Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

geschiedenis > examen kerst A. naar een nieuwe wereld: ontdekkingsreizen en kolonisatie > Flashcards

examen kerst A. naar een nieuwe wereld: ontdekkingsreizen en kolonisatie Flashcards

1
Q

kaart van eratosthenes

A

3de eeuw voor christus niet echt duidelijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

kaart ptolemaeus

A

2de na christus

goede kennis 3 continenten: azië, europa, afrika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

visie Plato en Aristotles

A
  • aarde is bol
  • geostatisme: aarde is onbeweegelijk uit het centrum van het heelal
  • geocentrisme: alle planeten, sterren maken een baan om de aarde
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

OT-kaart

A
  • christelijk wereldbeeld: Jeruzalem in het midden, paradijs in het oosten,…
  • waardeloos voor ontdekkingsreizigers
  • algem. aangenomen door intellectuele elite: (aarde= bol, meer land dan water, 1 landmassa met 3 continenten)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

rond het jaar 1000 (vikingen)

A
  • bereiken vinland (canada)
  • Leif Erikson
  • geen permanente kolonisatie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

vanaf de 12de eeuw (2 theoriën)

A

1- oceaangordeltheorie:
Grates van Malles
aarde opgedeeld in 4 delen, gescheiden door 2 gordels van water
x= oecumene

2- klimaatgordeltheorie:
Parmenides
aarde opgedeeld in lagen (koud, gematigd, warm, gematigd, koud)
dit schrikt af

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

groeiende belangstelling voor onbekende gebieden door?

A
  • kruistochten

- toenemende internationale handel (zie extra blad)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

groeiende belangstelling voor onbekende gebieden door?

A
  • kruistochten

- toenemende internationale handel (zie extra blad)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

vanaf de 13de eeuw: portulaan- kaarten

A

praktische info: rotsen, mondingen rivieren, baaien, windrichtingen

-erg bruikbaar voor zeelui

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

eerste grote ontdekkingsreis over land

A

Marco Polo
venetiaanse koopman
landreis naar azië - bereikt cathay
publiceert: boek der wonderen

prikkelt belangstelling voor onbekende regio’s

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

vanaf de nieuwe tijd: mentaliteit

A

politieke, economische en religieuze voordelen: ontdekkingsreizen worden steeds duidelijker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

4 technische vooruitgangen in de scheepvaart

A

1) het kompas (via arabieren naar europa, gebruik op open zee)
2) het karveel ( nieuw scheepstype: slanker, sneller, stabieler,…)
3) astrolabium (navigatietoestel op basis v/d positie v/d sterren, meet breedteligging)
4) verbetering cartografie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

belang val van constantinopel

A
  • velen vluchten naar het westen (economie intellectuele elite) brengen kaarten, kennis, boeken,.. mee
  • bedreiging van de Islam voelbaar in europa (bepaalde koningne gaan op zoek naar alternatieven) (spanje en portugal)
  • is er nog land in het westen, Zuiden om naartoe te vluchten?
  • Zijn er andere handelspartners of routes?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hendrik de zeevaarder

A

-initatief ontdekkingsreizen opstarten
-motieven: 1- christendom verspreiden
2- handel in natuurlijke rijdommen (peper) 3- bondgenoten zoeken 4- strijd islam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Christoffel Columbus

A
  • genuees ontdekkingsreiziger
  • wou Indië bereiken over zee via westelijke route (korter)
  • goede kaartkennis (kaart van Toscanelli)
  • zou in Ijsland geweest zijn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

reis columbus

A

1485: richt zich tot portugese koning johan 2, wordt afgewezen
later: richt zich tot spaanse koninngspaar Ferdinant en Isabella tonen interesse maar bezig met reconquista

val van granada 2-1-1492 laatste mensen uit spanje verdreven

3 augustus: columbus mag vertrekken met 3 schepen:
-santa maria
-pinta
nina

12 oktober: land in zicht (san salvador) heilige verlosser : plaatselijke bewoners zijn indianen

5 maart: terug in spanje + columbus krijgt een adelstand (vice-koning van indië)

later: columbus komt in de problemen voor machtsmisbruiken en zelfverrijking
1506: eenzaam en ontgoocheld

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Amerigo Vespucci

A

-ontdekkingsreiziger
-cartograaf
-uit Firenze
ontdekt nieuw continent (Amerika > Amerigo)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Bartolamus Diaz

A

1488 vaart om kaap de goede hoop

19
Q

vasco da gamma

A

1489: vaart om kaap de goede hoop > steekt indische oceaan over > bereikt als eerste europeaan indië over zee > keert terug met scheepslading specerijen (3000% winst)

20
Q

ferdinant magelhaes

A
  • portugees in spaanse dienst
  • 1519 vertrekt in spanje met 5 schepen en 265 mensen
  • 1520 bereikt straat van magelhaes
  • 1521 sterft nabij de filipijnen

el cano neemt bevel over en vaart naar kaap de goede hoop

  • 1522 terug in spanje met 1 schip en 18 man
  • eerste omvaart om de wereld
21
Q

einde 15de eeuw: conflict tussen spanje en portugal

A

door mare clausum principe: de gesloten zee (vorst mocht nieuw ontdekt land opeisen en de zee erond ook.)

  • ze eisen beide westelijke doorvaart op
    oplossing: bemiddeling van de paus (verdrag van tordesillas: scheidingslijn op 370 mijl ten weste kaapverdische eilanden)

alles ten westen (spanje)
alles ten oosten (portugal)

22
Q

verdrag van zaragoza

A

verdeling stille oceaan

23
Q

ontstaan portugees handelsrijk

A
  • stichten factorijen (handelsposten met kade, loodsen, kleine gewapende macht) langs de kusten van afrika en azië
  • van hieruit wordt er handel gedreven met het binnenland (perper, curry, komijn)
  • grote binnenlandenblijbven onaageroerd Afrika (wild en waardeloos) Azië (waren al machtige rijken)

kleine gebieden worden gekolonisseerd: Goa, Malakka

24
Q

spanje heeft grote honger naar zilver en goud

A

sturen conquistadores (veroveraars)

25
Q

Hernan Cortes

A

veroverde mexico (1519)

26
Q

Francesco Pizarro en Diego d’almagro

A

veroverden peru (1531)

27
Q

ontstaan gigantisch spaans, koloniaal rijk)

A

van California (Noorden) tot vuurland (Zuiden)

er worden pre-colombiaanse culturen vernietigd (Azteken, Maya’s, Inca’s)

28
Q

spanjaarden stichten vestigingskolonies

A
  • plantages (katoen, tabak)
  • mijnen (zilver en goud)

Indianen daar werken maar zijn daar niet bestand voor (fysieke arbeid, europese ziektes) met als gevolg massale sterfte en worden vervangen door slaven uit afrika

29
Q

driehoekshandel (gevolg van vestigingskolonies)

A
  • europa levert wapens, werktuigen en kleding aan Afrika
  • Afrika levert slaven aan amerika
  • amerika levert suikerriet, zilver, tabak aan europa
30
Q

driehoekshandel (positief gevolg voor de kerk)

A

-christendom verspreiden

  • missionarissen volgen in het spoor van de conquistadores
  • vorm van gedwongen bekering voor de indianen (bekering met het zwaard)
31
Q

is voor de portugezen idem wat brazilië betreft

A

/

32
Q

een bron van staatsinkomsten + gevolgen

A

Spanje en Portugal profiteren in ruime mate van de kolonies

handel met de kolonies= staatsmonopolie (alleenrecht)
> leverde enorme inkomsten op

politiek gevolg: koningen kunnen inspraak van anderen beperken en eigen macht uitbereiden (spaanse koning wordt de machtigste van de 16de eeuw)

33
Q

conncurrentie van engeland, frankrijk en nederland (VP)

A

zij willen ook kolonies maar…

  • verdrag van tordesillas
  • mare clausum

gevolg? frustraties, zijn er oplosssingen?
weg via W, O , Z of vaarroute via Noorden?

34
Q

Jaques Cartier (gevolg frustraties)

A
  • franse ontdekkingsreiziger
  • zoekt een NW-route
  • vaart de St. Laurance river op
  • drijft handel met Indianen (pelzen)
35
Q

Willem Barentsz (gevolg frustraties)

A

-Hollandse ontdekkingsreiziger
-zoekt een NO-route
-ontdekt spitsbergen
moet overwinteren op Nova Zembla (vriest dood)

36
Q

gevolg frustraties

A
  • 1 grote flop (commercieel en economisch)
  • meer frustraties

-reacties:
Mare Clausum juridisch betwisten
en zeeroverij (bv. Piet Heyn en Francis Drake: engelse zeerover, sir! tweede omvaart om de aarde)

37
Q

gedicht Piet Heyn

A

Piet Heyn, Piet Heyn zijn naam is klein. Zijn daden bene groot want hij kaapte de spaanse zilvervloot

38
Q

besluit

A

de alleenheerschappij van de spanjaarden en de portugezen over de oceaan bleef onaangetast (de hele 16de eeuw)

39
Q

17e-18e eeuw

A

grote macht spanjaarden en portugezen is voorbij. andere landen worden machtiger

Mare Clausum wordt vervangen door Mare Liberium (open zee)

40
Q

Abel Tasman

A
  • uit Zeeland
  • verkent het zuiden van de stille oceaan
  • verkent de kusten van Australië
  • ontdekt Tasmanië + Nieuw-Zeeland
41
Q

Henry Hudsom

A
  • Engels ontdekkingsreiziger
  • verkent de Hudson Bay
  • claimt het N + W van Canada
42
Q

James Cook

A
  • Engels ontdekkingsreiziger
  • ontdekt veel eilanden in Stille Oceaan (Cook Islands)
  • Claimde Australië voor Engeland
43
Q

besluit en resultaat:

A

geschiedenis (7 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions