E: Przegląd systematyczny i metaanaliza Flashcards
Przegląd systematyczny
artykuł, w którym dokonano analizy wszystkich badań dotyczących tego samego, precyzyjnie określonego problemu klinicznego
-> badanie wtórne
Rodzaje przeglądów systematycznych
- opisowe: bez ilościowej syntezy wyników badań pierwotnych
- ilościowe: metaanaliza wyników badań pierwotnych za pomocą odpowiednich metod statystycznych
Kryteria wiarygodności przeglądu systematycznego
- odpowiada na racjonalne i precyzyjnie sformułowane pytanie kliniczne
- zakwalifikowano do przeglądu wszystkie badania pierwotne spełniające przyjęte kryteria
- oceniono jakość badań pierwotnych i opisano, ile badań i w jakim stopniu spełniło kryteria wiarygodności
- proces selekcji i oceny badań pierwotnych był powtarzalny
Pytanie kliniczne
- racjonalne pod względem klinicznym
- precyzyjnie określa populację, interwencję i metody oceny efektów
- od niego zależą kryteria kwalifikacyjne i wykluczające
Autor przeglądu powinien:
- przeszukać przynajmniej 2 elektroniczne bazy danych (np. MEDLINE, EMBASE, CENTRAL)
- rejestr prowadzonych badań
- przejrzeć piśmiennictwo w zakwalifikowanych artykułach
- doniesienia zjazdowe z ostatnich lat
- skontaktować się z ekspertami w danej dziedzinie, autorami wybranych publikacji(dane niepublikowane, nieujęte w bazach elektronicznych)
- kontakt z producentem (leki, sprzęt)
Badania o wynikach niekorzystnych
- rzadziej publikowane niż o wynikach korzystnych -> skutkiem może być błąd systematyczny (wypaczenie rzeczywistej sytuacji przez wybiórcze publikowanie)
Wiarygodność badań pierwotnych
- ocena czy pierwotne populacje były podobne
- czy w taki sam sposób określano narażenie na działanie potencjalnie szkodliwych czynników i mierzono jego skutki
Zakwalifikowanie badania pierwotnego do przeglądu:
- zgodność pytania klinicznego w badaniu z tematem przeglądu
- wiarygodność badania
- powinno się odbywać niezależnie w dwóch etapach
- informacje na temat wyszukiwania i selekcji powinny być szczegółowe i jednoznaczne
Sprawdzenie czy badania są wystarczająco podobne
- porównanie przedziałów ufności dla zmierzonego efektu - jeśli nie zachodzą na siebie, to różnice w wynikach nie są działem przypadku
- testy jednorodności
Test of homogeneity
Testy jednorodności
- wartość p < 0,5: różnice raczej nie są dziełem przypadku
Sensitivity analysis
Analiza wrażliwości
- ustalenie przyczyn niejednorodności
Niejednorodność
- niejednorodnośc może oznaczać, że badania opisują odmienną sytuację kliniczną
- statystycznej ocenie jednorodności powinna zawsze towarzyszyć kliniczna ocena sytuacji będącej przedmiotem badań zakwalifikowanych do metaanalizy
Ocena wyników
- analiza kliniczna
- analiza statystycznej istotności
- łączy się dane z różnych badań, punktem wyjściowym są pomiary dotyczące grup,a nie poszczególnych chorych
Individual patient data meta-analysis
Metaanaliza danych poszczególnych pacjentów
- autorzy uzyskują dane poszczególnych chorych
- dane te się uaktualniane, sprawdza i ponownie analizuje
Wspólne szacowanie wyników- punkty końcowe mierzone w skali ciągłej
- średnia ważona różnic (gdy ta sama skala pomiarowa)
- standaryzowana średnia różnic (efekty oceniano za pomocą innych instrumentów pomiarowych)