Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

komite 1c > fizyoloji > Flashcards

fizyoloji Flashcards

1
Q

vücut ağırlığının yaklaşık _ ı su

A

%60

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

yağ oranı arttıkça su oranı _

A

azalır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

yağ oranı yaşlılarda mı gençlerde mi

kadınlarda mı erkeklerde mi fazla?

A

yaşlılarda

kadınlarda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

intraselüler ve ekstraselüler sıvıyı ayıran?

A

hücre membranı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

intraselüler ve intravasküleri ayıran?

A

kılcal damar membranı (capillary membrane)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

transselüler sıvı

A

hücredışı sıvısı olarak kabul edilir
sinovyal(eklem) plevral(akciğer) peritoneal(karın boşluğu) perikardiyal(kalp) intraoküler(göz) serebrospinal(BOS) sıvıları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

intraselüler sıvı

A 
hücreiçi sıvı
*vücut sıvısının 2/3ü, vücudun %40ını oluşturur*
hücredışı sıvıya göre;
Az içerir: Na+, Cl-, Ca2+(hiç)
Çok içerir:  *K+* po4 mg2+ so4
*Plazmanın 4 katı protein içerir*
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

ekstraselüler sıvı

A 
hücredışı sıvı
sıvıların 1/3ü, vücudun %20si
hücredışı sıvılar sürekli birbirleriyle karışır
proteinler hariç plazma ve interstisyel sıvı bileşimi aynı
plazmada protein daha fazla
hücreiçi sıvıya göre;
Fazla: *Na+** Cl-** Ca2+* *HCO3-*
Az: k+ po4 mg2+
böbreklerde bileşimi düzenlenir
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

interstisyel sıvı

A

hücrelerarası sıvı
hücredışı sıvı çeşidi
hücredışı sıvının 3/4ünü oluşturur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

intravasküler sıvı

A

kan plazması ve lenf
hücredışı sıvı çeşidi
hücredışı sıvının 1/4ü

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

protein plazmada neden interstisyel sıvıdan fazla

A

çünkü proteinler kılcal zardan kolay geçemez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

plazma interstisyel arası anyon katyon ilişkisi

A

plazma proteinleri negatif, katyon bağlama eğilimi

interstisyelde anyonlar daha fazla (plazma proteinleri - - birbirlerini iterler)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ekstraselüler sıvının en önemli tamponu

A

HCO3-

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

intraselüler sıvının en önemli tamponu

A

protein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

plazmada en fazla bulunan elektrolit

A

Na+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

serumda en fazla bulunan anyon

A

Cl-

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

intraselülerde en fazla bulunan katyon

A

K+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

intraselülerde en fazla bulunan anyon

A

PO4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

vücuda sıvı 2 yolla sağlanır:

A

1- sıvı ve besinlerle

2- khidrat oksidasyonu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Sıvı kaybı yolları

A 
1- gizli su kaybı:(bilinçsiz)
a-deriden difüzyon
b-solunum
2-terle su kaybı
3- feçes ( dışkı) işe
4- böbreklerle ( idrar)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

deriden difüzyonla su kaybı

A

transepidermal su kaybı
terlemeden bağımsız, ter bezi olmayanlarda bile olur
kolesterolle dolu kornifiye deri tabakası kaybı aza indirir
yanıklarda bu tabaka zarar görür, su kaybı artar, bol sıvı tüketilmelidir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

solunum ile su kaybı

A

solunuma giren hava su buharında doyurulur

soğuk havada artar, solunum yolları kuruma hissi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

feçes ile sıvı kaybı

A

ishal ile artar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

böbreklerle sıvı kaybı

A

su elektrolit dengesini alınan miktara göre düzenler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

hiperpolarizasyon

A

negatif artması

genelde inhibe edici

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

depolarizasyon

A

negatif azalması

genelde uyarıcı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

sıvı hacmi ölçülmesi

A

indikatör seyreltme kuralı

dilüsyon indikatör teknikleriyle ölçülür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

ideal indikatör madde özellikleri

A

toksik olmamalı
sıvı içinde eşit dağılabilmeli
seçici olarak yalnız ölçülecek alana yayılmalı
farmakolojik aktif olmamalı
miktarı belli metotlarla kolay tayin edilebilmeli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

*toplam vücut suyu ölçğlmesinde kullanılan maddeler *

A
  • radyoaktif su (trityum, 3h2o)
  • ağır su ( döteryumi 2h2o)
  • antiprin
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

hücredışı sıvı hacminin ölçülmesinde kullanılan maddeler

A

plazma ve hücreler arası mesafede dağılan ama hücre zarını geçemeyen maddeler kullanılır

  • radyoaktif sodyum
  • radyoaktif klorür
  • radyoaktif iyotalamat
  • tiyosülfat iyonu
  • inülin
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

hücreiçi sıvı hacim ölçümü

A

doğrudan ölçülmez

toplam vücut suyu- gücresışı sıvı hacmi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

plazma hacmi ölçümünde kullanılan maddeler

A

kapiller zardan geçemeyen maddeler

  • radyoaktif iyot ile işaretlenmiş albumin
  • evans mavisi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

hücrelerarası sıvı ölçümü

A

doğrudan ölçülmez

hücredışı-plazma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

kan hacmi ölçümü

A

1-plazma hacmi/ 1- Hematokrit
hematokrit: kan hücrelerinin toplam kan hacmine oranı
2-eritrositleri radyoaktif maddeyle işaretleme (krom)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

potansiyel boşlukardaki sıvılar

A

plevral perikard periton sinovyal vs
membranları genelde sıvı, elektron, protein geöişine direnç göstermezler
kapillerden sızan sıvılar buraya da gelir
sızan proteinler lenf yoluyla uzaklaştırılır
hepsi lenf damarlarıyla bağlantılı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

efüzyon

A

potansiyel boşlukta sıvı toplanması
periton ( karın) boşluğu sıvı toplanmasına müsait
toplanan ödem sıvısına assit* denir ciiddi durumlarda 20lt+ birikebilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

osmoz

A

suyun yüksek konsantrasyonda olduğu yerden düşük konsantrasyonda olduğu yere difüzyonu
su yoğunluğu arttıkça solüt(katı) yoğunluğu azalır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

osmotik basınç

A

yoğunluk farkı nedeniyle çekim kuvveti

solüt yoğunluğu arttıkça artar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

izotonik solüsyon

A

plazma ozmolaritesine sahip , 282 mOsm

hücre buna konulursa değişmez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

klinik uygulamalarda kana infüze edilen izotonik solüsonlar

A

%0,9 NaCl

%5 glukoz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

hipotonik solüsyon

A

hücreden daha az yoğun ortam
ozmolarite daha düşük
hücreye su girer, hücre şişer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

hipertonik sölüsyon

A

hücreden yoğun ortam
ozmolarite daha fazla
hücreden su çeker hücre büzülür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

hücreiçi ve hücredışı hacimlerde belrgin değişime neden olabilecek faktörler

A 
su alımı +
dehidratasyon -
hemoraji (kanama) -
intravenöz solüsyo infüzyonu +
gastrointestinal yoldan çok miktarda sıvı kaybı -
ter ve böbreklrle anormal sıvı kaybı -
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

plazma ozmolarite göstergeleri

A

SODYUM ve beraberindeki anyonlar(klor) %90 etkili

glikoz ve üre de azıcık

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

plazma ozmolaritesini belirlemede en etkili molekül

A

sodyum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

ekstraselüler sıvı hacmi düzenlenmesinde neyin geri emilimi ve salınımı en önemli

A

sodyum klorür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

hiponatremi

A

plazma sodyum konsantrasyonunun normalin altına düşmesi
neden olan faktörler:
sodyum kaybı:
-ishal kusma
-diüretikler( sıvı attırıcı, doktorlar kan basıncı fazlaysa verir) ( böbrek sodyum tutma kapasitesini inhibe eder)
-böbrek hastalıkları
-aldosteron azlığı (addison hastalığı)
ekstraselüler sıvı hacmi artması: sodyum miktarı seyrelir
-aşırı antidüretik hormıon (ADH) salınımı : fazla su geri emilimi ve aşırı hidratasyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

hipernatremi

A

plazma sodyum konsantrasyonunun normalin üsütne çıkması
sodyum artışı:
-aldesteron fazla salınımı( suyla bilikte sodyum da alınır. şiddetli olmz)
ekstraselüler sıvı hacmi azalması
-ADH eksikliği: su geri emilimi azalır, diabetes insipidus(şekersiz şeker)
-bazı böbrek hastalıklarında adhe yanıt verilmez, nefrojenik diabetes insipidus
-dehidratasyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

antidiüretik hormon ADH

A

su geri emilimini arttırır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

aldosteron

A

su geri emilimi, birlikte sodyum da emilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

hücre

A

yaşamsal fonksiyonları yerine getirebilen en küçük birim
canlı yapıtaşı
ortak özellikler farklı morfolojik yapılar ve fonksiyonlar
çekirdek ve sitoplazma olmak üzere iki ana bölge

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

hücrelerin fonksiyonel özellikleri

A

enerji üretirler: iç ortam dengesi ve sentez reaksiyonlarını yürütmek için gerekli
kendi moleküllerini sentez ederler
organize şekilde büyürler
çevreden geler uyarılara cevap (sinir,kas,salgı)
çoğalırlar (alyuvar, sinir, iskelet kas, retina hariç)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

sekrasyon anlamı

A

salgılama

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

protoplazma

A

sitplazma+ çekirdek (hücre zarı yok)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

hücre zarı

A

hücre ve organelleri genelde zarla kaplı
ribozom, mikrotübül,sentriol ve mikroflamanlar zarla kaplı değil
%55 protein %25 fosfolipid %13 kolesterol %4 diğer lipidler %3 karbonhidrat
seçici geçirgen: homeostazis (vücut iç denge koruması) ve hücrelerin uyarılması (membran potansiyeli değişir,geçirgenlik değişir) için gerekli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

zar bulundurmayan hücresel yapılar

A

ribozom mikrotübül sentriol mikroflamanlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

sıvı mozaik model

A

fosfolipit tabaka sıvı kısım

gömülü proteinler mozaik bölüm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

hücre zarından madde geçişi

A

lipit bariyer suda çözünen moleküllerin geçişini engeller (iyonlar, glikoz, üre)
proteinler ise bu maddelerin geçişi için yollar oluşturur (iyon kanalları, madde taşıyıcıları vs.)
* oksijen, karbondioksit, alkol, gaz anestetikler gibi yağda eriyen maddeler zarın bu bölümünden kolayca geçerler*
büyük moleküllere ve yüklü partiküllere karşı geçirgen değil
suya ve hidrofobik moleküllere geçirgen
gazlar membranda hızla difüze olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

iç yapraktaki fosfolipit molekülleri

A
  • fosfatidiletanolamin
  • fosfatidil serin (- yüklü)
  • fosfatidilinositol (az ama hücre sinyalleşmesinde önemli rol) (- yüklü)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

dış yapraktaki fosfolipit molekülleri

A
  • fosfatidilkolin

* sfingomyelin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

fosfolipitler

A

birbirlerine ya da proteinlere bağlı olmadıkları için akışkan yapı oluştururlar, hareket halinde ve serbestler
akışkanlık membrana esneklik katar
yan yana yer değişme kolay ama karşı karşıya nadir
hidrofobik kısımlar birbirlerini çekerler, merkezde birleşme eğilimi
lateral, flexion, rotation, flip flop
kolesterol içinde erimiş haldedir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

kolesterol

A

zarın akışkanlığını düzenler, azaltır
yüksek sıcaklıklarda zarın dış kısmını daha az akışkan yapar, küçük moleküllere geçirgenliğini azaltır
düşük sıcaklıklarda akışkanlığı korur
membran yapısal bütünlüğüne destek
suda eriyen maddelere karşı geçirgen olmamaya katkı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

hücre zar proteinleri

A

glikoptrotein yapıda

integral periferik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

integral proteinler

A

suda eriyen maddeler, iyonların geçişini sağlayan kanal yapılarını oluşturur
seçici nitelikte
taşıyıcı protein-pompa
enzim
reseptör (suda eriyen maddeler ve peptit hormonlar için)
hücre adhezyon molekülü: hücreleri komşu hücrelere ve bazal laminaya tutturma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

periferik proteinler

A

genelde hücre içinnde zar dışında
genelde integral proteine tutunmuş
genelde enzim ya da hücre içi fonksiyon kontrolü

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

hücre zar karbonhidratları- hücre glikokaliksi

A

hücre zarının belli bölğmlerine seyrek olarak yerleşmiş khidratlar
az miktarda
glikoprotein ( integrallerin çoğu) glikolipit olabilir ( membrandaki lipitlerin %10u)
gliko kısım daima hücre yüzeyinden dışa çıkıntı yapar
hücre dış yüzeyi genelde bütünüyle glikokaliks denen gevşek khidrat örtüsüyle kaplı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

hücre zar karbonhidratlarının görevleri

A

1- çoğu negatif, hücre yüzeyini negatif yapıp negatif maddeleri uzaklaştırır (eritrositler birbirine yapışmaz)
2-glikokaliksler birbirini tanıyıp bağlanablit, tutunurlar
3-insülin gibi hormonlar için reseptör
4-antijenik özelliklerinden dolayı immün reaksiyonlara katılırlar( kan grupları burdaki antijenlerle belirlenir)
5-hücresel kimlik oluşturur, immün sistem kendinden olan ve olmayanı ayırır( bakteri, kanser hücresi vs)
6-organ doku reddi olayları
7-sağlıklı embriyonik gelişimde haberleşme
8- su tutar, hücre yüzeyini kaygan yapar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

membran asimetrisi 3 neden

A
  • 1- periferik proteinlerin daha çok sitoplazmik yüzeyde bulunması
  • 2-khidratların nerdeyse hepsinin ekstraselüler yüzeyde olması
  • 3-membran lipiteri ve integral proteinlerin iç dış katmanda çeşit ve miktar farklılıkları
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

hücre zarı görevleri

A

1-sitoplazmayı dış ortamdan ayırma
2-hücreleri diğerlerinden ayırma
3-kimyasal reaksiyonların oluabileceği belirgin yüzey oluşur
4-hücreye materyal giriş çıkışını düzenleme
5-yapısındaki proteinler hücreye yapısal destek
6-bazı proteinler enzim
7-reseptör
8-antijenik özellik- birbirlerini tanıma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

hücreler arası 3 bağlantı çeşidi

A

1-desmozom
2-sıkı bağlantı - tight junction
3-aralıklı bağlantı- gap junction

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

desmozom

A

hücreleri birbirine bağlar ( hücre adhezyonu)
asıl fonksiyonu bir grup hücrenin beraber fonksiyon yapmasını sağlamaktır
deri gibi gerimin çok olduğu hücrelerde sıkı bağlanma sağlar
E-cadherin proteinleri (adhezyon proteinleri,integral) ile karşılıklı bağlantı oluşturur
birtakım filamentler bulundurular: bunlar aktin taşır, kasılma yeteneklerinin olduğunu gösterir
kemer,düğme ve hemidesmozom olarak 3 tip( birçok epitel hücrede beraber bulunurlar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

desmozomların yaygın olduğu dokular

A

fiziksel etkilerle karşılaşan dokularda daha bol

  • kalp kası
  • deri epitel tabakası
  • uterus boynuzu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

kemer desmozomlar

A

adherens bağlantı- zonula adherens
yan yana gelen hücrelerden her birini çepeçevre saran bantlar halinde
iki hücrenin karşılıklı bantları birbirlerine filament yapısında bazı uzantılarla bağlı
hüce içinde plazma membranının hemen altında bantlar boyunca aktin demetleri uzanır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

düğme desmozomlar

A

macula adherens
yan yana gelen iki hücre membranında
görünüş ve fonksiyon olarak perçin çivileri andırır
Kaderin komşu hücreleri birbirine bağlar
sitoplazmik plak kaderinlere bağlı
sitoplazmik plaktan çıkan lifler, ara filamentler hücre iskeleti filamentidir
bu filamentler sitoplazmada bir ağ yapısı oluşturur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

2 hücre arası bağ yapan desmozom

hücre bazal lamina arası bağ yapan desmozom

A

kemer ve düğme hh

hemidesmozom hb

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

kadherin

A

hücre hücre etkileşimi sağlayan protein/ adhezyon reseptörü

düğme ve kemer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

integrin

A

hücre ve hücrelerarası matriks(bazal lamina) etkileşimi sağlayan protein/ adhezyon reseptörü
hemidesmozom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

hemidesmozomlar

A

hücre matriks bağlantıları
düğme desmozoma benzer
hücre+ bazal lamina
integrin (adhezyon proteini) ve kollajen oluşmasında ve dayanıklılığında rol oynar
integrin;
ekstrasellüler kısmı bazal laminadaki laminin proteine bağlı
intrasellüler kısmı keratin ara filamentine bağlı

79
Q

tight junction

A

zonula okludens
permeabilite setti, birçok maddenin geçişini kısıtlar (çok küçük maddeler su vs geçebilir)
parasellüler geçişte azalma sebebi
okludin proteinleri (adhezyon değil) ile bağlantı
* hücrenin apikal kısmına yakın*
bağırsak epitel hücrelrinde ve kan beyin bariyerinde

80
Q

lüminal zar

bazolateral zar

A

lüminal: iç, lümen, apikal, organ iç kısım

bazolateral: dış, intertsiyel sıvı tarafı

81
Q

gap junction

A

neksus
iki hücre membranı arası geçiş alanı
komşu hücrelerin sitoplazmalarını bağlayan protein kanalları
düşük direnç alanları oluşturarak elektriksel aktivitenin iletimine (örkalp kası, bazı düz kaslar) ya da kimyasal habercilerin geçişine izin verir
6 konneksin(protein)= konnekson
2 konnekson= gap bağlantısı
2 koonekson karşılıklı yerleşince kanal oluşur
bir hücre uyarılınca domino taşı gibi diğerleri de uyarılır

82
Q

gap junction en çok hangi hücrelerde bulunur

A
  • kalp kası

* bazı düz kaslar

83
Q

mitokondri yoğun bulunan hücreler

A
  • iskelet ve kalp kası hücreleri
  • akson sonlanmaları
  • midenin paryetal hücreleri
  • paratiroid bezi oksifil hücrelri
84
Q

miktokondri

A

enerji harcayan hücrelerde yoğun kas sinir karaciüer
iyon pompaları enerji harcar
iç zarda oksidatif enzimler mevcut: enerji serbestleşmesi
enerji oluşumunda o2 harcanır
kendinde ait dna rna ribozom var, kendi kendine çoğalabilir
az miktarda protein sentezi
kristalar kese boru tüpçük zigzag şekillerinde olabilir

85
Q

yapısında en fazla protein bulunduran zar

A

mitokondri iç zarı

86
Q

endoplazmik retikulum

A

en yaygın organel
tübüler ve veziküler ağ, tümü birbiriyle ilişki halinde
tübül ve veziküllerin içi endoplazmik matriks denen sitozolden farklı bir sıvıyla dolu
boşlukları çekirdek zarıyla bağlantılı
yapılan maddeler er ile taşınır, kargo görevi
çok geniş yüzey alanı ve çok enzimi olması hücre metabolik işlevi için önemli
aynı hcrede hem granüllü hem granülsüz bulunabilr, miktarları aktivitelerine göre değişebilir

87
Q

granüler er

A

ribozom içerir
hücre dışına salgılanacak proteinlerin sentezi
nöron sitoplazmasındaki nissl cisimcikleri GERdir

88
Q

angranüler (düz) ER

A

yağ asidi ve steroid (kolesterolden türeyen) hormon sentezi enzimlri içerir
testis ovaryum böbrek üstü bezi steroid hormonları sentezi
hücrede yağ asidi sentezi er ve sitoplazmada olur
karaciğerde böbrekte ilaçların detoksifikasyonu

89
Q

sarkoplazmik retikulum

A

iskelet ve kalp kasında Ca depolayan granülsüz er

hücre içinde serbest çok az bulunur çünkü toksik, adoptozu etkiler

90
Q

hücre içinde en fazla Ca içeren organeller

A

mitokondri ve ER

91
Q

ribozom

A

membransız
%35 protein %65 rRNA
era bağlı ya da serbest bulunur
era bağlılar: salgılanacak proteinlerin sentezi
serbest olanlar: hücre ihtiyacı olan proteinlerin sentezi
monomer ribozom ya da polizom halinde bulunurlar

92
Q

golgi aygıtı

A

ER ile yakın ilişkili
salgı hücrelerinde iyi gelişmiştir
ribozomlarda sentezlenen proteinler önce er keseciklerine gelir sonra burdan kopan veziküller golgiye taşınıp burda paketlenir
proteini oluşturuan moleküller granüllü erda üretilip golgide paketlenir
burda oluşan veziküllerin çoğu dışarı salımak üzere salgı vezikülleridir, ekzositoz yoluyla maddeleri dışarı bırakırlar

93
Q

taşınan maddeler golgide işlenip hangi yapıları oluşturur

A

lizozomlar
salgı vezikülleri
diğer sitoplazmik yapılar

94
Q

ekzositoz genelde hücre içine ne girişiyle uyarılır?

95
Q

lizozom

A

golgi tarafından oluşturulan veziküler organellerdir
asit hidrolaz enzimleri içerir
hücrenin hidrolitik merkezi: alınan besinleri, bakteri gibi istenmeyen yapıları, hücrenin haraplanmış yapılarını sindirir.
makrofaj yücrelerinde- fagositik aktivite gösteren hücrelerde fazladır
zarlarında H/ATPaz pompası vardır
primer lizozom alınan maddeyi içeren vezikülle birleşip sekonder lizozomu oluşturur ve bu hidrolitik aktivite gösterir
sindirim için özelleşmiş lizozom sekonder lizozomdur

96
Q

kronik romatoid artritis

A

bazı patolojik durumlarda lizozom geçirenliği artar ve sitoplazmaya enzim akar
bu hastalıkta eklem aralığına boşalan lizozom enzimleri kıkırdağı harap eder

97
Q

otoliz

A

lizozom parçalanırsa enzimleri sitoplozmayı sindirir

bununla sindilen hücrelerin yerine yenisi yapılır

98
Q

peroksizom

A

düz ERdan tomurcuklanarak ya da kendilerini çoğaltarak oluşurlar
lizozom gibi ama hidrolaz yerine oksidaaz enzimlri içeir
çok uzun zincirli yağ asitlerinin oksidasyonunu sağlar
serbest oksijen radikallerinin yıkımı
detoksifikasyon (alkol ilaç vs)
en önemli enzimi katalaz
oksijen tüketir, atp üretmez, h2o2 sentezler

99
Q

peroksizom enzimler nerde sentezlenir?

A

sitoplazmadaki serbest ribozomlarda

100
Q

proteozom

A

hatalı proteinlerin hücre içinde sindirildiği organel

merkezinde ATPaz ve ubikuitin proteini bulunur

101
Q

ubikuitin

A

hatalı kodlanmış ya da virüs tarafından kodlanmış proteinlerin yıkım için proteozomlara aktarılmasını sağlar

102
Q

nükleus

A

çekirdek
hücrenin en büyük organeli
hücrenin kendini kontrol etmesini ve çoğalmasını sağlar
bazen tek bazen birden fazla bazen loplanmış
biyoteknolojinin en çok manipülasyon yaptığı alan

103
Q

nükleusu oluşturan 4 yapı

A

nükleolemma: nükleus zarı
nükleoplazma: nükleus plazması
nükleolus: çekirdekçik
kromatin

104
Q

nükleolemma

A

çekirdek zarı
dış ve iç olmak üzere iki tane bulunur
bu zarlarda porlar var
küçük moleküller: nükleer por kompleksinden pasif difüzyonla geçer
makromoleküller: proteinler sitodan nükleusa, rna nükleustan sitoya enerji bağımlı seçici taşımayla geçr

105
Q

nükleolus

A

çekirdekçik
nükleus içinde membranla çevrili değil
rRNA nın yapım yeri
hücre aktif olarak protein sentezi yapmaya başlayınca çekirdekçik büyür

106
Q

kromatin

A

hücre bölünmesi sırasında kromozomları oluşturur
dna iplikçiklerini içeirir
insanda 23 çift kromozom

107
Q

hücre iskeleti görevleri

A

hücre şekli korunması
hücre hareketlerinin yerine getirilmesi
hücre organellerinin hücre içinde yer değiştirmesi

108
Q

hüce iskelet elemanları

A

mikrotübülleri
mikrofilamanlar
ara filamanlar

109
Q

mikrotübüller

A

protein yapıda uzun içi boş silindirik yapılar
ray gibi görevi var
tübülin proteinlerinden oluşur
immün sistem hücrelerinin kemotaksis yapmasında görev alır

110
Q

kemotaksis

A

nötrofilin patojene doğru hareket etmesi

111
Q

kolşisin

A

kemotaksisi engelleyip antiinflamatuar etki yapan mikrotübül inhibitörü araç

112
Q

vinblastin

A

mikrotübül stabilizasyonu sağlayıp tümörlerde hücre çoğalmasını durdurmak için kullanılan ilaç

113
Q

mikrotübül başlıca görevleri

A
  • hücresel asimetriyi korumak
  • hücre içi transport( aksonal transport, pigment granüllerinin transportu, organel ve vezikül transportu)
  • bölünme olayında kromozom hareketini sağlamak (mitoz mekiği oluşumu ve kromozom hareketleri)
  • golgi ile ER arasında materyal iletimini sağlar ( organel stabilitesi)
114
Q

yapısında mikrotübül bulunduran yapılar?

A

*hareketli silya (kinosilya)
*kamçı (flagella)
*sentrioller
buralarda özel bir düzende organize olmuşlardır

115
Q

sentriyoller

A

golgi ile çekirdek arasında çekirdeğe yakın bulunur
bölünmede çiftlenir, iki kutuba gider, aster denen iplikleri oluşturur, asterler ile kromozmların kutuplara çekilmesşni sağlar (mitoz mekiğini oluşturur)

116
Q

flagella

A

hücre gövdesinden çıkan uzantılardır
hücre hareketini sağlar
periferdeki çiftler birbirine neksin protein köprüsüyle bağlı, ortadaki kılıfa ışınsal uzantılarla bağlı
örn: sperm hücresi

117
Q

silya

A

yapısı flagellaya benzer ama daha kısa
hücre yüzeyindeki maddeleri bir yöne hareket ettirirler
solunum yolları epiteli ve fallop tüpü
solunumda mukusun farinkse hareketi ( mukustaki yakalanmış partiküller temizlenir)
fallopta ovumu uterusa taşır

118
Q

mikroflamanlar

A

aktin ve miyozin molekülünden oluşan ipliksi yapılar
birçok aktin tipi bulunur
kasta

119
Q

mikroflaman görevleri

A
  • ekzositoz
  • endositoz
  • hücre göçü( embriyonik gelişim, beyaz kan hücrelerinin dokulara sızması, yara iyileşmesi hücreleri göçü, metastazda kanserli hücre göçü)
  • kas hücrelerinde kasılma
  • sitoplazmada organel hareketi
120
Q

ara filamanlar

A

birden fazla protein tarafından oluşturulur
bulunduğu yere göre görevleri var
epitel hücrelerde: mekanik sağlamlık, su ısı kaybı azaltma

121
Q

epitel hücrelerde hangi ara filamenti vardır?

A

*sitokeratin

122
Q

epitel hücrelerde hangi ara filamenti vardır?

123
Q

eritrositlerde hangi ara filament/yapı bulunmaz?

124
Q

difüzyon

A

maddelerin ya zardaki boşluklardan ya da taşıyıcı proteine bağlı geçmesi
sağlayan enerji maddenin kinetik enerjisi
maddeler çok yoğun ortamdan az yoğuna geçer
hareketler tek yönlü değil, iki yöne doğru geçişlerin farkı net geçişi verir

125
Q

aktif taşıma

A

maddenin tsşıyıcı proteinle konsantrasyona göre zıt yönde taşınması
ek enerji kullanır

126
Q

*aktif taşıma sistemleri

A
  • enerji kullanan taşıma mekanizmaları
  • aktif taşıma
  • endositoz
  • ekzositoz
127
Q

*pasif taşıma sistemleri

A
  • enerji kullanmayan taşıma mekanizmalarına denir
  • basit difüzyon
  • kolaylaştırılmış difüzyon
  • filtrasyon
  • ozmoz
128
Q

difüzyon akımının hızını etkileyen faktörler

A 
1-konsantrasyon farkı +
2-ısı+
3-membrandaki por sayısı+
4-membran yüzey alanı+
5--molekül büyüklüğü-
6- hidrostatik basınç
129
Q

basit difüzyon

A

molekül veya iyonların zardaki deliklerden veya zardaki moleküller arası boşluklardan taşıyıcı protein olmadan geçmesi
kinetik hareketlerle

130
Q

basit difüzyon 2 yolu

A

madde yağda eriyorsa: çift katlı lipit tabaka aralıklarından

su ya da yağda erimeyen maddeler: su dolu kanallardan

131
Q

lipitte eriyen maddelerin difüzyonu

A

maddenin lipitte eriyebilirliği geçiş hızını etkiler

oksijen gibi maddeler ssanki zar yokmuşçasına geçebilir

132
Q

lipitte çözünürlüğü yüksek olan maddeler

A

oksijen
karbondioksit
azot
alkol

133
Q

suyun ve lipitte erimeyen maddelerin difüzyonu

A

su protein yapılı su kanallarından (aquaporin) rahatça geçer
diğer moleküller yeterince küçükse protein kanallarından geçer
molekül büyüklüğü arttıkça geçiş hızı yavaşlar

134
Q

protein kanalları

A

çoğu bir veya birden fazla iyon ve molekülün taşınması için ileri derecede seçici
çoğu kapılıdır
en önemlileri sodyum ve potasyum kanalları
sodyum k: içi negatif yüklü ve hidrate sodyum iyonlarını çeker
potasyum k: negatif değil ve hidrate potasyumları çekemez ama ptasyum hidrate sodyumdan daha küçük, bu kanallardan geçer

135
Q

protein kanallarından geçen toplam iyon sayısı hangi 2 şeye bağlı

A

kanalın açılış sıklığı

kanalın açık kalma süresi

136
Q

kanalda negativite arttıkça Na girişi?

137
Q

protein kanallrında kapıların açılıp kapanmasını kontrol eden temel 2 yapı

A

1-voltaj kapısı:zar potansiyeli değişimine bağlı
2-kimyasal (ligant) kapı: kimyasal madde bağlanmasına bağlı
– ayrıca mekanik kapı da var: membran gerilmesine bağlı(bağırsak)

138
Q

negatiflik_ , pozitiflik_ =depolarizasyon

A

negatiflik azalması

pozitiflik artması

139
Q

voltaj kapısı

A

hücre membranındaki elektriksel voltaj değişikliklerine duyarlı
isirahat halinde hücre: hücre zarı iç tarafı kuvvetli negatif. > sodyum kanalı dışındaki kapı kapalı
uyarılmış hücre: zar iç tarafı negatif yükünü biraz kaybeder> kapılar açılır> sodyum içeri girer
bu olay uyarı doğuşunun (aksiyon potansiyeli oluşumunun) temel mekanizması
hücre iç taraf pozitif yüklenince kapılar açılır sodyum çıkar

140
Q

kimyasal(ligant) kapı

A

kanal yapısındaki prteine molekül bağlanmasıyla açılıp kapanır
en önemli örnek: asetilkolin (nikotinik)
bu sinirden sinire sinirden kasa sinyal iletiminde önemli

141
Q

kolaylaştırılmış difüzyon

A

taşıyıcı aracılığı ile difüzyon
özel taşıyıcı protein var

kanallar her iki yöne geçişe izin verir (difüzyon genel özellşk)
taşınacak molekül kanala girer,bağlanır> proteinde şekilsel ve kimyasal değişiklikler olur> kanal zarın diğer tarafına doğru açılır> molekülün termal hareketleri ayrılmasına ve karşı tarafa geçmesini sağlar(maddenin bağlanma kuvveti zayıf olduğu için)

142
Q

glikoz ve aminoasitler hücre içine hangi yolla taşınır?

A

kolaylaştırılmış difüzyon

143
Q

GLUT

A

kolaylaştırlmış difüzyon

144
Q

SGLT

A

aktif taşıma (sodyuma ihtiyaç duyar)

145
Q

kolaylaştırılmış difüzyonda geçiş hızını etkileyen 3 faktör

A

1- taşıyıcının o madde için anfinitesi
2-membrandaki taşıyıcı miktarı
3-taşıyıcı protein konformasyonunda meydana gelen değiişiklik hızı

146
Q

basit difüzyon kolaylaştırılmış difüzyon geçiş hızı konsantrasyon ilişkisi farkı

A

basit d: konsantrasyon artarken geçiş hızı da artar
kolaylştırılmış d: kons artarken difüzyon hızı Vmakstan fazla artamaz çünkü taşıyıcının belli bir ileri geri yapma hızı var
mesela şeker hastalığı

147
Q

ozmoz(geçişme)

A

normalde her iki yöne difüze olan suyun oranı iyi ayarlanır, hücre hacmi sabit kalır, net su hareketi 0 olur
bazen kons farkına bağlı şişme/ büzülme olur
suyun kons farkına bağlı hareketine denir
su osmolaritesi düşük yerden yüksek yere geçer
su aquaporinlerden ve tight junctionlardan geçer

148
Q

hücre zzarından en fazla oranda difüze olan madde

149
Q

osmotik basınç

A

bir soluüsyonun saf su ile yan yana koyulduğunda su difüzyonunu önleyebilmek için uygulanması gereken basınç

150
Q

ozmolarite, ozmotik basınç, su konsantrasyonu ilişkisi

A

ozmolarite arrtıkça ozotik basınç artar su konsantrasyonu düşer

151
Q

ozmol

A

bir eriyikte parçacıkların sayısal kons açıklamak için gram yerine kullanılan birim
1 mol nacl: na cl 2 ozmolar
1 mol glukoz: 1 ozmolar

152
Q

filtrasyon(süzülme)

A

membranın iki yüzü arasındaki hidrostatik basınç farkı nedeniyle yüksek basınçtan alçak basınca sıvı ve beraberinde erimiş küçük moleküllerin geçişi
protein gibi büyük proteinler damar dışına geçemez
kılcal>intersiyel

153
Q

vücutta filtrasyona örnek

A

kapillerde(damarlardaki maddelerin dokulararası sıvıya çıkması) ve böbreklerde taşıma

154
Q

*hidrostatik basınç ozmotik basınç filtrasyon ilişkisi

A

*kılcalda hb arttıkça ob azalır filtrasyon artar

intersiyelde tersi

155
Q

difüzyonda belirleyici faktör

A

konsantrasyon farkı

156
Q

filtrasyonda belirleyici faktör

A

basınç farkı

157
Q

aktif transport

A 
konsantrasyon gradyantına karşı yapılan taşıma
amaç kons eşitleme değil
enerji gerektirir
küçük molekül ve iyonların hareketi
taşıyıcı protein kullanılır
158
Q

aktif taşımada kullanılan enerji kaynağına göre tipleri

A

primer ve sekonder

159
Q

primer aktif taşıma

A

enerji atp ve diğer yüksek enerjili fosfat bileşiklerinden sağlanır

160
Q

sekonder aktif taşıma

A

enerji hücre zarının iki tarafı arasında molekül veya iyonların konsantrasyon farkları şeklinde depolanmış enerjiden karşılanır
enerjiyi sağlayan molekül: yüksek konstan düşük konsa gitmeye çalışır
taşınacak molekül: *düşük konstan yüksek konsa gider

161
Q

primer aktif taşıma taşıyıcı proteini ve çeşitleri

A 
atpyi doğrudan yıkabilen bir ATPaz
1-na-k atpaz
2-ca atpaz
3-h atpaz
4-h-k atpaz
162
Q

na+-k+ pompası

A

Na hücre dışına K hücre içine pompalanır
hücre içi negatif potansiyel sağlanır
na k kons farkı korunur
hücre hacmi korunur, su alıp şişmesi engellenir
proteinin 3 na bağlayıcı 2 k bağlayıcı yeri var
na bağlanınca atpaz da etki gösterir
proteinin fosforilasyonu konformasyonel değişikliğe yol açar
proteinin defosforilasyonu k bağlanmasıyla olur
aktif nöron hücresi enerji ihtiyacının %60-70ini buna harcayabilir

163
Q

na k pompası ile hücre içi negatiflik nasıl sağlanır?

A
  • 3 Na dışarı çıkar 2K içeri girer

* dinlenim zar potansiyeli oluşmuş olur

164
Q

ca+2 ATPaz 2 önemli çeşidi

A

1-hücre zarında: Ca+2 yi içten dışa pompalar

2-Kas hücrelrinin SR ve tüm hücrelerin mitokondri zarında: sitoplazmadan organellerin içine pompalar

165
Q

h+ ATPaz önemli olduğu yer

A

*böbreklerde distal tübülün son bölümü ve kortikal toplayıcı kanallarda
vücut sıvısında fazla h+ bulunduğunda fazla h idrara geçirilir ve dışarı atılıt

166
Q

h+k+ ATPaz

A

mide paryetal hücrelerinde bulunur

HCl salgılanmasına yardım eder

167
Q

sekonder aktif taşımada genelde enerji sağlayan iyon

A

sodyum

sodyum genelde dıştan içe girmeye çalışır

168
Q

simport

A

sodyum transportu
sekonder aktif taşımada madde sodyumla aynı yönde taşınıyorsa
ör: glikoz ve aminoasitlerin sodyumla taşınması

169
Q

antiport

A

sodyum-zıt transport
sekonder aktif taşımada madde sodyumla zıt yönde taşınıyorsa
ör: sodyum kalsiyum, sodyum hidrojen zıt taşıma mekanizması

170
Q

glikoz ve aaların Na+ ile birlikte taşınması nerelerde görülür

A

intestinal kanal epitel hücreleri

böbreklerin renal tübülleri

171
Q

*na hücre içine alınması taşınma türü?

A

iyon kanalları-basit difüzyon

172
Q

*cl hücre içine alınması taşınma türü?

A

iyon kanalları-basit difüzyon

173
Q

*ca hücre içine alınması taşınma türü?

A

iyon kanalları-basit difüzyon

174
Q

*k hücre dışına atılması taşınma türü?

A

iyon kanalları-basit difüzyon

175
Q

*h+ hücre dışına atılma taşınma türleri?

A

primary aktif taşıma ATPaz ile

secondary aktif taşıma na-h pompası ile zıt yönlü

176
Q

*na-k pompası taşınma türü?

A

primary aktif taşıma ATPaz ile

177
Q

*ca hücre dışına atılma taşınma türleri?

A

primary aktif taşıma ATPaz ile

secondary aktif taşıma na-ca pompası ile zıt yönlü

178
Q

*cl hücre dışına atılma taşıma türü?

A

secondary aktif taşıma hco3-cl popası ile zıt yönlü

179
Q

*glikoz ve aminoasitler hücre içine alınma yolları?

A
  • kolaylaştırılmış difüzyon

* secondary aktif taşıma na+ pompası ile co-transport (aynı yönlü)

180
Q

endositoz

A

lipit protein gibi büyük moleküllü maddelerin ve büyük miktarlardaki suyun hücre içine geçmesi bu yolla
hücre zarıyla sarılıp içe alınır, bi kısım kaybedilir ekzositoz geri yerine koyaer

181
Q

endositoz 3 çeşidi

A

pinositoz
reseptör aracılı endositoz
fagositoz

182
Q

pinositoz

A

hücrenin içmesi

sıvı içinde çözünmüş maddeler varsa onlar da alınmış olur

183
Q

reseptör aracılı endositoz

A

hücre dışındaki makromolekülü tanıyıp ona bağlanan özel reseptör aracılığıyla olur
reseptörler hücree zarındaki çöküntülerde yoğunlaşmış
reseptör-ligand kompleksini içeren tüm cep endositoza uğrar
reseptörler sonra zara geri yollanır

184
Q

ligand

A

reseptöre bağlanan madde

185
Q

LDLnin hücre içine alınması hangi taşıma yöntemiyler?

A

reseptör aracılı endositoz

yeni membran için gerekli kolesterol böyle yollanır

186
Q

fagositoz

A

sadece fagositik hücrelerde olur
hücrenin yemesi
parçacık zar yüzeyindeki reseptöre bağlanır,hücre zarı uzantıları parçayı sarıp içeri çeker
doku makrofazları ve bazı lökositler

187
Q

hücre içine alınan endositik veziküle hangi 2 şey olabilşr?

A

1-sitoyu boydan boya geçer, ekzositozla karşıdan atılır

2-lizozomla kaynaşır içindekiler sindirilir

188
Q

ekzosioz temel 2 fonksiyonu

A

1-hücrede sentezlenip membranı geçemeyen maddelerin atılması

2-endositozla azalan membranın geri kkonulması

189
Q

ekzositozla neler salınır?

A

hücre içinde sindirilemeyn partiküller
nörotransmitterler
bezlerde sentezlenen hormonlar vs

190
Q

ekzositoz genelde hangi iyon ile tetiklenir?

191
Q

epiteyak transport yolları

A

1-paraselüer yol

2-transselüer yol

192
Q

paraselüer yol

A

komşu epitel hücreleri arasından difüzyonla geçiş

su ve bazı küçük moleküller

193
Q

transselüer yol

A

membranın bir tarafından hücre içine geçiş,>sitozol boyunca difüzyon>diğer taraftaki zardan hücre dışına çıkış
bir zardan aktif taşıma
diğer zardan difüzyon

komite 1c (9 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions