Diabetes Mellitus Flashcards
Diabete yol açan endokrinopatiler?
Akromegali (GH), Cushing (ACTH), Glukagonom, Feokromositom, Hipertiroidism, Somatostatinom, Aldosteronom
MODY (Maturity Onset Diabetes of Young)?
Otozpmal Dominant. İnsülin bağımlı değil. ICA(-), normal kilo.
Latent Autoimmune Diabetes of Adult (LADA) ?
20-50yaş, ICA(+), insülin bağımlı
Metabolik Sdr tanı kriterleri?
Santral obezite
Trigliserid
HDL düşük
Hipertansiyon
Açlık kan şekeri >100
3/5 tanı için
(LDL ve BMI kriter değil!!)
Metabolik sdr tedivisnde kullanılan antidiyabetikler?
Glitazonkar, metformin
DM tanı kriterleri?
—Açlık kan şekeri >126
—Herhangi bir saatte kan şekeri >200 + diyabet semptomları (poliüri, polidipsi, kilo kaybı)
—OGTT 2. saat kan şekeri >200
—HbA1c >6.5%
Bunlardan birinin varlığı tanı koydurur
Normal değerler?
Açlık glisemi <100
HbA1c <5.6% (2-3 aylık kan şekernin ortalamasını gösterir, takipte kullanılır)
OGTT 2. saatte <140
Prediyabetik değerler?
—Bozulmuş açlık glukoz (BAG): Açlık glukoz 100-125
—Bozulmuş glukoz toleransı (BGT): OGTT 2. saat 140-199
İkisi ise BAG+BG
Tedavi: diyet, egzersiz, metformin
İnsülin sekresyonu arttıranlar?
—Sülfonilüre:
Gliburid, glipizid, gliklazid (gli-…)
Yan etki hipoglisemi
Hızlı ve uzun etkili: hem açlık hem tokluk kan şekerini etkiler
Organ yetmezliğinde verilmez
—Meglitinid:
Repaglinid, Nateglinid, Mitiglinid (…-glinid)
Hızlı ama kısa etkili: Sadece tokluk kan şekerini etkiler
Alfa-glukozidaz inhibitörleri?
Akarboz, miglitol
Glukoz emilimini azaltır.
GIS yan etkileri: ishal, gaz, distansiyon
Tokluk kan şekerini etkiler
İnsülin direncini azaltan ilaçlar?
—Biguanidler (Metformin):
İlk tercih
Karaciğerde gng inhibe eder, gg azaltır
Kilo kaybı sağlayabilir
Yan etki: En sık GİS, Laktik asidoz en önemlisi, vit B12 eksikliği
Kontraendike: BY, asidoz, KKY, HY
—Thiazolidinedionlar:
Roaiglitazon, Pioglitazon
PPARy reseptör agonist
Kilo artışına neden olan antidiyabetikler?
Sülfonilüre
Thiazolidenedion
İnsülin
Kilo kaybı sağlayan antidiyabetik ajanlar?
GLP1 analogları
Amilin analoğu
SGLT2 inhibitörleri
Metformin (yan etkileri sayesinde)
GLP-1 analogları?
Eksenatid, liraglutid, albiglutid (-natid/-glutid)
Glukoz bağımlı insülin salınımını arttırır, glukagon baskılar
Hipoglisemiye neden olmazlar
Pankreas hücre apoptozunu engellerler
İştah baskılar, kilo kaybı, mide boşaltımını yavaşlatır.
Yan etki: Pankreatit
Oral olan: Semaglutid
SGLT-2 inhibitörleri?
Canagliflozin, dapagliflozin, empagliflozin (-gliflozin)
Böbrekten glukoz reabs azaltır, atımı artar. Üriner enfeksiyon riski.
Glukagon artışı olabilir.Öglisemik diyabetik ketoasidoz görülebilir.
Hem kilo, hem kan basıncı düşürür, hipoglisemi riski düşük. Mortalite azaltır.
En uzun etkili insülin preparatı?
Degludec
En kısa etkili insülin preparatları?
Aspart, glulizin, lispro
İnsülin tedavi endikasyonları?
Tip 1 DM
Tip 2 DM (kş>300, HbA1c>10%)
Gebe
Operasyon, ağır enf
Diyabetik komplikasyon
KC veya böbrek yetmezliği
Karaciğer/böbrek yetmezliğinde kullanılabilen OAD?
Linagliptin