Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

endokrynologia & niepłodność > endokrynologia – najważniejsze ze skałby > Flashcards

endokrynologia – najważniejsze ze skałby Flashcards

1
Q

GnRH jest produkowane głownie w …

A

jądrze łukowatym podwzgórza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

rola kisspeptyny

A

przekazywanie sygnału z jajników (estradiolu) do komórek produkujących GnRH (jest nośnikiem mechanizmu sprzężenia zwrotnego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

FSH i LH jakie podjednostki mają

A

alfa i beta – alfa jest taka sama w obu, za swoistośćodpowiadają podjednostki beta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

która gonadotropina aktywuje aromatazę

A

FSH, co powoduje konwersję androgenów do estrogenów
dlatego nadmiar androgenów pobudza syntezę receptorów dla FSH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

działanie LH na jajnik

A

oprócz piku owulacyjnego
↑ synteza androgenów w komórkach tekalnych
powoduje luteinizację komórek ziarnistych i syntezę progesteronu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

syntezę progesteronu pobudza która gonadotropina

A

LH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

które gonadotropiny są wymagane do różnicowania płodu w płeć żeńską

A

żadne – różnicowanie zachodzi przy braku androgenów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

receptory dla gonadotropin – na których komórkach jajnika znajdują się jakie

A

dla LH na komórkach osłonki (tekalnych) i na komórkach ziarnistych oraz w ciałku żółtym
dla FSH na komórkach ziarnistych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

które komórki produkują AMH

A

ziarniste pęcherzyków antralnych i preantralnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

jak wpływa głodzenie na GnRH

A

hamuje pulsy GnRH poprzez oreksynę, która działa na neuropeptyd Y (NPY), który hamuje pulsacyjne uwalnianie GnRH w podwzgórzu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

przyczyny zwiększonego uwalniania prolaktyny

A
  1. estrogeny (ciąża, poród, połóg, okres płodowy i noworodkowy)
  2. ssanie suta
  3. dieta (dużo białka w pożywieniu)
  4. stymulacja szyjki macicy (seks)
  5. sen (godziny nocne)
  6. stres
  7. hipoglikemia
  8. wysiłek fizyczny
  9. podniecenie seksualne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

jak działa PRL na ciałko żółte

A

w nadmiarze powoduje jego niewydolność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

działania PRL na laktację

A
  1. mammotropowy (zwiększenie masy gruczołu piersiowego)
  2. laktogenny (inicjacja wydzielania mleka)
  3. galaktopoetyczny (podtrzymanie laktacji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

jakie hormony zwiększają wydzielanie PRL

A

estrogeny i TRH (tyreoliberyna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

stężenie PRL w cyklu miesiączkowym

A

zasadniczo nie zmienia się chociaż w momencie owulacji nieznacznie wzrasta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

podziały mejotyczne oocytu – kiedy zatrzymane

A

pierwotny oocyt zostaje zatrzymany na etapie profazy I podziału mejotycznego
potem w wyniku dojrzewania pęcherzyka dominującego i piku LH rusza i zatrzymuje sięw metafazie II podziału mejotycznego, uwalniając I ciałko kierunkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

największa liczba komórek płciowych, będących prekursorowymi w stosunku do oocytów jest na którym etapie życia

A

16-20 tygodniu życia płodowego – 6-7 mln

w okresie rozrodczym 250-450 tys., w czasie menopauzy 100-1000

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

4 rodzaje pęcherzyków jajnikowych

A
  1. primordialne
  2. wzrastające (pre-antralny i antralny)
  3. owulacyjny
  4. atretyczny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

ciałko zółte –co produkuje

A

przede wszystkim
1. progesteron

ale też
2. androstendion
3. estradiol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

inhibiny – jakie są i w jakich fazach cyklu występują

A

inhibina B w fazie folikularnej
inhibina A w fazie lutealnej (↑ progesteron , ≠ aktywina A , która może opóźniać luteinizację )

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

zapowiedzią luteinizacji przez jajnik

A

17-OHP (17 hydroksyprogesteron, prekursor androgenów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

ciałko żółte – jakie są 2 typy komórek w nim

A
  1. zluteinizowane komórki ziarniste (“duże komórki lutealne”), produkcja znacznych ilości progesteronu i też estrogenów
  2. zluteinizowane komórki tekalne, (“małe komórki lutealne”), produkcja prekursorów androgenów, w tym 17-OHP
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

duże i małe komórki lutealne – co to

A

duże komórki lutealne – zluteinizowane komórki ziarniste w ciałku żółtym, produkują progesteron i prawdopodobnie estradiol
małe komórki lutealne –zluteinizowane komórki tekalne w ciałku żółtym, produkujące prekursory androgenów, w tym 17-OHP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

jaką reakcję katalizuje aromataza w jajniku

A

androstendion –>estron

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
teoria dwóch komórek – co to
teoria współpracy komórek tekalnych, produkujących androgeny i ziarnistych, przekształcających androgeny dalej, do produkcji estrogenów
26
steroidogeneza w jajniku – w jakich zachodzi komórkach
w: 1. ziarnistych 2. tekalnych 3. lutealnych ciałka żółtego (małych i dużych) 4. w małym stopniu też w komórkach zrębu i wnęki
27
przyspieszone starzenie się jajników występuje u kobietych chorych m.in. na
cukrzycę typu 1
28
ze względu na PMS w czasie miesiączki ryzyko samobójstwa wzrasta – o ile
1,68 x
29
optymalna zawartość tłuszczu w organizmie kobiety to
16-20%
30
zespół HAIR-AN
hyperandrogenism insulin resistency acantosis nigricans
31
skala inslera
skala estrogenizacji pochwy prawidłowa reakcja estrogenna to 9-12 pkt ocenia się (0-3 pkt każdy) UZ szyjki macicy (rozwartość) ilość śluzu ciągliwość śluzu krystalizację śluzu
32
największenie stężenie beta-hCG w ciaży – kiedy
10-12 tc.
33
przyczyny ↑ beta-hCG
1. ciąża 2. rozrosty i nowotwory kosmówki 3. guzy germinalne (z komórek rozrodczych) norma: < 5 mUI/ml
34
progesteron a potwierdzenie owulacji – jakie pomiary i kiedy
wg Skałby: a) w połowie fazy przedmiesiączkowej (lutealnej) > 10 ng/ml potwierdza owulację b) 3-krotne oznaczenie w kolejnych dniach 4-11 dni przed spodziewaną miesiączką, suma powinna wynosić >15 ng/ml
35
jaki % testosteronu jest biologicznie czynny
2% 98% zw. z białkami, głównie SHBG
36
prawidłowe stężenie testosteronu u kobiet
0,2-5,0 pg/ml najlepiej oznaczyć 3.-7. dc
37
z jakimi białkami surowicy wiąże się DHEA-S i androstendion
tylko z albuminami, nie ma powinowactwa do SHBG
38
co wpływa na stężenie SHBG
↑ 1. dwuskładnikowe OC 2. ciąża 3. nadczynność tarczycy 4. marskość wątroby 5. anoreksja 6. leki (np. przeciwpadaczkowe) ↓ 1. niedoczynność tarczycy 2. cukrzyca, insulinooporność 3. otyłość 4. zaburzenia lipidowe 5. nadciśnienie tętnicze przewlekłe 6. zespół Cushinga 7. akromegalia 8. przyjmowanie steroidów anabolicznych
39
bardzo duże stężenie DHEA-S świadczy o
wczesny objaw raka gruczołowego nadnerczy
40
najdokładniejsza metoda rozpoznawania insulinooporności
euglikemiczna hiperinsulinemiczna klamra metaboliczna nie wiem co to za gówno, nie robi się tego, bo to metoda inwazyjna
41
test z gonadoliberyną (GnRH) – po co i na czym polega, jaka odpowiedź
do oceny niewydolności podwzgórzowo-przysadkowej, gdy hipogonadyzm hipogonadotropowy szczyt po 30 minutach, bardziej ↑ LH niż FSH bardziej ↑ FSH: u dzieci, w anoreksji, w dysfunkcji układu podwzgórzowo-przysadkowego brak wzrostu FSH, LH –> hipopituitaryzm słaby wzrost (<2-3 x wzrost stężenia gonadotropin) –> hipogonadyzm hipogonadotropowy (?, bez sensu)
42
ocena rezerwy jajnikowej
1. FSH w 3. dc (w tym zwiększony stosunek FSH do LH) 2. AMH we krwi 3. AFC w USG 4. FSH + E2 w 2-3 dc. –> podanie cytrynianu klomifenu –> badanie FSH + E2 ok. 10 dc (kompletnie bez sensu opisane w skałbie)
43
AFC zmniejszona rezerwa – jaka liczba
<7-10 pęcherzyków antralnych
44
guzy germinalne a hipogonadyzm hipogonadotropowy – jaka jest zależność
powodują 3% nowotworów okolicy podwzgórzowo-przysadkowej marker: beta-hCG i/lub alfa-fetoproteina słabe rokowanie
45
choroby naciekowe a hipogonadyzm hipogonadotropowy (wg Skałby):
hipogonadyzm hipogonadotropowy mogą powodować: 1. czaskogardlak (najczęstszy) 2. oponiak (rzadszy) 3. złośliwe guzy germinalne (b. rzadko) jeszcze rzadziej: 4. sarkoidoza 5. histiocytoza kom. Langerhansa 6. hematochromatoza 7. białaczki/chłoniaki 8. ziarniniak Wegenera (ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń)
46
jakie są objawy gruczolaków gonadotropowych przysadki
zazwyczaj nie występują
47
incidentaloma – co to jest
nieczynny gruczolak przysadki
48
czas od wystąpienia urazy przysadki do jej niewydolności to
w 75% objawia się w ciągu roku rozpoznanie może być postawione nawet do 23 lat po
49
zawał przysadki – objawy
silne bólowe głowy zmniejszenie ostrości widzenia oftalmoplegia stanowi zagrożenie życia
50
hipopituitaryzm – jakie hormony i jaka epidemiologia występowania niedoborów
72% – pojedynczy niedobór hormonu tropowego 25% – niedobór >1 3% – panhipopituitaryzm (niedobór większości/wszystkich) najczęściej niedobór GH na 2. miejscu niedobór gonadotropin
51
reguła 4A
w zespole Sheehana, podsumowanie 4 objawów: amenorrhea-agalactia (↓ FSH, LH + ↓ PRL) apatia (↓ TSH) adynamia (↓ ACTH) alabaster skin (skóra alabastrowa, ↓ melanotropina MSH)
52
zespół Sheehana
izolowany lub wielohormonalna niewydolność przysadki po wielu miesiącach lub latach po porodzie w wyniku najczęściej wstrząsu hipowolemicznego obj: izolowany brak laktacji, wtórny brak miesiączki reguła 4A w postaci ostrej: wstrząs i śpiączka, nawet zgon głównie niedobór GH, potem rzadziej ACTH, potem niedoczynność tarczycy może być moczówka prosta utrata włosów pod pachami i łonowych
53
niewydolność ciałka żółtego – kiedy ma znaczenie
tylko jeśli występuje w większości cykli
54
metody oceny funkcji ciałka żółtego
1. pomiar podstawowej temperatury ciała 2. pomiary poziomu progesteronu (może być nieprecyzyjna w pojedynczym pomiarze) 3. biopsja endometrium (niezalecana)
55
zespół LUF – co to i jakie leczenie
luteinized unruptured follice zespół niepękniętego pęcherzyka jajnikowego leczenie – wymagane tylko u niepłodnych: 1. klomifen + hCG + ew. IUI 2. II rzut: IVF
56
stadia profazy I podziału mejotycznego to w kolejności
1. leptoten 2. zygoten 3. pachyten 4. diploten
57
zespol MRKH wspolistnieje z
wadami nerek rzadziej: wadami serca syndaktylia/polidaktylia przepuklina pachwinowa
58
MURCS co to
muller duct aplasia unilateral renal agenesis cervicothoracic somite anomalies niegdys MRKH typ II jej typem jest zespol Klippela-Feila
59
gynatresia co to
zarosniecie kanalu rodnego - kategoria wad/anomalii, ktora obejmuje: – zarosniecie blony dziewiczej – poprzeczne przegrody – podluzne przegrody niekomunikujace – atrezje szyjki macicy – niekomunikujace pojedyncze rogi itp.
60
zalecane postepowanie w przypadku calkowitej agenezji szyjki
wyciecie macicy alternatywnie: wysoki graft maciczno-pochwowy z wycieciem agenetycznej szyjki
61
czysta dysgenezja gonad co to
zaburzenie rozwoju gonad w przypadku prawidlowego kariotypu 46,XY / 46,XX (np Turner nie jest czysta)

endokrynologia & niepłodność (10 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions