EBP HC2

Question 1

Toetsen (experimental)

Answer 1

Verklaren van oorzaak-gevolg relatie tussen 2 variabelen

Question 2

Verkennen (analytical)

Answer 2

Samenhang tussen determinant en uitkomstmaat onderzoeken

Question 3

Beschrijven (descriptive)

Answer 3

Gericht op (andere) frequentiematen, bv absolute aantallen of incidentie

Question 4

Onderzoek is valide als…

Answer 4

systematische fouten ontbreken, interne validiteit

Question 5

Onderzoek is betrouwbaar/precies als…

Answer 5

toevallige fouten ontbreken, reproduceerbaarheid

Question 6

Interne validiteit

Answer 6

• Afwezigheid van systematische fouten
• Bias: geeft resultaten of conclusies die systematisch afwijken van de werkelijkheid

Question 7

Selectiebias

Answer 7

Vertekening resultaten als gevolg van fouten bij de selectie of follow-up van deelnemers.
Differentiële selectie: selectie en/of uitval van deelnemers voor de referentie- en indexgroep zijn niet gelijk

Question 8

Herkennen selectiebias

Answer 8

• Selectief overlijden of overleven: in een van de groepen –> bij case-control onderzoek
• Selectief uitval / attrition bias: deelnemers ontdekken zich aan de interventie volgens een patroon dat verband houdt met de ziekte / aandoening –> prospectief onderzoek
• Systematische verschillen in interviewtrouw: in een groep zijn de deelnemers meer of minder trouw (compliance) –> prospectief onderzoek

Studies: met name patiëntencontrole onderzoek, cohortstudies en experimenteel onderzoek

Question 9

Attrition bias (selectiebias)

Answer 9

bij beoordeling van kwaliteit van experimenteel onderzoek letten op de analyse van de gegevens. Hoeveel deelnemers geïnclineerd en hoeveel geanalyseerd?

Question 10

intention-to-treat analyse (selectiebias)

Answer 10

alle deelnemers tellen mee in de originele groep
- toepasbaarheid van de resultaten
- groepen blijven vergelijkbaar

Hoe effectief in de werkelijke wereld, globaal effect. Meest valide, minder kans op confounders.

Question 11

Per-protocol analyse (selectiebias)

Answer 11

alle deelnemers die de hele interventie doen tellen mee of herindeling –> wel selectie van gegevens
- resultaten bij ideale omstandigheden
- Verklarend onderzoek

Voordeel randomisatie weg, groepen niet meer vergelijkbaar. Analyse te rooskleurig. Kan wel inzicht geven in bepaalde mogelijke mechanismen.

Question 12

Informatie- / meetbias (measurement bias)

Answer 12

Gevolg van verschil bij de meting van de onderzoeksvariabelen (determinant en / of uitkomstmaat) tussen groepen

Question 13

herkennen Informatie- / meetbias (measurement bias)

Answer 13

-Meetinstrumenten: zijn de determinanten en uitkomstmaat op dezelfde gestandaardiseerde manier gemeten in alle groepen?
-Blindering (single/double): zijn de determinant en uitkomstmaat onafhankelijk gemeten? Hangt de meting niet af van de kennis over de determinant?

Question 14

Single blind

Answer 14

deelnemers weten niet in welke onderzoeksgroep ze zijn ingedeeld

Question 15

Double blind

Answer 15

deelnemers en proefleiders weten niet in welke onderzoeksgroep de deelnemers zijn ingedeeld

Question 16

Confounding

Answer 16

Wanneer er een factor bestaat die gerelateerd is aan zowel de determinant als de uitkomstmaat en die het causale verband tussen die twee verstoort

Question 17

Herkennen confounding

Answer 17

• Bestaan van een of meerdere factoren, gerelateerd aan zowel de determinant als de uitkomst
• Bias die kan optreden in onderzoek naar een causale relatie tussen determinant en uitkomst
• In elk niet-gerandomiseerd onderzoek
• In elk gerandomiseerd onderzoek indien randomisatie niet goed is
• Ongelijke verdeling van prognostische factoren onder de groepen (geslacht, leeftijd, etc.)

Question 18

Oplossingen confounding

Answer 18

• Gerandomiseerd trial
• groepen maken dmv matching voor bekende factoren –> vergelijkbare deelnemers zoeken voor beide groepen
• Restrictie bij selectie van deelnemers –> precieze selectie waarbij je zorgt dat bepaalde factoren niet variëren. Gehele onderzoekspopulatie heeft dezelfde waarden op de betreffende (vooraf bekende) confounder, waardoor het geen vertekening veroorzaakt. Wel consequenties voor mogelijkheden tot generalisatie van de effecten
• Multivariabele regressieanalyse (statistische correctie vooraf) –> rekening houden met confounders tijdens de analyse van resultaten door middel van statistische technieken. Bv confounders includeren als covariabelen.

Question 19

Betrouwbaarheid (precisie)

Answer 19

• Afwezigheid toevallige fouten
• Beoordelen: geeft de beschrijving van de methoden voldoende informatie voor reproductie van het onderzoek

Question 20

Test-hertest betrouwbaarheid

Answer 20

herhaalde meting bij een bepaald persoon moet dezelfde waarde / testuitkomst geven

Question 21

Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid

Answer 21

mate van overeenkomt tussen de resultaten van een meting die door meerdere onderzoekers is uitgevoerd

Question 22

Meetinstrumenten en betrouwbaarheid

Answer 22

• Meetinstrumenten moeten precies zijn
• de metingen moeten zo onafhankelijk mogelijk zijn van de onderzoeker

Question 23

Oplossingen toevallige fouten

Answer 23

• Herhaalde metingen doen en gemiddelde uitkomst nemen –>toevallige fouten vallen zo geheel of gedeeltelijk weg; statistische manie rom toevallige fouten te verminderen.
• Training voor effectbeoordelaars: mate van subjectiviteit verminderen door te trainen volgens een protocol; de procedure moet in het artikel beschreven worden