chronische ziekten

Question 1

inleiding chronische ziekten : epidemiologische transition

Answer 1

1. Periode van pestepidemie en hongersnood
2. Periode van terugwijkende pandemieën
3. Periode van ouderdomsziekten en ziekten veroorzaakt door het menselijk gedrag

Question 2

Waarom een sociologie van chronische ziekten?

Answer 2

Oorzaken
Vooruitgang van de medische wetenschap
Sociaal-economische welvaart
Hygiene

Question 3

Robert Strauss: Sociology in medicine Medicine (SIM)

Answer 3

SIM
is de toepassing van sociologische kennis om een medische parameter te bestuderen. Bv: welke sociale factoren beïnvloeden de bloeddruk bij mannen?
Je start dus met een sociaal probleem, waar je sociale elementen inbrengt. De socioloog werkt hier nauw samen met de dokter. Zo kunnen ze de sociologie kennis toepassen in de medische zorgen

Question 4

Robert Strauss: Sociology Of Medicine (SOM)

Answer 4

Dit is een meer zuivere en pure vorm van sociologie: het draait hier om organisatiekenmerken, rolverwachtingen, normen en waarden en de medische wetenschap als vorm van menselijk gedrag.
Nadruk ligt bij de studie van de sociologische processen in de medische setting, studie van een sociale context.
VB : Studies naar ziekenrol, de biografische disruptie bij chronische zieken

Maar er is een toenadering tussen deze twee vormen (Cockerham)

Question 5

1. Van ziekerol naar Biological disruption : Talcott Parsons ( 1951)

Answer 5

Ziekerol : ziekte als deviant gedrag

twee rechten : Beter willen worden en hulp zoeken
Twee verplichtingen : Geen schild en is ontheven van zijn rolverplichtingen
Beperkingen van de ziekerol:
1. Acute ziekten
2. Waardensysteem van de middenklasse
3. Arts-patientensysteem
4. Outsider-perspectief

Question 6

Anselm Strauss : “chronic ilness and de the quality of life”

Answer 6

Chronische ziekten
Ziektemanagment
Insider perspectief

Question 7

2. Biological disruption

Answer 7

Michael Bury 1982 : drie aspecten

1. What is going on there? Bewust worden dat je lichaamlijk pijnhebt
2. Why me, why now? Verstoring van je zelfbeeld ( denken dat je een sterk persoon bent, maar toch niet door ziekte)
3. Mobilisatie van hulpmiddelen

Question 8

Chronische ziekten heeft twee betekenisvormen

Answer 8

1. Praktische betekenis : verstoring van het dagdagelijkse leven
2. Symbolische betekenis: impact op het zelfbeeld, relaties, met anderen. ( Maar elke ziekte heeft een ander ondertoon : bij rokers “ja, die had maar niet zoveel moeten roken”.

Question 9

Antwoord op chronische ziekten

Answer 9

Coping : accepteren of negeren
Leren hoe je de chronische ziekte, het effect ervan op lichaam en zelfbeeld kan toleren.
Strategy : wat doen mensen als reactie op een chronische ziekte? Verbergen of laten zien?
Style : manier waarop mensen zichzelf en hun chronische ziekte presenteren

Question 10

Kritiek op de biological disruption

Answer 10

1. Toegespitst op volwassenen : wat met jonge kinderen die chronisch ziek worden?
2. Afhankelijkheid van timing/concept en normen en verwachtingen:
   leeftijd : anticipated crisis ( of denken oh
   weer een crisis erbij
   Klasse : ‘hard earned lives- normal diseases’
3. Biographical disruption als oorzaak van de chronische ziekte
   oorzaak geven aan iets anders
4. Life event events
   gezondheid en de rol van sociale steun en
   zelfvertrouwen

Question 11

Larsonn en Grassman : 3 kritiekpunten

Answer 11

1. Onverwachte aard van ziekte
2. herhaalde verstoringen
3. Uitdagingen : belang van Timing en context en relevantie van vroeg verschijnen –> dus mensen die de ziekte al van kinds af aan hebben

Question 12

Saunders 2017

Answer 12

herhaalde verstoringen bij jonge volwassenen met IBO
Overeenkomst met Larsson en Grasman
Verwachte verstoringen kunnen even erg zijn dan de initiele verstoringen
verschil met Larson en Grasmann
Ziekte op jonge leeftijd kan verstoring hebben

Question 13

Biographical disruption in de late moderniteit

Answer 13

Er zijn voortdurende biografische aanpassingen op
emotioneel vlak :
fysiek vlak : preventie en gezondheidsbewustzijn
vijfde kritiek : voordurend gezonder worden?

Question 14

Narrative reconstruction : het chronisch aspect

Answer 14

Gareth Williams vervolledigt het verhaal, waar het verhaal van Bury stopt

Question 15

Narrative reconstruction : het chronisch aspect

Answer 15

Seasoned professionals

• Kijkt naar de lange termijn impact van de zieke op identiteit
• Patienten creëren verhalen over hun eigen leven: leven voor de ziekte en leven na de ziekte

Question 16

narrative reconstruction : ilness accounts

Answer 16

Radley en Billig
Accounts : mensen herconstrueren hun gezondheidstoestand als een deel van het doorlopend identiteitsmanagment jegens anderen. Mensen weerspiegelen niet enkel hun gezondheidstoestand, maar ook iemands plaats in de wereld en weerspiegelen ook de context. Mensen maken gebruik van deze accounts op strategische manieren, om zichzelf te verantwoorden naar anderen en de eigen positie in de wereld te benoemen

Er wordt een onderderscheid gemaakt tussen publieke redenen: legitimeren tov buitenwereld : bv waarom je werkt en private : delen van overtuiging met gelijkgestemden –> tegen uw moeder zeg je iets anders waarom je niet gaat werken

Question 17

Publiek en private spelen een rol in accounts

Answer 17

context- institutioneel- alledaags
Arts patienten communicatie
Breder context
Methodologische implicatie

Question 18

kritiek

Answer 18

Lichaamlijk falen heeft sociale gevolgen, maar heeft fysieke realiteit
Ziekte ervaring gaat ook over
lichamelijke veranderingen die ervaringen sterk kleuren
Emoties ten gevolge van lichaamlijke en sociale dimensie

Question 19

4. Ilness as a adjustment: twee perspectieven samenvoegen

Answer 19

twee belangrijke sociologische perspectieven
Structurele perspectief ( Talcot Pearsons)
Interactionele perspectief ( Michael Bury)

Question 20

Adjustment

Answer 20

Er zijn twee dimensies 
Individu - sl : Integratie of terugtrekken
Individu - Ziekte : relatie van de persoon met de ziekte
en vier aanpassingsstijlen
Aanpassing ( accomodation)
secundaire gewin : (Secundary gain )
actieve ontkenning: (Active denial) 
Ontslag : (Resignation)

Question 21

Methode om de aanpassing aan de ziekte te bestuderen

Answer 21

twee doelen :

1. Individuen onderscheiden in hun aanpassing
2. De persoonlijke ziekte ervaring relativeren aan de veranderende sociale condities en relaties : dubbele vraag van de lichaamlijke veranderingen en de culturele beperkingen

Question 22

Belangrijke thema’s : onzekerheid

Answer 22

wezenlijk onderdeel als iemand een chronische ziekte heeft. Twee soorten onzekerheid : wanneer volgende crisis en existentiële onzekerheid

Question 23

Belangrijke thema’s : adherence

Answer 23

Behandeling van chronische ziekten

• Doorlopende medische behandeling
• Medische supervisie
• Beperking van de activiteiten

Adherence : mate waarin je de behandelingsvoorschriften opvolgt

Question 24

therapie - ontrouw

Answer 24

1. zelfbeschikking
2. ontkenning
3. Therapie moeheid
4. Bijwerkingen
5. geheimhouding ( stigma)

Question 25

Stigma en schaamte

Answer 25

5 factoren die kans op stigma vergroten

1. Ziekte zorgt voor angst
2. Misvorming van het lichaam
3. Onvoorspelbaar gedrag
4. Verlies van lichaamscontrole
5. Perceptie van schuld

Question 26

Functionele beperkingen van kwaliteit van het leven

Answer 26

Impact voor chronische ziekte- multidimensioneel
Aandacht voor 
fysieke impact 
Psychologische impact
Sociaal impact