geschiedenis kerstexamens Flashcards
geschiedenis
historische bronnen
voorwerp uit het verleden of getuigenis
historische werken
resultaat van een wetenschappelijk onderzoek
primaire bron
dateert uit de tijd zelf
secundaire bron
is later, in een andere tijd gemaakt
geschreven bron
is een bron dat geschreven is
bron
informatie bron zoals
ongeschreven bron
is een mondeling of een materiële bron
verandering
iets dat op een bepaald moment wijzigd
tijd
aanduiden –> tijrekening
millenium
periode van 1 000 jaar
eeuw
periode van 100 jaar
tijdrekening
christelijk, islamitische en joodse
ruimte
een ruimte
lokaal
plaatselijke, van omstreken
Regionaal
verwijst naar een regio (streek, provincie, gewest
globaal
wereldwijd, een toepassing van heek de wereld
open ruimte
een open landschap en een open samenleving
geslote landschap
een geslote landschap en een geslote samenleving
stedelijke ruimte
de stad
rurale ruimte
het platteland
continentale ruimte
landinwaarts, niet gericht naar de zee
maritieme ruimte
in of aan de zee
tijdvak
begrensde, lange periode in een tijdrekening
decenium
periode van 10 jaar
reconstructie
opbouw, herbouw van een verwoestte gebouwen
mythe
een overgeleverd verhaal over daden van Goden
middellandse zeeklimaat
het klimaat rond de middellandse zee
mediterraan klimaat
het klimaat dat onder sterke invloed van een nabij gelegen zee of oceaan staat
centrum
middelpunt, in het midden gelegen
periferie
gebieden verder afgelegen van een bepaald centrum
migratie
verplaatsing van een groep van de ene naar de andere plaats
mythelogie
het geheel van verhalen en denkbeelden van een bepaalde cultuur waarin belangerijke vragen aan God komen
Mykeners
pre-helleense beschaving
mykeense cultuur
belangerijke cultuur in het oude Griekenland
paleiseconomie
het koninklijke paleis is de draaischijf
cyclopisch
reusachtig
linaer A
het schrift van de Kretenzers
Linaer B
het schrift van de Mykeners
rijk
een staat, met een bevolking, een grondgebied en een politieke organisatie
stadstaat
politieke organisatie in het oud-griekenland
Hellas
grieks woord voor griekenland
Polis
een griekse stadstaat
akropolis
(‘hoogste stad’ of bovenstad’) het hooggelegen gebied in de Polis
autonomie
politieke onafhankelijk
autarkie
economisch onafhankelijk, er moeten geen goederen geïmporteerd worden
kolonisatie
in de klassieke oudheid het oprichten van een dochterpolis door een moederpolis
de invloed van de Klassieke talen op de hedendaagse talen uitleggen
= de Grieken + Romeinen bouwen een bloeiend rijk rond de Middellandse zee rond 800 v.C. en 500 n.C. op die manier leggen ze voor een groot deel basis van onze samenlevingen. Dat betekent dat heel wat zaken uit ons hedendaagse leven hun oorsprong vinden in de klassieke oudheid
3 voorbeelden van invloeden van de Klassieke Oudheid op onze samenleving noemen.
- Onze politiek organisatie 2. Onze kunst 3. De manier van denken
door welke culturen ontstaat onze samenlevingen
klassieke cultuur, germaanse cultuur en Christendom
romaanse talen
stam rechtsreeks af Latijn (Italiaans, Frans, Portugees, Roemeens)
germaanse talen
bevatten woorden uit Latijn/Grieks, namen en uitdrukkingen uit Klassieke oudheid
3500 v.C. (prehistorie) = scharnierdata
het eerste schrift maakt het mogelijke taal op te schrijven
800 v.C. (oude nabije oosten) = scharnierdata
de stichting van Rome
500 (klassieke oudheid) = scharnierdata
de val van het West-Romeinse rijk
1450 (middeleeuwen) = scharnierdata
de val van het oost-romeinse rijk
1750 (vroegmoderne tijd) = scharnierdata
het begin van de industrialisatie
1945 (moderne tijd) = scharnierdata
het einde van de tweede wereldoorlog
welk heb je nodig om bronnen te onderzoeken
tijd, ruimte en domein
wat zijn de 4 domeinen
- Politiek - bestuur en grondgebied 2. Sociaal - verschillende bevolkingsgroepen en armoede en rijkdom 3. Economisch - hoe voorziet de mens in zijn levensonderhoud 4. Cultuur - streven naar wijsheid en schoonheid, godsdienst tradities en gewoontes
3 verschillende tijdrekening opnoemen
- christelijk
- islamitsche
- joodse
hoe maak je de tijd zichtbaar
tijdlijn
indeling van tijd
decenium - eeuw - millenium
3 beperkingen van een bron opnoemen
- bruikbaar = geeft ze antwoord op de historische vraag 2. representatief = geeft ze een typerend beeld 3. betrouwbaarheid = verteld ze de waarheid
de 3 elementen waarvan de betrouwbaarheid van een bron afhankelijk is
- De maker 2. Het doelpubliek 3. De functie of bedoeling
verschil tussen geschiedenis en verleden
de kennis die we hebben van het verleden is bepaald door: - de beschikbaarheid van bronnen - de interpretatie die we aan de bronnen geven
kenmerken rond de middellandse zeeklimaat
de gebieden rond de middellandse zee hebben een Middellandse zee of een mediterraan klimaat - maritieme ruimte - weinig neerslag - warme zomermaanden - natte herfstmaanden en wintermaanden
landbouwproductie bij de middellandse zee
citrusvruchten, druiven, olijven en graan
natuurlijke omstandigheden (westelijke bekken)
- weinig eilanden
- rechte kustlijn
- bergachtig reliëf
- open ruimte
- grote vruchtbare vlakten
invloed op de landbouw en scheepvaart - weinig eilanden
(westelijke bekken)
- grote gemeenschappen
- meer landbouwopbrengst
-minder scheepvaart
omvang van gemeenschappen = centrum (westelijke bekken)
italisch schiereilanden
natuurlijke omstandigheden (oostelijke bekken)
- veel eilanden
- grillig kustlijn
- bergachtig reliëf
-gesloten ruimte - kleine vruchtbare vlakten
ivloed op de landbouw en scheepvaart (oostelijke bekken)
- kleine gemeenschappen
- minder landbouwopbrengst
- meer scheepvaart