cultuur als betekenisgeving Flashcards
→ Denotatie (=hoofdbetekenis):
de dominante en daarom als letterlijk beschouwde
betekenis van een betekenaar (of symbool) binnen een taal- of –interpretatievegemeenschap.
→ Connotatie:
de figuurlijke of bijbetekenissen van betekenaren (of symbolen)
referent =
- wat ze aanduiden in de realiteit (waarheidsgehalte van een uitspraak)
- de semantische of betekeniswaarde van een
reeks tekens verschilt van hun referentiële of waarheidswaarde.
Taal is ook een primair medium van individuele betekenisgeving op meerdere niveaus
1) Taal laat ons toe om persoonlijke interpretaties t.o.v. anderen te verwoorden door het woordje ‘ik’. Dankzij deze betekenaar kunnen we bij samenhandelen interpretaties voortdurend individualiseren of op onszelf betrekken.
2) Taal maakt op strikt persoonlijk niveau individuele betekenis mogelijk omdat ze het primaire medium van zowel bewust denken als waarnemen is.
3) Taalgebruik en denken zijn zodanig verstrengeld dat ze moeilijk kunnen worden ontward.
De opvatting dat cultuur een sociaal gedeeld fonds of potentieel een bron van individuele betekenismogelijkheden is, heeft twee belangrijke consequenties:
1) Leidt tot andere visie op institutionalisering. Een geïnstitutionaliseerde cultuurvorm als een taal of een religie is niet enkel een sociaal feit à la Durkheim of Parsons. MAAR geïnstitutionaliseerde cultuur is dwingend of verplichtend en mogelijk makend of in staat stellend.
2) Anders dan in de mentalistische visie vormt interpretatief gezien een cultuur geen relatief
opzichzelfstaande quasirealiteit of sector die het persoonlijke denken en handelen
doordesemt. De focus valt op culturele of symbolische handelingen: de constructie, het
begrijpen en het gebruik van symbolische vormen
Collectief gebruik van classificatieschema’s kan binnen een interpretatiegemeenschap aanleiding
geven tot dispuut
1) Culturele interpretatie- of definitiestrijd → zelfde schema maar uiteenlopende betekenissen.
2) Toepassen van verschillende classificatieschema’s bij de duiding van eenzelfde fenomeen → onenigheid en geen minimale overeenstemming over de aan te wenden onderscheiding.
kanttekeningen Collectief gebruik van classificatieschema’s
1) Waarnemings- en waarderingsschema’s waarbinnen betekenis en appreciatie samengaan.
2) Het in elkaar schuiven van de semantische en de waarheidswaarde → essentialisme = veronderstellen dat eigen betekenisgeven de reële essentie bevat.
3) In interpretatie- of definitiestrijd zijn meerdere classificatieschema’s of onderscheidingen
betrokken. Een meeromvattend en samenhangend geheel van symbolen of betekenissen noemen we een symbolisch betekenis- of interpretatiekader.
betekenisrealisatie =
het actief verwerkelijken van interpretaties, classificatieschema’s of betekeniskaders.
Een specifieke vorm van betekenisrealisatie
symbolisch of cultureel grenswerk: het waarmaken of realiseren van onderscheidingen door het actief markeren, evt. ook veranderen, van de grens tussen twee realiteiten die met een classificatieschema samenhangen → fysiek de grens stabiliseren of
hybridiseren die een (dominant) classificatieschema impliceert.
Howard Becker → labeling of etikettering
- Normdoorbrekend gedrag ≠ deviant gedrag
- Normdoorbrekend gedrag = feiten
- Deviantie = publicy labeled wrongdoing
symbolisch of cultureel gezag
Een actor kan autoriteit ontlenen aan zijn als geldig beschouwde interpretatie- of definitiemach
