examen pasen C. reformatie en contrareformatie

Question 1

enkele wereldgodsdiensten

Answer 1

• islam
• jodendom
• …

Question 2

stromingen binnen het christendom

Answer 2

• orthodoxen
• protestanten
• Rooms-katholieken

Question 3

Acht oorzaken over het ontstaan & succes van de reformatie

Answer 3

1) “dodendans” mensen zijn bang van de dood + grote angst godsoordeel
2) geestelijken verlaten hun ambt, ze kunnen onvoldoende antwoorden geven
3) rijke bezit van kloosters, leiden een te werelds leven
4) gezag paus sterk gedaald, westers schisma
5) humanisten, bevorderde reformatie (kritische geest)
6) sociale crisis, grote kloof arm-rijk + rijke handelaars willen zich ontvoogden tov de paus
7) politieke crisis, vorsten willen zich onttrekken van de paus
8) snelle verspreiding, boekdrukkunst + prediking

Question 4

Reformatie

Answer 4

Hervormingsbeweging

Question 5

Tienden belasting

Answer 5

1/10 v/d oogst gaat naar de kerk

Question 6

Maarten Luther

Answer 6

• derde stand
• 1483 1546
• monnik augustijnen
• saksen

Question 7

Reden conflict Luther + breuk met Rome

Answer 7

-Luther vraag: hoe kan een per definitie zondige mens toch in de hemel komen? +angst dood & gods oordeel

• kerk geeft te weinig antwoorden
• te veel wantoestanden
• reist naar Rome zonder succes > publiceert de 95 stellingen tegen de aflatenhandel
• conflict paus Leo 10 > geëxcommuniceerd + proces van Karel 5
• hertog van saksen biedt bescherming

Question 8

Lutherse geloofsleer

Answer 8

1) sola fide, sola gratin, sola scriptura = alleen geloof, genade, de bijbel
2) door in z’n woord te geloven bevrijdt de barmhartige God ons van onze zonden

Question 9

Sola fide, sola gratin, sola scriptura

Answer 9

Fide= geloof geloven 
Gratin= barmhartige 
Scriptura= zijn woord, de bijbel

Question 10

Calvijn

Answer 10

• Fransman

- verbannen uit Frankrijk (sympathie voor Luther)

Question 11

Calvijnsleer veel strenger

Answer 11

• god staat centraal in alles (theocentrisme)
• predestinatieleer: god heeft al vanaf onze geboorte beslist over ons lot na de dood (hemel, hel) toch moet je sober leven

Question 12

Schotland

Answer 12

Presbyterianen

Question 13

N-Nederland

Answer 13

Geuzen

Question 14

Delen van Frankrijk

Answer 14

Hugehoten

Question 15

Reactie Duitse rijk

Answer 15

-sommige steunen de reformatie
>zal leiden tot een conflict > overwinning protestanten

> Duitse vorsten mogen zelf beslissen over de godsdienst in hun rijk

Question 16

Reactie Spanje

Answer 16

Karel 5 onderdrukt de protestanten > inquisitie: ketter opsporen + veroordelen

Question 17

Reactie Frankrijk

Answer 17

• 16e eeuw: katholicisme (tegen andersdenkende)
• 1598: edict van Nantes (wet met beperkte burgerrechten aan protestanten)
• einde 17e eeuw: Lodewijk 14 schaft edict af (wou 1 godsdienst katholicisme) protestanten onderdruk

Question 18

Reactie Engeland

Answer 18

Koning Hendrik 8 wou opnieuw kerkelijk huwen, verwerpt gezag paus (act of supremacy, 1534)

> nieuwe kerk: church of Engeland (Anglicaans)

Question 19

Anglicaanse geloofden

Answer 19

-mix van katholicisme (hiërarchie + liturgie) en protestantisme (Calvinisme, priesterschap: huwen toegestaan + ook vrouwen)

Question 20

Verspreiding anglicaanse kerk

Answer 20

Engeland, Wales, N-Ierland, Australië

Question 21

Situatie midden 16e eeuw

Answer 21

• 1/3 vd Europeanen heeft de paus de rug toe gekeerd + straffen hebben minder effect
• roep om hervorming binnen de kerk: concilie van trente

Question 22

Concilie van trente, agenda?

Answer 22

(1554-1563)

• bestrijden protestantisme
• wantoestanden aanpakken

> na 18 jaar conciliedecreten

Question 23

Conciliedecreten

Answer 23

1) basis van het geloof: bijbel + overlevin
2) 7 sacramenten, celibaat,… behouden
3) wantoestanden: aflatenhandel afgeschaft, index, catechismus, seminaries, kloosterorden

Question 24

Kloosterorden

Answer 24

Opgericht door Jezuïetenorde olv Ignatius van Loyola (1491-1556)

doel?

• soldaten paus tegen protestanten
• uitbouw katholiek onderwijs
• bouw nieuwe kerken (barok)
• missiewerk (bering kolonies)

Question 25

Wat is de contrareformatie?

Answer 25

Alle acties om de reformatie tegen te gaan

Question 26

Concilie

Answer 26

Kerkvergadering olv de paus