College 6 - Complexe (echt)scheidingen Flashcards
Wat zijn voorbeelden van complexe (echt)scheidingen?
- Elkaar het gezag proberen te ontnemen
- Uitgangsmaat gezamenlijk gezag, ouders willen elkaar dwars zitten
- Gezag bij zichzelf leggen zodat ze niet veel met andere partner te maken hebben - De omgangsregeling niet nakomen/boycotten
- Ouders komen dit niet na - Elkaar beschuldigen van kindermishandeling
- Is wel een goede ouder, maar uit haat beschuldigen
Hoe ziet het verloop van een echtscheidingsprocedure er uit?
- Ouderschapsplan
- Omgang
- Kinderalimentatie
- Informatie - Gezamenlijk verzoek van rechtbank
- Partneralimentatie
- Verdeling goederen
- Verblijfsrecht woning - Beslissing rechtbank
Wat zijn de negatieve gevolgen van een (echt)scheiding voor ouders?
- Emotionele gevolgen
- Sociale gevolgen
- Vrienden
- Schoonfamilie - Financiële gevolgen
- Alleenstaand ouder - Lager psychologisch welzijn
- Lager fysiek welzijn
- Meer moeite opvoeding
Wat zijn positieve gevolgen van een (echt)scheiding voor ouders?
- Meer autonomie
- Meer persoonlijke groei
- Dingen doen die ze anders niet hadden gedaan - Betere carrièreperspectieven
- Beter sociaal leven
- Meer tijd ervoor
Wat zijn de gevolgen van een echtscheiding voor kinderen?
- Meer psychische problemen
- Slechtere schoolprestaties
- Minder geode relatie met beide ouders
- Meer problemen met vriendschaps- en liefdesrelaties
- Conflicten tussen ouders vormen de grootste risicofactor voor negatieve effecten op kinderen
Wat houdt ‘Mediation’ in tijdens een echtscheiding?
Onder begeleiding van een mediator conflicten oplossen
Wat vindt Kluwer (2013) over de effectiviteit van Mediation?
- Mediation blijkt effectiever dan gerechtelijke procedures en het bevorderen van overeenstemming, ouderlijke samenwerking en tevredenheid
- In zeer geëscaleerde conflicten is mediation minder effectief; hier biedt het ouderschapsonderzoek een alternatief
Wat vindt Kluwer (2013) over de effectiviteit van Ouderschapsonderzoek?
- Het onderzoek leidt vaker tot (gedeeltelijke) overeenstemming dan reguliere procedures
- Bij falen biedt het deskundigenrapport cruciale informatie voor een goed onderbouwde gerechtelijke uitspraak
- Ouders rapporteren een betere relatie met hun ex-partner en kind na deelname aan een ouderschapsonderzoek, mits overeenstemming wordt bereikt.
Wat vindt Kluwer (2013) over de Rol van Ouders en Deskundigen
- Het vertrouwen tussen ouders en hun motivatie om samen te werken zijn cruciaal voor succes.
- Deskundigen spelen een belangrijke rol in het faciliteren van gesprekken, het onderzoeken van onderliggende conflicten, en het geven van directieve interventies
Welke beperkingen kende het onderzoek van Kluwer (2013)?
- Het onderzoek toont geen significante verbetering in ouderlijke relaties vergeleken met reguliere procedures bij ouders met langdurige conflicten.
- De methodiek vereist meer investering in training en uitwisseling tussen deskundigen en de rechterlijke macht.
Wat vindt Kluwer (2013) over Overeenstemming?
- Meer overeenstemming –> betere kwaliteit en commitment relatie ex-partner, kwaliteit relatie kind en minder rancune naar elkaar toe.
- Sig. bij geen overeenstemming, bij controle groep veel hoger percentage bij geen overeenstemming, nog steeds de helft van ouderschapsgroep geen overeenstemming.
- Gedeeltelijke overeenstemming, 16,2% in ouderschapsgroep heeft gedeeltelijke overeenstemming behaald en 0% in de controlegroep, het verband is andesom
- Volledige overeenstemming is geen sig. verschil
Welke aanbevelingen doet Kluwer (2013) aan de hand van zijn onderzoek?
- Vroegtijdige Interventies
- Meer preventieve hulpverlening vóór escalatie van scheidingen.
- Inzet van ouderschapsonderzoek in een vroeger stadium. - Deskundigen en Training
- Ontwikkeling van best practices en intensievere training van deskundigen
- Meer samenwerking en kennisdeling tussen deskundigen en rechters - Onderzoek en Evaluatie
- Langetermijnonderzoek naar de effectiviteit en kosten-batenanalyse van het ouderschapsonderzoek
- Inzicht verkrijgen in de oorzaken van vechtscheidingen en effectieve interventies ontwikkelen
Wat zijn ‘active ingredients’ van mediation volgens Kluwer (2013)?
- Noodzaak van samenwerking in belang van het kind inzien
- Kind moet er dus niet onder lijden - Onderliggende emotionele kwesties boven tafel krijgen
- Leren hoe ouderlijke emoties van invloed zijn op kinderen
- (Meer) zakelijke relaties ontwikkelen
- Liefdes relatie voorbij maar je moet wel kunnen samenwerken - Vermijden onderhandelingen die onenigheid en vijandigheid in de hand werken
Wat zijn de verschillen tussen ouderschapsonderzoek en mediation?
- Ouderschapsonderzoek wordt opgelegd door de rechter (geen keuze)
- Rapportage aan de rechter
- Moet terugkoppeling komen - Niet alleen herkennen van conflictgedrag, maar ook interveniëren
- Hoe gaan we conflicten oplossen en vermijden in de toekomst is belangrijker bij ouderschapsonderzoek - Bij mediation wordt niet gestuurd op inhoud (waar het over moet gaan, behoefte van ouders zelf), ouderschapsonderzoek meer directief (wat de rechter wil waar aan gewerkt wordt)
- Advocaten, psychologen, accountants/fiscalisten en notarissen
Wat zijn de verschillen tussen Ouderschapsonderzoek en raadsonderzoek?
- Raadsonderzoek is primair gericht op onderliggende conflicten tussen ouders
- Die invloed hebben op het kind - In raadsonderzoek alleen ruimte voor onderzoek en rapportage, bij ouderschapsonderzoek ook interveniëren
- Raad kijkt vooral naar het kind en welke dingen invloed hebben op het kind
Predictors of engagement in family mediation and outcomes for families that fail to engage (Morris et al., 2018)
Wat is de achtergrond en het doel van dit artikel?
Family mediation is een kosteneffectieve methode om gescheiden ouders te helpen overeenstemming te bereiken over co-ouderschapsregelingen. Ondanks de voordelen verloopt het vaak moeizaam: een groot aantal ouders weigert deel te nemen of staakt het proces voortijdig. Dit onderzoek onderzoekt:
1. Welke factoren voorspellen of ouders deelnemen aan mediation
2. Wat de gevolgen zijn voor gezinnen die niet deelnemen aan mediation.
Predictors of engagement in family mediation and outcomes for families that fail to engage (Morris et al., 2018)
Wat heeft dit artikel gevonden wat betreft Deelname aan mediation?
- Voorspellers van non-engagement:
- Hoge ouderlijke conflicten (acrimonie): de enige significante voorspeller van het weigeren van mediation door de respondent-ouder (boosheid en venijn)
- Socio-demografische factoren: zoals inkomen, opleidingsniveau, en geslacht hadden geen invloed op deelname - Conclusie: Hoge ouderlijke conflicten vormen een barrière voor respondent-ouders om deel te nemen, terwijl andere voorspellers weinig impact hebben.
Predictors of engagement in family mediation and outcomes for families that fail to engage (Morris et al., 2018)
Wat heeft dit artikel gevonden wat betreft Gevolgen van het niet voltooien van mediation?
- Oplossing van conflicten
- Slechts 15% van de gezinnen rapporteerde dat zij hun geschillen na het starten van mediation zelf hadden opgelost
- Bij 85% bleven de conflicten onopgelost, zelfs 6 maanden na de intake - Psychologische uitkomsten
- Psychologische stress bij ouders, kindaanpassingsproblemen en ouderlijke conflicten bleven hoog, zonder significante verbetering - Feedback op intakegesprekken
- Positief ervaren door 66% van de ouders vanwege nuttige informatie over co-ouderschap en juridische aspecten.
- Weinig negatieve ervaringen gerapporteerd
Predictors of engagement in family mediation and outcomes for families that fail to engage (Morris et al., 2018)
Welke aanbevelingen volgen uit dit artikel?
- Verhoogde betrokkenheid van respondent-ouders
- Gebruik van Motivational Interviewing (MI) om terughoudende ouders te motiveren
- Informatieve video’s of materialen over mediation om barrières te verlagen - Aanpassingen in mediatieprocessen
- Meer op maat gemaakte interventies zoals psychologische ondersteuning of opvoedtraining voor gezinnen met complexe problemen
- Een ‘stap-voor-stap-‘aanpak waarbij gezinnen worden ingedeeld op basis van de ernst van hun problemen - Langdurige ondersteuning:
- Mediation als een continu proces zien, met follow-up en extra middelen voor gezinnen die niet succesvol zijn
Predictors of engagement in family mediation and outcomes for families that fail to engage (Morris et al., 2018)
Welke conclusie trekt dit artikel?
De effectiviteit van familie-mediation wordt sterk beperkt door de hoge mate van non-engagement, vooral bij respondent-ouders. Dit onderzoek benadrukt de noodzaak van innovatieve strategieën en aanvullende ondersteuning om gezinnen te helpen duurzame oplossingen te vinden voor co-ouderschapsconflicten.
Pilot bijzondere curator/gedragsdeskundige in de rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Breda. Het belang van het kind in complexe scheidingen. (Valenkamp et al., 2017)
Wat is de rol van de bijzondere curator volgens dit artikel?
Bijzondere curator
1. Belangenbehartiger voor betrokken kinderen
- Stem van het kind
- Vanaf 12 jaar mogen kinderen laten weten wat ze vinden
- Jongere kinderen mogen dat in principe niet
2. Artikel 1:250 van het Burgerlijk Wetboek (BW)
3. Belangen ouder(s)/voogd in strijd met belangen kind
4. Taakopdracht waarover curator aan rechter verlsag uitbrengt
Meestal: advocaat of mediator als bijzondere curator
Pilot: gedragsdeskundige als bijzondere curator
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke interventies gericht op jeugdigen worden besproken in dit artikel?
- KIES-programma: Dit is een gespreksgroep voor kinderen waarin zij hun ervaringen met scheiding kunnen delen. De focus ligt op het verbeteren van copingvaardigheden, het verminderen van loyaliteitsproblemen, en het versterken van emotionele stabiliteit.
- Dappere Dino’s: Speciaal voor kinderen van 6-8 jaar, gericht op het vergroten van zelfvertrouwen en het verwerken van emoties na een scheiding
- Andere programma’s: O.a. individuele trajecten en activiteiten zoals creatieve therapie
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke interventies gericht op ouders en gezinnen worden in dit artikel besproken?
- Ouderschap blijft: Gericht op co-ouderschap en het verminderen van conflicten tussen ouders na scheiding. Het programma richt zich op het verbeteren van communicatie en gezamenlijke besluitvorming.
- Parallel ouderschap: Een interventie die ouders ondersteunt wanneer samenwerking problematisch is, door parallelle communicatie en duidelijke afbakening van verantwoordelijkheden.
- Trainingen voor ouders: Gericht op conflictbeheersing, communicatie en het versterken van opvoedvaardigheden
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke interventies gericht op relatie-ondersteuning worden in dit artikel besproken?
- Familiemediation: Helpt ouders om afspraken te maken over kinderen en financiën, en voorkomt juridische escalaties
- Gezinstherapie: Bij hoog-conflict situaties kan gezinstherapie helpen om relaties en communicatie binnen het gezin te verbeteren.
- Huwelijkstherapie: Soms wordt gekozen voor relatieherstel als mogelijke uitkomst, met name in vroegtijdige conflicten.
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke overige overwegingen worden besproken in dit artikel?
- Belang van maatwerk: Niet elke interventie past bij alle gezinnen. De keuze voor een interventie moet gebaseerd zijn op de leeftijd van de jeugdige, de aard van de problemen en de ernst van het conflict tussen de ouders.
- Complexe scheidingen: Voor scheidingen met aanhoudende conflicten is het van belang dat interventies geïntegreerd worden met psychologische ondersteuning voor zowel ouders als kinderen.
- Preventie: Vroege signalering van problemen door bijvoorbeeld huisartsen, scholen of wijkteams kan escalaties voorkomen. Daarnaast is psycho-educatie een belangrijk preventiemiddel
- Samenwerking: Multidisciplinaire samenwerking tussen hulpverleners, advocaten en scholen is essentieel om een holistische ondersteuning te bieden
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke aanbevelingen op het gebied van screening en diagnostiek volgen uit dit artikel?
- Gebruik screeningsinstrumenten zoals KEES en MASIC om de ernst van de situatie in kaart te brengen.
- Signalering van loyaliteitsproblemen, trauma en hechtingsproblematiek is essentieel
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke aanbevelingen op het gebied van effectieve communicatie volgen uit dit artikel?
- Stimuleer ouders om hun conflicten buiten het zicht van de kinderen te houden.
- Bevorder heldere communicatie tussen ouders via bijvoorbeeld mediators of online co-ouderschapsplatformen
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke aanbevelingen op het gebied van opleiding voor professionals volgen uit dit artikel?
- Zorg dat professionals getraind zijn in conflictmanagement, trauma-geïnformeerde zorg en het omgaan met complexe gezinssystemen
- Multidisciplinaire trainingen kunnen de samenwerking tussen professionals verbeteren
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke aanbeveling op het gebied van inzet van ervaringsdeskundigen volgt uit dit artikel?
- Betrek ervaringsdeskundige jongeren en ouders in de ontwikkeling en uitvoering van programma’s, om de effectiviteit te vergroten.
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke aanbevelingen op het gebied van beleidsadviezen volgen uit dit artikel?
- Ontwikkel richtlijnen die standaardisatie en uniformiteit bevorderen in de aanpak van scheidingsproblematiek
- Versterk de inzet van interventies via juridische kaders zoals verplichte mediation in complexe gevallen
Scheidingen en problemen van jeugdigen: Wetenschappelijke onderbouwing. Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (Van der Valk et al., 2020)
Welke conclusie volgt uit dit artikel?
De richtlijnen benadrukken dat een succesvolle aanpak van scheidingsproblematiek vraagt om geïntegreerde interventies die zowel jeugdigen als ouders ondersteunen. Het gebruik van screeningsinstrumenten, een multidisciplinaire samenwerking en de inzet van bewezen interventies zijn cruciaal om recidiverende conflicten en nadelige gevolgen voor kinderen te beperken.