College 5 - Intergenerationele overdracht en psychopathologie van ouders Flashcards
Hoe kan intergenerationele overdracht plaatsvinden?
Gedeelde genen
Gedeelde omgeving
- Fysieke, sociale, economische en culturele omgeving
- Opvoeding
Gedeelde genen en omgeving
- Samenhang
- Interactie- differential susceptibility
- Epigenetica
Welke samenhang is er tussen genen en omgeving? (Branje et al., 2020)
Actief- eigenschappen met een genetisch basis beïnvloeden de keuze/voorkeur voor een bepaalde omgeving
Passief- eigenschappen van ouders met een genetisch basis beïnvloeden ook de omgeving waarin het kind opgroeit
Evocatieve (‘Oproepende’)-eigenschappen met een genetisch basis roepen bepaalde reacties van de omgeving
Wat houdt epigentica in?
Erfelijke veranderingen in de expressie van genen die niet veroorzaakt worden door veranderingen in de DNA-sequentie
Veranderingen door bv roken of stress van moeder tijdens zwangerschap, trauma of kindermishandeling
Erfelijk overdraagbaar
- bij mensen?
Intergenerationeel vs transgenerationeel?
Intergenerationeel
- Van één generatie op de andere
- Directe blootstelling
Transgenerationeel
- Over meerdere generaties
- Indirecte overdracht
Wat vindt de meta-analyse intergenerationele overdracht kindermishandeling (Madigan et al., 2019)?
Significante relatie meegemaakte mishandeling - ervaren mishandeling volgende generatie
Overdracht voor alle typen mishandeling
Homotypische en heterotypische transmissie
Effecten niet groot
Welke mechanismes spelen er bij intergenerationele overdracht van kindermishandeling?
Sociaal leren: modeling, reinforcement
Sociale informatieverwerking: omgeving vijandiger interpreteren
Psychopathologie (agressie, depressie, PTSD): is deels erfelijk
Empathie en emotieregulatie: andere manier van emotie erkennen, geen empathie tonen. Problemen met emotieregulatie.
Onveilige/gedesorganiseerde gehechtheidsrelatie
Hoe past de gehechtheidstheorie in het kader van intergenerationele overdracht?
Traumatische ervaringen ouder –> Gehechtheidsrepresentatie –> Beangstigend opvoeden - mishandeling –>
Gedesorganiseerde gehechtheid kind
Intergenerationele overdracht van trauma (Lunnemann et al., 2019)
Wat zegt dit artikel over IPV?
Kindermishandeling ook verhoogde kans op later Intimate Partner Violence (IPV)
- Zowel slachtoffer als dader
Mediatie geschiedenis kindermishandeling en trauma symptomen via IPV enkel voor moeder
Vader wel direct verband geschiedenis KM en trauma symptomen
Kinderen van ouders met psychische problemen (KOPP) of een verslaving (KOV).
Wat zijn de gevolgen en signalen van KOPP en KOV?
2 tot 3x groter risico op het ontwikkelen van psychische problemen en het meemaken van kindermishandeling
Signalen
- Parentificatie
- Wil geen vriendjes mee naar huis nemen
- Moeite met hulp zoeken ivm schaamte en angst UHP
- Cijfer zichzelf weg
- Problemen in coping vaardigheden
- Schoolverzuim
- Separatieangst
- Verband type stoornis ouder en gedragsproblemen/stoornis kind - multifinaliteit
Kinderen van ouders met psychische problemen (KOPP) of een verslaving (KOV).
Wat zijn de risicofactoren van KOPP en KOV?
Genetische context
- Genetische aanleg
- Moeilijk temperament, met sterke emoties
Individuele context
- Jonge leeftijd
- Onveilige gehechtheid
- Beperkte cognitieve en sociale vaardigheden
- Weinig kennis over ziekte of problemen van de ouder
- Gevoelens van schuld en schaamte
- Weinig zelfvertrouwen
- Weinig zelfredzaamheid
Gezinscontext
- Beide ouders hebben een (psychische) aandoening
- Één ouder gezin
- Beperkte draagkracht gezonde ouder
- Stoornis van de ouder is ernstig en langdurig
- Gevoelens van schuld en schaamte over de stoornis
- Zorg mijden
- Slecht voorbeeldgedrag laten zien (zoals crimineel gedrag)
- Veel stress en angst tijdens zwangerschap, overbelasting
- Gebrek aan opvoedvaardigheden en een verstoorde ouder-kind interactie
- weinig aandacht of monitoring
- kindermishandeling
- Angst het kind/de kinderen te verliezen
- Conflicten tussen de ouders/huiselijk geweld
- Familie gerelateerde levensgebeurtenissen
Sociale context
- Beperkte sociale steun
- Geen aandacht van professionele hulpverleners voor de jeugdige
- Geen afleiding en ontsnappingsmogelijkheden voor de jeugdige
Maatschappelijke context
- Stigmatisering
- Financiële problemen
- Migratie
Welke mechanismen werken er in in intergenerationele overdracht van psychopathologie?
Blootstelling aan ouders’ negatieve gedrag, cognities, affecten
Gedeelde genen en omgevingsfactoren die bijdragen aan psychopathologie
Invloed tijdens prenatale ontwikkeling
Opvoedgedrag
Minder optimale gezinsomstandigheden
Wat is de conclusie van het onderzoek van Harold et al. (2012): Interparental Conflcit, Parent Psychopathology, Hostile Parenting, and Child Antisocial Behavior?
Vijandig opvoedgedrag lijkt een transmission mechanisme (ongeacht genetische relatie)
Voor vaders: Spillover effect van conflict tussen ouders via opvoedgedrag naar gedrag kind (niet een passieve-gen*omgeving effect)
Voor moeders: indirecte effect van conflict tussen ouders op gedrag kind lijkt niet enkel omgevingsfactor
Genetisch effect angst moeders op externaliserend gedrag kind?
Verklaring verschil vaders en moeders? Verschil tussen dader en slachtoffer niet te zien, vaders minder snel melden, moeders vaker melden
Wat zijn signalerende uitspraken voor zelfmoord?
In de richting van:
- Voor mij hoeft het zo niet meer…
- Ik wil niet meer…
- Het komt nooit meer goed…
- Jullie zullen geen last meer hebben van mij…
- Niemand zal me missen…
Wat is afwijkend gedrag dat signalerend is voor zelfmoord?
Somberder
Emotioneler
Afname motivatie (zich terugtrekken)
Verzuim
Extreem gedrag (verslaving, uitgavenpatroon)
Ineens mensen bedanken, bezoeken
Opgelucht in vergelijking met zwaarmoedig gedrag
Wat zijn risicofactoren voor zelfmoord?
Eerdere zelfmoordpogingen
Verlies ervaringen, bv werk of relatie
Psychiatrische problemen, bijvoorbeeld depressie, verslaving of een persoonlijkheidsstoornis
De zelfmoord van iemand in de omgeving
Sociale isolatie, het ontbreken van steun van familie of vrienden
