CLEFYDAU DEINTYDDOL,CANSER,ANHWYLDERAU TREULIO

Question 1

POB RHAN OR DANT

Answer 1

1. enaml
   2.dentin
   3.pulp
   4.gingiva
   5.agwrn
   6.cementwm
   7.nerfau a phibellau gwaed
   8.agoriad pen greiddiau

Question 2

DAU CYDRAN Y DANT

Answer 2

1.crown
2.root

Question 3

BETH SYDD YN ACHOSI DENTAL DECAY

Answer 3

bacteria/germs+food,drink,sugars,sweets=acid produced

NEU

healthy tooth+acid= cavity

Question 4

CALCULUS=

Answer 4

plac

Question 5

CAMAU O CLEFYD Y GUM

Answer 5

1. dechrau off fel dant iachus
   2.calculus(plac) yn aduladu lan a achosi ir gum fynd yn inflamed a iritated
   3.inflamation yn achosi ir gumiau gwahanu or dant
   4.dant yn ceisio cwympo allan o llack o support gan y gums

Question 6

SUT I ATAL CLEFYD Y GUM

Answer 6

-diet lleihau siwgrau sydd wedi cael ei ychwanegu
-gwneud yn siwr i glahau dannedd yn cyson 2 waith y dydd
-lleihau bwyta bwyd asidig
-cynyddu bwydydd llawn ffibr
-cynnyddu bwydydd llawn fflworid

Question 7

FACTORAU CLEFYD Y GUM

Answer 7

-bwyta bwyd llawer o siwgr
-ddim yn brwsio/flosio dannedd
-yfed diodydd llawn asidau
-ddim yn bwyta llawer o calsiwm

Question 8

TIWMOR MALAEN (MALIGNANT TUMOUR)

Answer 8

dyma lle maer twmor yn torri fwrdd o celloed yn ymosod ar rhannau eraill or corff

Question 9

TIWMOR ANFALAEN (BENIGN TUMOR)

Answer 9

twmor sydd yn aros yn ei lleoliad a ddim yn mudo or safle neu yn ymosod ar rhannau arall or corff

Question 10

SUT YDY CANSER YN DATBLYGU

Answer 10

niwidiadau i DNA.

Question 11

FFACTORAU SYDD YN GALLU ACHOSI CANSER

Answer 11

-ysmygu
-fod yn agored i haul
-yfed alcohol
-fordd o byw
-diffig gweithgareddau corfforol
-straen
-ymbelydreol x rey
-bwyta bwyd brasterog

Question 12

ACHOSION BIOLEGOL

Answer 12

-hanes teulu
-newidiadau hormornal
-mutation yn cod genetig DNA

Question 13

MAE DIET YN GALLU ACHOSI CANSER

Answer 13

wrth bwyta bwydydd iachus fel llysiau a frwythau maen lleihau siawns o datblygu canser ond wrth bwyta bwyd fel cig moch a cig coch bwyd cyflym fel mcdonalds a yfed ormod o alcohol mae hyn n gallu arwain at cancer

Question 14

DIVERTICULITIS

Answer 14

clefyd sydd yn effeithio y colyddyn mawr. mae pockedau diverticula yn datblygu ar wal y colyddyn a maer diverticulitis yma yn cael inflamed neu infected

Question 15

PAM YDY FFIBR YN RHAN BWYSIG OR DIET

Answer 15

mae ffibr yn helpu chi fynd ir ty bach. dydy ffibr ddim yn cael ei treilio. os ydych ddim yn cael digon o fibr yn y diet bydd hyn yn achosi constipation

Question 16

SUT YDY DIVERTICULITIS YN DIGWYDD

Answer 16

gan fod lawer o pwysedd ar ol o i person fod yn constipated a straenio am amser hyr. bydd y lumps yn gwthio ei hynain allan or wall y colyddyn.

Question 17

FACTORAU RISG O DIVERTICULITIS

Answer 17

-diet fibr isel
-ddim digon o dwr
-diet heb llysiau
-diffig add gorff

Question 18

RICKETS

Answer 18

DIFFIG FITAMIN D
-agwrn meddal
-asgwrn yn tyfu yn anormal
-coesau yn bwa

FITAMIN D YN HELPU AMSUGNO CALSIWM FELLY DIFFIG CALSIWM ER MWYN CRYFHAU ESGYRN

Question 19

BETH SYDD YN ACHOSI RICKETS

Answer 19

-pobl sydd yn tlodi neu byw heb llawer o haul a diffig maeth/mwyn

Question 20

BETH YW OSTEOMALACIA

Answer 20

-asgwrn yn fynd yn gwan ac yn meddal sydd yn achosi i nhw fod yn fwy tebygol o torri yn hawdd
maen cael ei achosi gan llack o fitamin D

Question 21

ANAEMIA

Answer 21

LLACK O HEARN YN Y DIET
mwyafrydd o merched ifanc gyda anaemia
-diffig hemoglobin
-diffig celloedd coch gwaed
-ni all y celloedd coch cludo digon o ocsigen o amgylch y corff
YN GALLU ACHOSI BLINDER A TEIMLON GWAN

Question 22

FFACTORAU RISG O ANAEMIA

Answer 22

-mam sydd yn bwydo or bro gyda llac o hearn yn galu achosi ir babi cael llack i hearn
-mislif
-anaf- colli llawer o gwaed
-osgoi fynd it meddyg/meddwl ddim ond bod nhwn blinedig

Question 23

BWYDYDD LLAWN HEARN

Answer 23

-cig coch
-spinich
-cabbage
-cnau
-ffa
-kale