Diabetes Mellitus deel 2 Flashcards
Wat zijn streefwaarden voor gezonde mensen en bij DM?
Gezond: BG tussen 3-8 mmol/L
DM: 4-10
Wanneer moet BG worden gemeten?
nuchter, voor maaltijd, voor slapen, voor en na inspanning, optioneel: 1-2 uur voor maaltijd (en ziekte en stress invloed: soms vaker meten)
–> 7-puntsdagboek/diabetesdagboek voor patroon
Waarom is beweging een vorm van behandeling bij DM2?
verhoogt insulinegevoeligheid
Wat is HbA1C en waarom is het een goede maat?
geglycolyseerd hemoglobine - glucose dat zich bindt aan het eiwit hemoglobine in de rode bloedcellen
glycolysering: maat voor de gemiddelde glucoseconcentratie in de voorafgaande 6-8 weken (zelfs tot 3 maanden)
redelijke maat voor instelling patient maar geen reflectie van variatie (hypos hypers)
kan wel over tijd meten - 4 x per jaar Hba1c meting
HbA1c <42 is normaal; 42-53 prediabetes (complicaties spelen nauwelijks rol), >53 meer complicaties micro en macro
Doel = <53 leeftijdsafhankelijk
bij zwanger: 42-38
steeds vaker gebruikt voor screening/diagnose
Wat is C-peptide en hoe wordt het gebruikt ivm insulineproductie?
insuline gevormd uit pro-insuline
pro-insuline gesplitst in insuline + connecting peptide (c-peptide)
wanneer insuline uit betacel laat cp los - blijft in bloed, heeft 1:1 relatie hvlheid insuline die is geproduceerd
C-peptide = maat voor endogene insulineproductie
D1: hoeveel insuline zelf nog maakt
D2: wanneer gaat insulineproductie stoppen en welke meds slaan aan?
Wat zijn de verschillende insulineschema’s voor DM1?
- Combinatieschema: lang/ultrakortwerkend, > 4 dd 1x lang en bij maaltijden kort; geen kans op ketoacidose (want insuline spuiten)
- Mixinsuline: 2dd, combinatie kort en langwerkend
- Alleen langwerkend: 1dd hele dag dekkend, kan bij DM2
- Continu ultrakortwerkend: insulinepomp, kans op ketoacidose na halve dag
Maakt het uit waar je insuline spuit in hoe lang het werkt?
buik - kortwerkend (en sneller opgenomen); been - langwerkend
Wat is de correctieregel?
aantal mmol/l dat BG daalt met 1 EH kortwerkende insuline (insulinegevoeligheid).
Bijv. BG = 14 mmol/l -> 8 mmol/l te hoog -> 3 EH kortwerkende insuline extra
Wat is de koolhydraatratio?
Veranderingen basisdieet -> koolhydraatratio
Regel: koolhydraten : EH insuline (geeft de individuele basisregel)
Bijv. 47 gr. KH : 12 EH insuline = 4:1 -> Voor elke 4g koolhydraten 1 EH extra insuline
Hogere koolhydraatratio -> minder insuline spuiten per gram koolhydraat
Hogere correctiefactor -> minder corrigeren
Wat is een insuline pomp/ CSII = continue subcutane insuline infusie?
pomp waarbij kleine hoeveelheid insuline continu wordt toegediend; wisselende basaalstanden per tijdvak (handig voor dawn phenomenon); extra bolussen mogelijk, snelwerkende insuline, flexibeler; patient moet wel willen - zit aan vast en om de 3 dagen naald wisselen en plakkers verversen - als naald niet goed zit, risico ketoacidose.
Waar bestaat een Basaal-bolusschema van een insulinepomp uit?
Basaal: werkt als een soort langwerkende I
Bolus: dien je toe met de maaltijd
Dual wave: 6 eh waarvan 4 in 1e uur en 2 in 2e uur (snelle + trage KH)
Square wave: alles over 4 uur verdeeld (gastroparese)
Temporele basaalstand: aanpassingen aan de basaalstand (meer of minder) op geleide van behoefte, bijv. sporten
Wanneer komt iemand in aanmerking voor insulinepomp?
- Onvoldoende DM controle: HbA1C > 53-64 mmol/l; te grote variabiliteit bloedsuiker dag
- Significante hypos of hypoglycemie-unawareness
- Behoefte flexibiliteit leeftsijl/werkritme
- Zwanger of gepland
- Lage insulinebehoeftes want kleinere hvlheid insuline per keer
Nu: 1/3 DM1 patienten
Wat zijn de verschillende levels van een hypo? bij een gezond persoon
level 1: 3-4 - nog geen sprake van hypo
level 2: <3 -mild, hypo met typische klachten, counterregulatie!! (noradrenaline, glucagon, cortisol, GH –> gezond persoon komt hierna vaak uit, DM2 vaak nog niet en DM1 zeker niet)
Level 3: <3 - ernstig, hulp van buitenaf nodig, bewustzijnsverlies, glucagon toedienen
Waarom werkt counterregulatie niet bij DM1?
- Glucagon wordt niet afgegeven door alfacellen - kapot
- Lichaam went aan hypo, hormonen en zenuwen zullen niet meer werken *hypo-unawareness) - counterregulatie niet intact
Dit neemt toe hoe langer diabetes (autonome neuropathie) en vaker diabetes
Bij DM2 –> CR intact –> minder ernstige hypos
Bij DM1 verstoord –> vaker ernstige hypos
Hoe reageert het lichaam op een hypo?
Hypo bij absolute of relatief teveel aan insuline
eerste verdedigingslinie: glucagon - toename productie glucose in lever (bij gezonde mensen)
SNS: vrijlaten catecholamines bij DM1 (adrenaline, etc.) –> symptomen van hypo zoals hartkloppingen, honger etc omdat geen glucagon wordt vrijgemaakt
Autonome symptomen: zweten, trillen, palpitaties (hartkloppingen), geïrriteerdheid
Neuroglykopene symptomen: verward, vreemd gedrag, slaperig (gevolgen van brein dat zonder glucose zit)
Glycagon hypokit!! stimuleert gluconeogenese, even snel als intraveneuze glucose
