht
Wat is de definitie van ‘gezinnen’?
- relatief duurzame relatieverbanden of leefvormen van samenwonen
- tussen één volwassene, een andere of meerder volwassenen en/of kinderen
- (ook huisdieren lol)
Wat is de invloed van de gezinssamenstelling op kinderen?
- enig kind: ‘verwend, egoïstisch, eenzaam en onaangepast’
- grote gezinnen: ‘beter kunnen delen, individuele aandacht missen’
- plaats in kinderrij: ‘1e: flinkste, 2e: creatiefste, laatste: meest verwend en rebelse kind’
Wat is de invloed van de gezinssamenstelling op ouders en ouderschap?
- grote vs. kleine gezinnen: gezinscultuur en stijl van opvoeden
- eerstgeborene vs. laatgeborene (moeders vs. vaders)
- differentiële opvoeding (brussen)
Wat is differentiële opvoeding?
= het verschil in opvoeding tussen broers en zussen wat objectief kan vastgesteld worden, maar ook subjectief bij hoe de kinderen het ervaren (hun beleving)
Wat besluiten we rond gezinssamenstelling en invloed op kind/ouders?
- veel vooroordelen
- enig kind, klein/groot gezin, plaats in kinderrij, meerlingkinderen, … verschillen niet zo sterk van elkaar
- ouderschap = differentiële opvoeding
- ! aandacht voor individuele noden kind
- ieder gezin is uniek
Opvoeden is een … proces. Leg uit.
bidirectioneel:
- zowel opvoedgedrag van het kind bepaalt, maar evengoed het gedrag van het kind bepaalt mee het opvoedgedrag
Wat is een gezinstype?
= de mate van gezinscohesie, en geeft inzicht in de verhouding tussen ouder(s) en kind(eren) en tussen broers en zussen onderling
- bepaalt mate waarin het kind met behulp van de ouders ‘de vrijheid’ krijgt om zijn eigen positief te ontwikkelen
- harmonie vs. disharmonie
Wat is een harmonisch gezin?
- er is sprake van vriendelijkheid en geborgenheid, men kan het goed vinden met elkaar
- warme opvoeding van de ouders en gevoel van geborgenheid
- kan in alle vrijheid ontwikkelen
Wat is een disharmonisch gezin?
- kunnen niet met elkaar overweg en er is weinig tot geen betrokkenheid naar elkaar
- veel onderlinge conflicten
- missen vertrouwen, veiligheid en pedagogische doelen van de ouders
Welke gezinstypes kunnen we onderscheiden?
- loszand
- kluwen
- half-open/half-gesloten
Wat kenmerkt een loszandgezin?
- langs elkaar heen leven, ieder voor zich
- kind moet voor zichzelf zorgen (al van jongsaf)
- betrokkenheid ontbreekt
- opvoedingsrelatie is zoek
- basisveiligheid ontbreekt
- kind moet snel volwassen worden
- kind moet zichzelf vormen, want krijgt gen grenzen, ondersteuning, instructie en controle
- kind heeft veel oppervlakkige contacten met peers
- kind zoekt steun bij andere volwassenen waardoor het kans loopt misbruikt te worden
- kwetsbare kinderen => bedreigende situatie
Wat kenmerkt een kluwen gezin?
- zeer hechte banden
- grote verbondenheid, isolatie van buitenwereld
- geen autonomie
- doen alles samen
- geen kans tot zelfstandigheid en zelfontplooiing
- autoritaire opvoedingsstijl
- schuldgevoelens bij het kind als het voor zichzelf kiest
Wat kenmerkt een half-open/half-gesloten gezinnen?
- hechte relaties tussen de gezinsleden
- grenzen en regels voor ieder gezinslid
- betrokkenheid, intimiteit en veiligheid
- stimuleren zelfstandigheid, zelfredzaamheid en zelfvertrouwen
- vrienden van kind/ouder zijn welkom
- vlotte communicatie
- autoritair of democratisch
- ouders: aanvaarden van hulp
- open staan voor relaties met externen
- leren verantwoordelijkheid nemen
- veiligheid: ‘warmte’
