Fósturköfnun

Question 1

Hvað er flatt fósturrit?

Answer 1

Þegar það vantar normal variationir á ritinu t.d. HT eykst ekki þegar samdráttur eykst.

Question 2

Þumalputtaregla: BÞ nýbura.

Answer 2

Meðgöngualdur=meðal blóðþrýstingur.

Question 3

Skilgreining á hypoxic ischemic encephalopathy (HIE).

Answer 3

Einkenni hjá fullbura barni sem orðið hefur fyrir súrefnisskorti í eða í kringum fæðingu sem leitt hefur af sér truflun á efnaskiptutm heilans.

Question 4

Meðferð til að minnka heilaskða og bæta horfur hjá börnum sem lent hafa í súrefnisskorti?

Answer 4

KÆLING. Eina meðferðin sem hefur sýnt að virki.

Question 5

Flokkun HIE.

Answer 5

HIE1: Hyperalert, normal tonus, normal/minnkað sog, sterkur moro. Án krampa.
HIE2: Lethargisk, vægur hypotonus, veikt sog, veikur moro. Krampa oftast.
HIE3: Stupor, flaccid, án sog og moro, krampar svara illa meðferð.

Question 6

Horfur HIE.

Answer 6

1. Spjara sig vel. Þurfa ekki kælingu.
2. Þurfa kælingu. Getur farið vel og illa.
3. Þurfa kælingu. Slæmar horfur.

Question 7

Þrjú skref í myndun heilaskemmda í súrefnisskorti.

Answer 7

1. Hypoxic ischemic insult. Í kringum fæðingu. Necrósa (messy)
2. Latent fasi. 6-15 klst eftir insultið. Apoptosis (hreinlegt)
3. Secondary fasi. 3-10 dögum eftir insultið. Delayed cell death.

Question 8

Hvernig hefur kæling áhrif á heilaskemmdir í nýburum?

Answer 8

Kæling á að koma í veg fyrir latent fasa. Við getum ekki stöðvað upprunalega insultið og necrósuna nema með forvörnum en með kælingu getum við minnkað líkur á stýrðum frumudauða (apoptosis) og frekari vefjaskemmdum.

Question 9

Hvaða börn fá kælingu á vökudeild?

Answer 9

Krakkar með einkenni gráðu 2-3 HIE.
Þurfa að vera með einkenni frá taugakerfi til þess að fá kælingu (krampar, skert meðvitund, óeðlileg vöðvaspenna, daufir nýburareflexar).

Einnig apgar -16 EÐA endurlífgun > 10 mín

Question 10

Hvenær viljum við að börnin séu komin í kælingu.

Answer 10

Hefja á kælingu innan 6 klst en því fyrr því betra.

Question 11

Hvað er kælt niður í mikið?

Answer 11

Kælt niður í 33,5°C. Vélindahitamæli er samstillur við vélina þannig hún stillir sig af.

Question 12

Hvað eru nýburar kældir lengi?

Answer 12

Þrjá sólarhringa. Maður þarf að passa að barnið hitni ekki og að það hitnar ekki of hratt eftir á.

Question 13

Hver er gagnsemi kælingar á nýburum með HIE?

Answer 13

Dánartíðni lækkar í 27% úr 38%
CP lækkar í 30% úr 41%
Menta developmental index lækkar úr 39% í 25%.

Question 14

Hvað getur orsakað asphyxiu hjá barni?

Answer 14

1. Sjúkdómar hjá barni. Anemia, blæðing, sýking
2. Truflun á naflastrengsblóðflæði. Framfall
3. Ónógt blóðflæði frá móður til fylgju. BÞ fall eða krampar hjá móður.
4. Truflun á loftskiptum um fylgju. Fylgjulos og fylgjuþurrð.

Question 15

Á hvaða líffærakerfi hefur asphyxia áhrif?

Answer 15

Hjarta- & æðakerfi. => ischemia og PPHN
Lifur => frumudauði
Nýru => tubular necrosis, oliguria
MTK => oedema og ischemia

Question 16

Hvaða líffæri hefur asphyxia nánast alltaf áhrif á?

Answer 16

Lifur. Getum notað ASALT og ALAT til þess að hjálpa okkur að meta asphyxiuna. Lifrarskaðinn gengur nánast alltaf til baka.

Question 17

Rauð flögg fósturs rétt fyrir/við fæðingu. (3)

Answer 17

1. Engar/litlar fósturhreyfingar.
2. Flatt rit.
3. Grænt legvatn.