Col. 7+ artikel: Gibson's en Affordances Flashcards
Gibson's ecologische psychologie bestaan en waarnemen van affordances
Gibson
- ontwikkelde ecologische psychologie: basis voor actietheorie
- verzette tegen mechanisering: wereld is betekenisVOL
- mens = betekenisONTDEKKER
- omgeving = verzameling affordances
- waarnemen wat je KUNT is essentieel voor overleven (evolutie), WAT er is niet persé
- perceptie = activiteit, GEEN respons
- geen 1:1 relatie tussen functie en structuur van orgaan
Mechanisering
- omgeving van mens = materie in beweging; primaire kwaliteiten
- omgeving = betekenisLOOS
- mens = betekenisVERLENER
Affordance Gibson
handelingsmogelijkheid; wat de omgeving het dier aanbiedt/ waar het in voorziet, primaire object van waarneming
- welke affordances bestaan is afhankelijk van individu
- affordances “meten” in relatie tot eigenschappen individu
- subjectief want relatief aan dier
- objectief, want de affordance/ betekenis IS er, ook al niet door dier waargenomen
Habitat
waar een dier leeft
Niche
hoe een dier leeft obv de affordances die er voor hem zijn
Perceptie
het in contact STAAN met de omgeving
- niet in hoofd, maar zit besloten in relatie met omgeving
- gebaseerd op informatie, NIET obv sensaties (= indirect)
- info wordt actief VERKREGEN, NIET passief opgelegd
Waarnemen
een relatie AANGAAN met de omgeving
- bijv. door bewegen
Informatie als specificatie
informatie in de omgeving is specifiek aan de bron en bevat dus eenduidige informatie over de bron.
Bijv. reflectiepatronen in licht (optic array) afhankelijk van:
- object
- optica (en dus positie waarnemer etc)
–> is specifiek aan bron!
Sensatie
bewustwording van toestand van lichaam, veroorzaakt door een stimulus
- bestaat zeker, maar speelt geen rol bij perceptie
Theorie van directe waarneming
perceptie is direct obv informatie die in de omgeving aanwezig is
- geen inferentiële processen in brein
- de info die in omgeving aanwezig is bevat alles wat je nodig hebt –> geen representatie (proximale stimulus) nodig
Meervoudige realiseerbaarheid van functies
zelfde waarneming/ gedrag kan op meerdere manieren tot stand gebracht worden
- bijv. hoofd bewegen vs ogen bewegen
- zintuigen werken niet in isolatie
- bepaalde structuur kan meerdere functies hebben afhankelijk van context en functioneren geheel
- gebruik van action systems voor specifiek doel, NIET motorprogramma’s
Reed
- inspiratie Darwin, Gibson, Bernstien
- toepassen op bewegen ipv waarnemen
- machinemetaforen kloppen NIET voor levende natuur (actief, interactie, functioneel)
Functioneel onverschillig
als gedrag mechanisch specifiek zou zijn; dan zou gedrag ook niet functioneel kunnen zijn in bepaalde context
- onzinnig of zelfs nadelig voor bestaan en overleven –> klopt niet met evolutie
Action system
systemen van meerdere structuren die bepaalde affordance kunnen benutten, samenwerken voor een bepaald doel, meevoudige realiseerbaarheid
- bijv. locomotie systeem
- affordances –> selectiedruk op functionele actiesystemen (locomotie via lopen ipv vliegen)
Cognitieve perceptie theorie
Descartes: perceptie is indirect, verloopt in 3 stadia
- stimulus –> sensatie (breinbeweging)
- sensatie –> secundaire kwaliteiten
- inferentiële processen brein: secundaire kwaliteiten terug redeneren naar primaire kwaliteiten
