G. Antibiotica Flashcards
β-lactam-antibiotica
voorbeelden
- penicillines (benzylpenicilline, flucloxacilline, amoxicilline)
- cefalosporines (ceftriaxon)
- carbapenems (meropenem
β-lactam-antibiotica
werkingsmechanisme
- verhinderen synthese bacteriële celwand → bactericide werking bij snelgroeiende bacteriën
- β-lactamring is essentieel; bacteriën die β-lactamasen hebben knippen ring open waardoor AB niet effectief is
penicillinen
spectrum
- m.n. tegen Gram-positieven
- smalspectrum: benzylpenicilline en flucloxacilline
- breedspectrum: amoxicilline
MRSA = meticillineresistente Staphylococcus aureus
penicillinen
bijwerkingen
- diarree
- overgevoeligheidsreacties (meestal huidreacties)
- ca. 5% van de gevallen is er kruisgevoeligheid met cefalosporines
amoxicilline specifiek:
- vaker huidreacties
- vaak niet immuungemedieerd
tetracyclinen
voorbeelden
- doxycycline
- tetracycline
tetracyclinen
werkingsmechanisme
- remmen eiwitsynthese
- bacteriostatisch
tetracyclinen
contra-indicaties
- kinderen <8 jaar
- gehele zwangerschap
tetracyclinen
bijwerkingen
risicofactoren / interacties
- gebitsverkleuring (bij kinderen)
- fotosensibilisatie
combinatie met aluminium / calcium / ijzer / magnesium → onoplosbare complexen → verminderde absorptie
aminglycosiden
voorbeelden
gentamicine
tobramycine
aminogylcosiden
werkingsmechanisme
- remmen eiwitsynthese
- niet in darm opgenomen dus alleen parenteraal
- smalle therapeutische breedte
- renale klaring
aminoglycosiden
bijwerkingen
risicofactoren / interacties
- nefrotoxisch
- ototoxisch
macroliden
voorbeelden
erytromycine
claritromycine
azitromycine
macroliden
werkingsmechanisme
remmen eiwitsynthese van bacteriën
macroliden
spectrum
- atypische verwekkers (bijv. Chlamydia)
- Gram-positieven (pneumokokken, S. aureus)
macroliden
interacties
- remmen via CYP3A4 afbraak van veel andere geneesmiddelen (bijv. statines)
- i.c.m. andere QTc verlengers verhoogd risico op torsade de pointes
sulfonamiden/trimethoprim
voorbeelden
cotrimoxazol
sulfonamiden/trimethoprim
werkingsmechanisme
- sulfonamiden: verhindering bacteriële synthese dihydrofoliumzuur door blokkering van de inbouw van para-aminobenzoëzuur
- trimethoprim: inhibeert omzetting dihydrofoliumzuur tot tetrahydrofoliumzuur
cotrimoxazol
bijwerkingen
risicofactoren / interacties
- MTX-toxiciteit (beenmergsuppresssie, mondulcera)
MED: methotrexaat - doorschieten INR
MED: coumarines
chinolonen
voorbeelden
ciprofloxacine
chinolonen
spectrum
Gram-negatieven
chinolonen
werkingsmechanisme
- bactericide
- remming bacterieel DNA-gyrase > verhindering DNA-synthese
chinolonen
bijwerkingen
risicofactoren / interacties
- verminderde absorptie bij:
MED: aluminium, calcium, ijzer, magnesium - verlengde QTc tijd / torsade pointes
MED: QTc tijd verlengers
middelen bij urineweginfecties
voorbeelden
nitrofurantoïne
fosfomycine
trimethoprim / cotrimoxazol
middelen bij anaerobe infecties
voorbeelden
metronidazol
metronidazol
indicaties
- infectie met anaerobe verwekker
- ter profylaxe bij anaeroben
metronidazol
bijwerkingen
risicofactoren / interacties
- versterkt werking vitamine K antagonisten
- disulfiram-achtige werking > remming aldehydedehydrogenase > verminderde afbraak alcohol > 48 uur wachten met alcohol na staken metronidazol
