ENDOKRİN SİSTEM Flashcards
hormon salgılayan bezlere ne denir
endokrin bez (iç salgı bezi)
Endokrin bez salgıları hedef yapılara ne ile taşınır
yalnızca KAN ile
hormonlar tüm hücreler etki eder D mi Y mi
Y bazıları tüm vücut hücrelerinde etkili olurken bazıları belirli doku ve hücrelerde etkili olur
ekzokrin ve karma bezler nedir örnekleri nelerdir
ekzokrin (dış salgı) bezi salgılarını kanal yoluyla boşaltırlar, tükürük bezi, ter bezi, yağ bezi
karma bezler salgılarının bazılarını kanal yardımıyla boşaltırlar bazılarını ise direk kana verirler, pankreas
insandaki endokrin sistem nelerden oluşur?
hipofiz bezi epifiz bezi timus bezi adrenal bezler (böbrek üstü bezleri) tiroit bezi paratiroit bezi eşeysel bezler pankreas
epifiz bezi nerede bulunur ve salgıları ve salgılarının görevi nedir
ara beyinde bulunur. Melatonin hormonu salgılanır. Bu hormon gece salgılanır ve biyolojik saatin düzenlenmesini sağlar
hipofiz bezi hakkında kısa bilgi
ara beyinde bulunur. Hipotalamus tarafından kontrol edilir. Ön ve arka lob şeklinde 2ye ayrılır. Hipofizin ön lobunu hipotalamustan çıkan salgılatıcı ve engelleyici hormonlar kontrol eder.
hipofizin salgı yapmasını sağlayan hormonlara RH denir.
hipofizin arka lobunun özelliği ve hangi hormonlar salgılanır
bu hormonları hipotalamus ürettiği için nörohormon deriz. ve bunlar üretilip depolanırlar
ADH vazopressin
oksitosin
hipofizin ön lobundan salgılanan hormonlar
ihtiyaç anında üretilir ve kullanılırlar FSH folikül uyarıcı hormon LH lüteinleştirici hormon prolaktin LTH büyüme hormunu somatotropin, STH TSH tiroit uyarıcı hormon MSH melanosit uyarıcı hormon ACTH
FSH görev?
dişilerde yumurtalığı uyararak östrojen salgılanmasını sağlar ve oogenez (yumurta oluşumu) sağlar
erkeklerde testisleri uyarır spermatogenezi (sperm oluşumunu) başlatır.
LH görev?
dişilerde ovulasyonu sağlar (yumurtanın yumurta kanalına geçmesi), yumurtalıkta korpus luteum (sarı cisim) oluşmasını sağlar bu sarı cisimden östrojen ve progesteron salgılanır
erkeklerde testislerden testesteron salgılanmasını sağlar ve sperm oluşumunun ve gelişiminin tamamlanmasını sağlar
Prolaktin diğer ismi ve görevi?
LTH, hamilelik sırasında süt bezlerini uyarır ve süt oluşumunu sağlar. Annelik içgüdüsünün oluşumunu da sağlar
gonadotropinler hangileridir ve neden bu ismi almışlardır
FSH ve LH hormonları çünkü bunlar gonadlara (yumurtalık ve testis) etki ediyor.
STH bilgi?
tüm vücut hücrelerine etki eder. Büyümeyi sağlar, protein ve yağ sentezini hızlandırır.
STH hastalıkları?
büyüme çağında çok salgılanırsa develik az salgılanırsa cücelik oluşur.
Büyüme çağından sonra çok salgılanırsa ellerin, ayakların ve yüz kemiklerinin aşırı büyümesiile ortaya çıkan akromegali hastalığı oluşur
MSH görev?
derideki melanosit hücreleri uyararak melanin pigmentinin salgılanmasını sağlar. Bu pigment deri renginin oluşmasını sağlar
ACTH görev?
Böbrek üstü bezinin KABUK kısmını uyararak bu kısımdan kortizol, aldesteron ve adrenal eşey hormonlarının salgılanmasını sağlar
TSH görev?
tiroit bezini uyararak tiroksin hormonu salgılanmasını sağlar
tiroit bezi hormonları?
tiroksin ve kalsitonin
ADH bilgi?
böbrek kanallarından suyun geri emilimini sağlar
kanın osmotik basıncını (su alma isteği) düzenler.
ADH eksikliğinde neler olur
böbreklerden suyun geri emilimi azalır çok miktarda ve seyreltik idrar oluşur kanın ozmotik basıncı artar sık sık idrara çıkılır ŞEKERSİZ ŞEKER HASTALIĞI oluşur.
oksitosin görev?
süt bezlerindeki sütün dışarı çıkmasını sağlar
doğum sırasında rahim kaslarının kasılmasını sağlayarak doğum sancısını oluşturur.
tiroksin görev?
tüm hücrelere etki eder
metabolizmayı hızlandırır
oksijen tüketimini ve ATP miktarını arttırır
tiroksin eksikliğinde meydana gelen hastalıklar
gelişme döneminde az salgılanırsa kretenizm hastalığı (zeka geriliği boy kısalığı)
yetişkin dönemde az salgılanırsa uyuşukluk ve vücut ısının düşmesinin görüldüğü miksodema
gelişme döneminden sonra besinlerde yeterince iyot alınmazsa ve bu nedenle tiroksin salgılanmazsa guatr oluşur
tiroksin fazla salgılanırsa ortaya çıkan hastalık
graves (zehirli guatr, iç guatr)
tiroksinin yapısına katılan mineral?
iyot
kalsitonun görev?
kandaki kalsiyum miktarı yükselince kandan kemiklere Ca geçişini ve depolanmasını sağlıyor
böbrek ve bağırsaklardaki Ca emilimini azaltıyor
paratiroit bezi bilgi ve hormonu?
tiroit bezinin üstüne yerleşmiş 4 küçük parçadan oluşur. parathormon salgılanır
parathormon görev?
kandaki Ca miktarı azaldığında devreye girer. Kemikten kana Ca geçişini sağlar, böbreklerdeki ve bağırsaklardaki Ca emilimini arttırır.
böbreklerden fosforun atılmasını sağlar, böbrek ve karaciğerdeki D vit. aktifleştirir
antagonistik hormonları açıklayınızı ve bunlar nelerdir
birbirine zıt çalışan hormonlar
kalsitonin- parathormon
insülin- glukagon
timus bezi bilgi
göğüs kemiğinin altında bulunur
timozin hormunu salgılar
bağışıklıkta görev alan T lenfositlerinin olgunlaştığı yerdir.
çocuklukta çok daha aktiftir ilerleyen yaşlarda küçülür ve aktifliği azalır
böbrek üstü bezleri genel bilgi
iki kısımdan oluşur. kabuk (korteks), öz(medulla)
kabuk= kortizol, aldesteron, eşey hormonları
öz= adrenalin, nöradrenalin
kortizol görev?
uzun süreli açlık durumunda amino asitlerden ve yağlardan glikoz sentezi yapar
strese karşı direnç sağlar, romatizma, alerji gibi hastalıklarda bağışıklık sistemini baskılamada kullanılır. aşırı kullanımı kilo alımına sebep olur
aldesteron görev?
böbrek kanallarında sodyum, klor ve suyun emilimini arttırır, potasyumun emilimini azaltır.
su emilimini arttırdığı için kan basıncı artar
kortizol ve aldesteron eksikliğinde hangi hastalık oluşur
kaslarda ağrılı kasılmalar, titremeler ve kramp görülen addison(tunç) hastalığı
böbrek üstü bezlerinden salgılanan eşey hormonları?
çok az miktarda salgılanırlar
östrojen, testesteron, progesteron
adrenelin diğer adı ve görev?
epinefrin
korku,heyecan, öfke, aşırı sevinç, stres anlarında salgılanır
karaciğer ve kaslardaki glikojenin glikoza dönüşmesini sağlayarak kan şekerini yükseltir.
kalp atışını hızlandırır
kan basıncını ve oksijen tüketimini arttırır.
göz bebeklerin büyümesini, tüylerin diken diken olmasını sağlar.
sindirim faaliyetlerini yavaşlatır
beyne, kalbe ve kaslara giden kan damarlarını genişletir diğer organlara gidenleri daraltır.
yorgunluğa karşı direnci artırır.
savaş ya da kaç cevabını oluşturur
nöradrenalin görev?
solunumu hızlandırır.
kan şekerini yükseltir
kan basıncını ve vücut ısısını artırır
kılcal damarları daraltır.
bildiğin hormonlardan nörotransmitter madde olarak kullanılan iki hormon?
adrenalin ve nöradrenalin
pankreas bilgi?
acinar hücrelerinde üretilen sindirim enzimleri kana verilir, langerhans adacıklarında üretilen insülin ve glukagon hormonları da kana verilir
insülin görev?
kandaki glikozun SİNİR HÜCRELERİ HARİÇ diğer vücut hücrelerine geçişini sağlar, kandaki glikoz miktarını düşürür.
glikojen, yağ ve protein sentezini hızlandırır.
glukagon görev?
karaciğerdeki glikojenin yıkılmasını sağlayarak kandaki glikoz miktarını arttırır.
insülin eksikliğinde ne görülür
kandaki şeker miktarının arttığı, fazla yemek yemenin, fazla su içmenin ve sık idrara çıkmanın görüldüğü şeker hastalığı ortaya çıkar
tip1 ve tip2 diyabet?
tip1
bireyin kendi bağışıklık sisteminin pankreasta insülin üreten hücrelere zarar vermesi ile oluşur. erken yaşlarda ortaya çıkar. otoimmün bir hastalık
tip2
vücut hücrelerinde insülini tanıyan reseptörlerin görevini yapamaması durumunda ortaya çıkar. kanda yeterince insülin bulunmasına rağmen hücrelere glikoz geçemez. diyet ve egzersizle kontrol altında tutulabilir, aşırı kilolularda ve ilerleyen yaşlarda görülür. genetiktir
eşeysel bezlerden hangi hormonlar salgılanır ve bu bezler nerededir
dişilerde yumurtalık östrojen ve progesteron
erkeklerde testis testesteron
östrojen ?
çoğu FSH ın etkisiyle olgunlaşan folikülden az mikarda korpus luteumdan salgılanır.
meme gelişimi, sesin incelmesinden sorumlu.
testesteron?
sperm oluşumunu ve spermlerin olgunlaşmasını sağlar
sesin kalınlaşması, sakalların çıkması, kasların gelişmesi gibi karakterlerin ortaya çıkmasından sorumlu
multiple skleroz nasıl bir hastalıktır
otoimmun bir hastalıktır
akyuvar hücrelerinin merkezi sinir sistemindeki nöronların miyelin kılıflarına zarar vermesiyle oluşur
uyuşukluk, peltekleşme, çift görme, karıncalanma
beyindeki asetilkolin nörotransmitterin azalmasıyla oluşan sinir sistem, hastalığı?
alzheimer
dopamin nörotransmitterin azalmasıyla oluşan sinir sistemi hastalığı?
parkinson
