College 6 SOA’s Flashcards
Wat is de term voor SOA vroeger en in het engels?
Vroeger: geslachtsziekten, venerische ziekte (Venus)
Engels:
STI = sexsually transmitted infections
vroeger: STD = sexually transmitted disease of veneral disease (VD)
Hoe veel MO kunnen SOA’s veroorzaken?
> 30 verschillende pathogenen (bacterien, virussen, parasieten, fungi)
Wat is kenmerkend voor de minder gebruikelijke SOA’s?
Uitbraken via seks netwerken
Monkeypoks, shigella, scabies, meningococcen
Hoe is de SOA zorg in NL geregeld?
- HA: 79% van de diagnostiek
- drempelvrije poliklinieken/SOA polie online
- dermato-venergologen en internist-infectionlogen
- GG%GD (CSG = centrum seksuele gezondheid): 21% van diagnostiek
Waar is de diagnostiek van HIV vooral?
1/3 HA
1/3 CSG
1/3 ziekenhuis
wat zijn de 4 meest voorkomende/belangrijkste SOA’s in NL? Hoe vaak komt het voor en bij wie? Hoe verloopt het aantal?
- chlamydia: ong 20 000
Stabiel rond 15%
M = V
MSM 10% - Gonorroe: ong 7800
Lichte stijging rond 2%
M = V
MSM 11% - Syfilis: ong 1400
Lichte stijging rond 0,2%
M = V
MSM 2% - HIV: 128
Lichte daling
MSM 95%
wat zijn wereldwijd de 7 meest voorkomende SOA’s?
1 miljoen nieuwe diagnoses per dag
- genitale herpes: 490 miljoen
- HPV: 300 miljoen
- HepB: 296 miljoen
- Trichomaniasis: 156 miljoen (niet iedereen krijgt infectie)
- chlamydia 129 miljoen
- gonorroe 82 miljoen
- syfilis 7 miljoen
wat is de impact van SOA’s?
- SOAs zoals herpes, gonorroe en syfilis geven een verhoogde kans op HIV
- moeder op kind transmissie waardoor: neonatale sterfte, dismaturiteit, prematuriteit, neonatale conjunctivitis, congenitale malformaties, sepsis, pneumonie, meningitis
- 820 000 doden door HepB per jaar
Wat zijn belangrijkste anamnestische vragen mbt SOAs?
- begin, aard, duur, beloop klachten
- tijd tussen onveilig contact en start klachten –> rekening houdend met de incubatie tijd (bvb clamydia ong 2 wk)
- seksuele contacten na het ontstaan van de klachten
wat zijn tekenen voor een SOA bij de vrouw en wat zijn tekenen bij de man?
Vrouw:
- (veranderde) afscheiding
- contactbloedingen
- intermenstrueel bloedverlies
- pijn in de onderbuik
- klachten van urethritis
man:
- pijn en zwelling bijbal
- roodheid en zwelling scrotum
- klachten van urethritis
Wanneer doen we LO en wat doen we bij LO bij SOA’s?
- Als geen klachten: GEEN onderzoek nodig
- Bij SOA gerelateerde klachten
a) inspectie anogenitale gebied
b) speculum onderzoek
c) vaginaal toucher (VT)
Hoe verloopt het testen op SOA’s?
Hoog risico groepen zijn:
- MSM
- Sekswerkers en klanten
- personen met veel wisselende seksuele contacten
- personen met partner uit 1 van de voorafgaande groepen
Testen op:
a) chlamydia
b) gonorroe
c) syfilis
d) HIV
e) HepB
Locatie:
a) urogenitaal
b) anaal
c) oraal
Overige Patienten testen op:
a) chlamydia
b) als vaginale klachten: chlamydia en gonorroe (evt trichomonas)
c) urethritis man: chlamydia en gonorroe
d) Persisterend klachten ondanks behandeling van voorgaande: trichomonas, mycoplasma genitalium
Locatie:
a) M: urethraal (hier ook vaak klachten)
b) V: vaginaal en op indicatie oraal en/of anaal
wat zijn risicogroepen mbt SOA’s?
- MSM
- Sekswerkers en klanten
- personen met veel wisselende seksuele contacten
- personen met partner uit 1 van de voorafgaande groepen
Wat is de pathofysiologie van clamydia trachomatis?
= obligaat intra-cellulair
- infectieus “Elementary body” (EB) is metabool inactief
- opgenomen door epitheelcel middels endocytose
- rijpt naar “reticulate body” (RB)
- RB gebruikt energie en grondstoffen van de host om te repliceren en nieuwe EBs te vormen
- cel gaat dood en scheurt
- EBs en OBs komen vrij
- EBs zijn infectieus en kunnen weer andere cellen infecteren
wat is het target van Chlamydia trachomatis?
V: epitheelcellen van de:
a) endcervix
b) bovenste genitale tractus
c) conjunctiva
d) urethra
e) rectum
Man: epitheelcellen van de:
a) conjunctiva
b) urethra
c) rectum
waarin kan Chlamydia trachomatis verdeeld worden?
18 senovars = subtypes
3 = biovars –> soorten uitingen
- A, B, Ba, C: trachoom –> conjunctivitis
- D-K: urogenitale infecties
- L1, L2 en L3: lymfogranuloma venereum (LVG)
wat is LVG?
lymfogranuloma venereum (LVG)
Klachten:
- lymfadenopathie in de lies
- anale klachten (MSM)
- urethritis
Beloop: ernstiger
waar: nu veel voorkomend bij MSM in regio Rotterdam
Wat zijn complicaties van Chlamydia trachomatis?
- Ascenderende infecties
a) epididymitis (bijbal)
b) endometritis
c) salpingitis
d) PID = pelvic inflammatory disease
e) Fitz-Hugh-Curtis syndroom - extra-uteriene graviditeit
- infertiliteit
wat zijn complicaties van Chlamydia trachomatis bij neonaten?
- conjunctivitis
- pneumonie
wat is het target weefsel van Neisseria? Wat is de pathogeniciteit en welke zijn dit? wat zijn kenmerken?
Target: koloniseren mucosa
pathogeniciteit: veel soorten zijn niet pathogeen
Pathogenen:
- N. meningitidis
- N. gonorrhoeae
Kenmerken:
- gram- diplococcus
- pili
- kapsel
- intracellulaire vermenigvuldiging
wat is de kliniek van gonorroe?
- urethritis
- cervicitis
- endometritis
- epidimytis
- PID
- Fits-Hugh-Curtis syndroom
- proctitis (mucosa rectum)
- faryngitis
- ophtalmica neonatorum
- septische artritis
Gediscrimineerde infectie:
- koorts
- poloartritis
- tenosynodermatitis (immuuncomplexen)
wat is het Fits-Hugh-Curtis syndroom?
= perihepatitis
- complicatie van PID
- chronische manifestatie van PID –> inflammatie van lever kapsel zonder betrokkenheid van het lever parenchym