domeinen van psychologische testen Flashcards
Op welke vlakken maak je een onderscheid wat psychologische testen betreft?
- onderscheid ts individueel en in groep testen
- onderscheid in materiaal
- onderscheid qua opbouw test
- onderscheid qua opdeling
Wat is het onderscheid tussen individueel en in groep testen
- Individueel-> alleen bij persoon tijdens de test
Voordeel
->klinische benadering toepassen
->makkelijk observeren
->Veel info bekomen
- Groepsafname vb sollicitatie selectie
->Tijd en kostenefficiënt want op 1 moment test je meerdere mensen
->Hebt minder invloed dus minder sturing
->Weinig ruimte voor klinische benadering
->Minder ruimte voor gesprek en observatie
->Meer statistische benadering
Wat is het verschil ts testen voor prestatie en gedrag?
- Testen voor prestatie
->wat kan iemand
->Zo goed mogelijk presteren
->Antwoord ofwel goed ofwel fout - testen voor gedrag
->het zijn van iemand
->Client moet zo eerlijk mogelijk antwoorden
->Geen juist/fout antwoord
->Zich niet beter voordoen
Geef de verschillen tussen tests voor prestatieniveau en gedragswijze op vlak van meetpretentie, focus, voorbeelden, antwoordtype en voorwaarden
Welke verschillende prestatieniveautests bestaan er?
- enkelvoudige algemene niveautest
- veelvoudige algemene niveautest
- specifieke niveautest
- vorderingstest
Wat is het verschil tussen enkelvoudige en veelvoudige algemene niveautest?
- Enkelvoudige algemene niveautest
->Zegt iets over de G factor bij factoranalyse
->Zegt iets over totaal IQ of algemeen intelligentieniveau= 1 cijfer
->Globale schatting van intelligentie maken - Veelvoudige algemene niveautest
->Totaal IQ bestaat uit verschillende deelvaardigheden
->Schatting maken van specifieke vaardigheden -> meer op detailniveau
->Elke deelvaardigheid krijgt eigen score
->Elke subtest moet betrouwbaar/valide zijn
->Veelvoudige component zegt iets over de verschillende deelvaardigheden (brede cognitieve vaardigheden)
voorbeelden deelvaardigheden
-> Vloeiende intelligentie
->Kwantitatieve intelligentie
->Schoolvorderingen (lezen- schrijven)
->Kortetermijn en lange termijngeheugen
->Visuele en auditieve infoverwerking
->verwerkingssnelheid
Waarom moet je zowel enkelvoudige als veelvoudige algemene niveautest bekijken?
- Breder – verfijnd beeld krijgen over IQ
- Deelvaardigheden zijn met mekaar verbonden
Vb rekenen: verhaalsommen voorgelezen -> WISC zegt dat we werkgeheugen gaan meten maar met die oefening kan je die vaardigheid niet puur bekijken. Door het verhaal moet je ook al taal begrijpen -> effect op oefening. Als je die vaardigheid niet kan, zal de score van het werkgeheugen niet hoog zijn - Totaal IQ is belangrijk -> goeie voorspeller van iemand z’n succes op school of werk
Geef de onderverdeling van specifieke niveautesten
- specifieke intelligentiefactortest
- test voor specifieke geschiktheden
- test voor niet specifieke intelligentiefactor
Leg uit specifieke intelligentiefactortest
reavons 2
- maakt op non-verbale wijze een inschatting van cognitief functioneren/intelligentie
- gaat van 1 vaardigheid (vloeiende intelligentie) een meting doen
- claimt dat het resultaat van 1 test iets kan zeggen over globaal beeld van intelligentie
->dit klopt niet: dus nog extra observeren of gesprekken voeren - prestatieniveautest
Wat is een test voor specifieke geschiktheden?
- Meten van psychologische eigenschappen vb geheugencapaciteit/aandacht/ visio motoriek (= hoe goed kan je afbeelding natekenen – visuele prikkel omzetten in motorische handeling)
- executieve functies zoals mentale flexibiliteit (=hoe snel kan je schakelen als er iets tussenkomt)
- Vb D2 test-> visuele aandachttest op basis van nauwkeurigheid en verwerkingssnelheid
-> grote reikwijdte (van 8-80 jaar)
->zoveel mogelijk letter d met 2 streepjes aanduiden-> zo snel mogelijk en zo min mogelijk fouten - prestatieniveautest
Wat is een test voor niet specifieke intelligentiefactor?
- test die eigenschappen meet die je nodig hebt in dagelijks leven vb motorische vaardigheden/ reactiesnelheid/adaptief vermogen (zelfredzaamheid)
- Vb ABAS -> vragenlijst om te meten hoe iemand zelfredzaam is
->zowel bij kinderen als volwassenen
->hoe vlot is iemand sociaal? Hoe vlot is iemand bij zelfzorg - prestatieniveautest
Wat is een vorderingstest?
- Meten in welke mate een training/ontwikkeling/doel is bereikt of gevorderd is
- heeft betrekking op het verwerven van bepaalde kennis en vaardigheden
Wat is het verschil tussen meten van iemands vaardigheden/kennis en meten van gedrag?
- Meten van kennis en vaardigheden
->Antwoord is juist of fout
->Makkelijk te meten
->Resultaat van test kan je veralgemenen: laag resultaat bij test= laag resultaat in dagelijks leven
->Objectief criterium vb lage score bij rekentest – vergelijken met resultaat van taaltest - Meten van gedrag (interesses, attitudes,..)
->Moeilijk te meten
->Moeilijk te veralgemenen in dagelijks leven:
Iemand kan zich tijdens test anders voordoen (sociaal wenselijk gedrag) ->
Omzeilen door omgekeerde items: 1x positief formuleren en 1x negatief. Is er een verschil in antwoord, heb je sociaal wenselijk gedrag
-> Geen objectieve externe criteria om te vergelijken
->Gedrag is minder stabiel -> is toestand waardoor meting wordt beïnvloed
Welke testen voor gedragswijze bestaan er?
- observatietesten
- somatofysiologische metingen
- zelfbeoordeling
- projectieve technieken
Wat zijn observatietesten?
- Feitelijk gedrag observeren en scoren door externe beoordelaar
->Feitelijk gedrag van iemand observeren
->score toekennen aan dit gedrag - van iets kwalitatief (gedrag) maken we kwantitatief (score geven)= kwantificeren
- Gedrag wordt van buitenaf geobserveerd en beoordeeld (door PC)
- Gestandaardiseerd observatieschema: duidelijk beschreven wat je zou kunnen observeren -> hoe vaak je een bepaald beeld ziet, krijgt dit een punt/score
- Verschillende vormen van observeren bepalen aanpak
->Individueel of in groep
->(on) gestructureerd observeren
Ados-> gestandaardiseerd protocol met observatielijst -> gestructureerd
->(niet) participerend observeren:
participerend observeren -> poppetjes aanreiken + observeren hoe client reageert -> jij doet mee aan de observatie - Gedrag van mij kan invloed hebben op gedrag client -> gevaar
Wat is een somato fysiologische test?
- Procedure waarbij uitspraak wordt gedaan over psychologische karakteristiek via een meting van een lichamelijk kenmerk/proces
- Het verband tussen lichamelijke en psychologische kenmerken
- Pas beide linken als er wetenschappelijk onderzoek naar is gedaan (wetenschappelijk onderbouwd)
Vb MRI scanner -> bepaalde hersendelen lichten op als men dingen vraagt
vb als je mediteert, gaat je hersenactiviteiten verminderen
Syndroom van Down
->fysieke kenmerken die steeds terugkomen vb klein, bepaalde gezichtsvorm
->zijn minder zelfredzaam en lager IQ
->fysieke kenmerken hangen samen met het psychologische
Wat zijn de aandachtspunten bij zelfbeoordelingstesten?
- Informant gebaseerd
->Sommige vragen kan je verkeerd interpreteren als client
->client is informant maar risico -> client heeft te weinig zelfkennis, ..
->Client kan zich sociaal wenselijk gedragen-> testleider moet voldoende betrokken zijn - Interviewer gebaseerd
->vragenlijst is interview
->er staan basisvragen op maar als er meer diepgang nodig is, moet je als PC doorvragen. Je kiest als testleider zelf hoe ver je daarin gaat - Empirische onderbouwing
->de resultaten vergelijken met de normgroep. Waar bevindt de score van de client zich?
->Vb depressieve klachten via vragenlijst -> resultaten vergelijken met mensen die effectief depressieve klachten hebben
-> hoe hoger de score hoe meer kans dat hij depressieve klachten heeft
Wat zijn de verschillende soorten zelfbeoordelingstesten?
- interessetest
- waarde/attitudetest
- persoonlijke vragenlijst
- psychopathologievragenlijst
Wat zijn projectieve technieken
- Zeer subjectief testinstrument -> kritisch benaderen
- Bij client wordt willekeurige stimulus voorgelegd en vraagt om willekeurige reactie
- Dit antwoord zegt dan iets over innerlijke persoonlijkheid (over emoties/verlangens)
-> vaag karakter
-> betrouwbaarheid en validiteit is minder - Inzetten voor therapeutische context maar liever niet voor diagnostische doeleinden
Wat zijn de verschillende projectieve testen?
- perceptietest
- interpretatietest
- expressietest
- constructietest
- associatietest
- keuzetest