Functional Anatomy

Question 1

Cka eshte anatomia funksionale

Answer 1

Trupi i njeriut ka nje aftesi vetjake levizjeje, dhe per kete eshte ngrit studim ne mes mekanikes dhe anatomise qe quhet anatomi funksionale, perkatesisht sistem lokomotori

Question 2

Cka studion anatomia funksionale

Answer 2

Anatomia funksionale studion levizjen e trupit ne hapesire dhe pjeseve te tij ne krahasim me poziten e trupit

Question 3

Cka eshte sistemi kocke-muskul-nyje

Answer 3

Sistemi i nderlikuar kocke-muskul-nyje eshte bartes i levizjes se trupave te gjalle

Question 4

Kush ben pjese ne pjese pasive dhe kush ne aktive

Answer 4

Pasive:Kockat dhe nyjat
Aktive:muskujt

Question 5

Cka paraqesin kockat?

Answer 5

Kockat paraqesin substancen e ngurte te trupit te njeriut; diktojne formen i kundervihen shtypjeve te brendshme dhe te jashtme

Question 6

Cfare lloj te kockave kemi?

Answer 6

Kemi kocka te shkurtra te gjata dhe shpatuke

Question 7

Ku gjenden kockat e shkurtra

Answer 7

Gjenden ne shuplake te dores ku mundeson funksionin e cdo njerit gisht. Poashtu gjendet tek shputa e kembes ku amortizon goditjet e panevojshme qe formohen me kontaktin e kembes me token. Te boshti kurrizor e rrit amplituden e levizjes ne drejtime te ndryshme

Question 8

Shpjego vecorite e kockave te gjata

Answer 8

Kockat e gjata i formojne ekstremitetet, pah humusi femuri lleren dhe paralleren. Keto pergjithesisht jane te gjera ne pjeset e skajshme. Sherben per te zvogeluar shtypjen

Question 9

Cili eshte roli i kockave shpatuke

Answer 9

Luajne rolin e mbrojtjes se organeve te ndjeshme prej veprimeve mekanike dhe jane mbeshtetes te kockave tjere

Question 10

Cka quajme lloz?

Answer 10

Cdo trup pesha e te cilit mund te mosperfillet, i cili mund te beje levizje rrotulluese rreth nje pike mbeshtetese quhet makine e thjesht-lloz

Question 11

Cilave forca u nenshtrohet ligji i veprimit ne nje lloz

Answer 11

Ligjit te forcave paralele

Question 12

Cfare formule ka koeficienti i bartjes se llozit

Answer 12

k=l/d

Question 13

Si ndahen llozet sipas pozicionit te pikes mbeshtetese

Answer 13

Lloz njekrahesh dhe dykrahesh

Question 14

Kur kemi lloz nje krahesh

Answer 14

Kur forca F dhe pesha Q q veprojne ne lloz jane ne nje ane nga pikembeshtetja dhe kane kahe te kunderta

Question 15

Ku ka lloz nje krahesh te trupi i njeriut

Answer 15

Lloz nje krahesh eshte edhe koci i radiusit dhe ulnes, por pozicioni i forces se muskulit nderron poziten e pike veprimit te peshes

Question 16

Kur kemi lloz dy krahesh dhe ku gjendet ne trup te njeriut

Answer 16

Lloz dy krahesh kemi kur pikembeshtja e tij ndodhet ne mes te dy forcave qe jane paralele. Lloz dy krahesh eshte tek koka e njeriut ne pozite normale, qe forca Q i pergjigjet peshes, qe pikeveprimin e ka ne piken 0 e qe i pergjigjet pikes se rendimit te kokes

Question 17

Ne baze te koeficientit te bartjes se llozit si ndahen llozet

Answer 17

Si lloz i shpejtesise dhe i forces. Kur k>1 llozi i forces, kur k<1 lloz i shpejtesise

Question 18

Kur kemi te muskulli lloz te forces e kur te shpejtesise

Answer 18

Kur forca e muskulit eshte me afer pikes se rrotullimit kemi lloz te shpesjtesise, kurse kur kemi forcen e muskulit larg pikes se rrotullimit kemi lloz te forces

Question 19

Cka jane nyjat

Answer 19

Nyjat jane pjese pasive te sistemit lokomotorik dhe varesisht nga perberja anatomike varet edhe levizshmeria e pjeseve te trupit

Question 20

Sipas shkalles se levizjes si ndahen nyjat

Answer 20

Nyjat ndahen ne jo levizese, gjysme levizese dhe levizese

Question 21

Nyjat jo levizese, veqorite.

Answer 21

Nyjat jo levizese kane natyre kockore(vertebrat kerbishtore) kercore(pjesa perfundimtare e brinjeve) dhe lidhese(qepurit e kafkes)

Question 22

Cilat jane veqorite e nyjat gjysmelevizese

Answer 22

Me ane te kapsullave te forta i lidhin kockat e shkurta mes vete

Question 23

Cka jane nyjat levizese dhe si ndahen ato

Answer 23

Nyjat levizese jane qendra e levizjeve ne sistemin lokomotorik dhe zakonisht gjenden ne mes te dy kockave te gjata por edhe tek ato te shkurtrat. Ndahen ne nje boshtore(uniasksale. kane forme te braves se deres. Berryli i dores dhe gjunjte) dyboshtore(diaksale. kane forme elipsoide dhe forme te shales;nyja ne mes kockes se pare metakarpale dhe korpusit) dhe treboshtore(sferike, me mundesi rrotulluese; nyjat e krahut dhe fosa acetabullarisi)

Question 24

Cka jane muskujt

Answer 24

Elementet e skeletit qe ndikojne drejtpersedrejti ne levizshmerine e trupit jane muskujt e trupit

Question 25

Cka quajme tonus normal

Answer 25

Tonus normal quhet gjendja e fijes muskulore kur gjendet plotsisht e lire, e ngarkuar vetem me peshen vetjake.

Question 26

Kur kontraktohet muskuli?

Answer 26

Kur ngacmohet

Question 27

Si mund te jete kontraksioni?

Answer 27

Izometrik dhe izotonik

Question 28

Shpejgo kontraksionin izometrik

Answer 28

Kontraksioni izometrik eshte kur muskuli stimulohet gjate gjite gjatesise se tij. Ky njeren ane e ka te lidhur per pike fikse te kockes ndersa pjesen tjeter per lloz ku eshte vendosur pesha

Question 29

Shpjego kontraksionin izotonik

Answer 29

Kontraksioni izotonik shfaqet kur pjesa e lire e muskulit eshte e lidhur per lloz e ne pjesen tjeter ndodhet pesha

Question 30

Cilat jane dallimet apo cili eshte ndryshimi midis kontraksionit izotonik dhe izometrik

Answer 30

Kontraksioni izometrik nuk shfaq rreshqitje te miofibrileve, qe rreshqasin njera mbi tjetren dhe pesha ngritet me inercion.
Ndersa ky izotonik zgjat me shume kur eshte fjala per muskul

Question 31

Nga kush varet shpejtesia e kontraksionit te muskulit?

Answer 31

Varet nga puna qe kryn muskuli ne sistemin muskulskeletor

Question 32

Sa zgjat kontraksioni i muskulit te syrit e sa i muskulit soluesa?

Answer 32

I muskulit te syrit zgjat 0.01s, kurse i muskulit soluesa dhjete here me shume, pra 0.1s

Question 33

Cilat jane dy relacionet themelore qe lidhet dinamika e kontraksionit muskulot?

Answer 33

1. Forca maksimale e kontraksionit muskulor,ne krahasim me gjatesine
2. Marredhenia me shpejtesine e kontraksionit dhe ngarkimit te tij

Question 34

Cka quajme kohe te kontraksionit?

Answer 34

Koha qe nevojitet qe muskuli te filloi kontraksionin nga casti i stimulimit e te arrije kontraksionin maksimal quhet kohe e kontraksionit

Question 35

Cka eshte perioda latente- koha para veprimit impulsiv?

Answer 35

Koha ne mes te fillimit te stimulimit dhe fillimit te kontraksionit eshte periode latente

Question 36

Cka eshte koha relaksit te muskuli

Answer 36

Kohe e relaksit te muskuli eshte prej çastit kur muskuli e arrin kontraksionin maksimal e deri sa ai bien ne gjendje fillestare te kontraksionit

Question 37

Cka ndodh gjate kontraktimit me fijen muskulore me tonus normal?

Answer 37

Kur ajo kontraktohet shkurtohet per 1/3 e gjatesise normale, kurse nen veprimin e forcave te jashtme gjatesia mund te rritet per 1/3 e gjatesise se tij

Question 38

Cilet jane muskujt qe kane dy e me shume tetiva?

Answer 38

Bicepsi tricepsi etj

Question 39

Kur muskujt kane veprim statik e kur dinamik

Answer 39

Kane veprim statik kur gjate veprimit e ruajne gjatesine themelore, kurse dinamik kur ju nderron gjatesia

Question 40

Cka eshte njesia makromotorike?

Answer 40

Kur disa fije nervore qe nervojne muskujt humbin, fijet e mbetura degezohen dhe marrin nervin e nje numri te madh te muskujve te paralizuar dhe keshtu krijohet njesia makromotorike

Question 41

Cka ndodh me ngacmimine muskujve ndermjet vete?

Answer 41

Krijohet kontraksioni zingjiror i forte dhe i pershtatshem. I pari paraqet bashkimin e njesive motorike, kurse tjetri bashkimin valor te kontraksioneve

Question 42

Pse krijohet momenti rrotullues ne nyjen e kocit

Answer 42

Per shkak te lidhjes se muskujve per kocka se paku ne nje nyje

Question 43

Nga cka varet momenti rrotullues i muskulit

Answer 43

Nga dimensionet e muskulit; forca e veprimit te muskulit Fm qe ndahen ne komponente radiale Fr dhe komponente tangjenciale Ft

Question 44

Nga cka varen madhesite e komponenteve te veprimit te muskulit

Answer 44

Varen nga madhesia e rezultantes dhe nga kendi B(beta)

Question 45

Trego dukurite qe shfaqen me rritje dhe zvogelimin e kendit B

Answer 45

Kur rritet kendi B deri 90 shkalle, rritet komponenti i levizjes kurse ai shtypjes zvogelohet. Kur kendi B afrohet 0 shkallve (qe kurre mund te jete 0 shkalle fiks) komponenti i levizjes zvogelohet kurse ai i shtypjes rritet. Kendi 0 shkalle edhe 180 shkalle nuk mund te arrihet asnjehere per shkak te dimensioneve te kokes qe kane konkavitet dhe dimensioneve te muskulit te bicepsit

Question 46

Nga kush varet intensiteti i momentit rrotullues

Answer 46

Nga kendi B

Question 47

Kur shtrihet krahu i forces tek barazia per moment rrotullus?

Answer 47

Krahu i forces eshte distanca me e vogel prej qendres se nyjes dhe pikes qe vepron forca e muskulit, perkatesisht, distanca me e shkurter prej vijes se forces se muskulit prej pikes se rrotullimit

Question 48

Kur e ka momenti rrotullues vleren me te madhe

Answer 48

Kur kendi B=90shkalle

Question 49

Cka quajme vargon te levizjes apo vargon kinetik

Answer 49

Kompleksi i levizjeve qe shkaktohen ne menyre direkte nga ana e nje muskulit, ne rajonin e lokacionit te tij dhe ne menyre indirekte ne pjeset kufitare te trupit quhet vargon kinetik ose vargon i levizjeve

Question 50

Cka ndodh me peshen qe ne momentin e perkuljes

Answer 50

Zberthehet ne dy komponente, komponentin e shtypjes (qe vepron ne qender te nyjes se kerdhokulave e orientuar prej qendres se peshes per ne kerdhokula) dhe te levizjes(qe jep momentin e rrotullimit dhe kryen perkuljen e trupit)

Question 51

Kur trupi eshte shume pak stabil tek perkulja e trupit

Answer 51

Kur komponentja e levizjes ka rrotullim maksimal

Question 52

Kur komponentja Ftx dhe kur ajo Fty kane vlera maksimale?

Answer 52

Ftx B=45shkalle

Fty B=90shkalle