Casussen '19-'20 Flashcards
Mw. H. belt over de B.V. Haar baby is 3 weken oud en komt heel onregelmatig over de dag, ook vaak ‘s nachts. Soms al om de anderhalf uur. De baby is over het geboortegewicht en het voeden is pijnloos.
Wat wil je nog meer weten?
- 20 minuten 1 borst/keer soms a anderhalf uur;
- Groei borstweefsel zwangerschap;
- Heeft mevrouw stuwing gehad.
Eén borst bleek goed ontwikkeld, mevrouw gaf aan daarin stuwing te hebben gehad, in de andere borst was geen sprake van stuwing. De onderontwikkelde borst wel aanbieden (preventief tegen borstkanker), de voeding starten met de onderontwikkelde borst.
G2, P1, EUG in anamnese. Zwanger door middel van Clomid
Inleiding, trombose in anamnese (niet in zwangerschap)
Spontane partus AAV
Pijnstilling: Remifentanyl
Geboortegewicht: 3945 gr
4e dag p.p.: 3540 gr
8e dag p.p.: 3560 gr., rustige baby
14e dag p.p. in consult in verband met pijnlijke tepels, gewicht 3455gr
Wat wil je nog meer weten?
Huidskleur (bilirubine); Fontanel; Tonus; Wangen (vetkussentjes?); Defaecatie (kleur 4e dag); Mictie; Temperatuur.
Dysmature kinderen kunnen moeilijk vacuüm houden.
Mw. G is spontaan bevallen van een gezonde dochter. Vanaf het begin van de borstvoedingen heeft ze last van pijn bij het voeden, stekende pijn in de borst en verticale tepelkloven. Soms zit er op de top van de tepel een klein wit puntje.
Wat wil je nog meer weten en waaraan denk je?
Melkblaar? Candida? Alleen tepel in de mond? Houding? (Verticale tepelkloven vaak in Madonna-houding) Korte tongriem?
Mevrouw B. is d.m.v. een sec. S.C. bij 39 weken bevallen van haar eerste kindje. Het is de derde dag postpartum en ze heeft aan beide tepels pijnlijke kloven. Ze ziet het niet meer zitten.
Wat wil je nog meer weten?
Goed aangelegd? Vollere borsten? Melk / colostrum zichtbaar? Hoe zuigt de baby? Lippen naar buiten / korte tongriem? Hele voeding pijn of alleen tijdens het aanzuigen?
Advies:
Om en om kolven;
Multimam kompressen;
Purelan crème.
Mevrouw C is spontaan bevallen bij 40 weken van een meisje. Ze is erg onzeker en belt je de derde dag post partum met pijnlijke tepels en een stekende pijn aan de tepels tijdens het drinken.
Wat adviseer je in dit geval?
Vragen: Antibiotica gebruik / Candida gevoelig; Spruw checken (dag 3 onwaarschijnlijk); TSR; Borst vol; Stuwing; Verstopte klier.
Advies: Warmte toepassen (één borst of beide borsten).
Mevr. D klaagt de vierde dag postpartum van enorme stuwing. Het is het vierde kindje en ze is bij 42 weken spontaan bevallen van een zoon van 3800 gr. De andere drie kinderen hebben ook B.V. gehad.
Wat adviseer je in dit geval?
Met de hand afkolven voor de voeding;
Goed steunende BH.
- Veel lediging van de borsten (comfortabel kolven op laagste kracht);
- Overweeg eenmalig helemaal leegkolven bij ernstige stuwing (tot trage druppels komen);
- Borstmassage: met olie langzaam van geblokkeerd gebied naar tepel (of oksel) bewegen;
- Warmte: warme douche, bak met warm water;
- Natte of droge kompressen;
- Vuistregels van wisseling borsten: elke borst moet minimaal 1x/3 uur gestimuleerd worden:
o <8 voedingen/24 uur: beide borsten voeden;
o 8-12 voedingen/24 uur: 1 borst per voeding;
o >12 voedingen/24 uur: 1 borst per 2-3 uur. - Reverse Pressure Softening (RPS):
o Toepassen voor iedere voeding, druk (stevig, zonder pijn) voor 60 sec. Vingers verplaatsen bij 30 sec. Evt. herhalen gedurende voeding / kolfsessie; - Elektrisch afkolven (op laagste kracht, niet bij stuwing op tepelhof):
o Houd het kort en voer tussendoor RPS uit (als MM-output stopt);
o Voor- en nameting tepel voor juiste borstschild;
o Vochtstuwing kan bij elektrisch afkolven toenemen, evt. manueel kolven. - Belladonna = wolfskers (homeopatisch middel) in korrel- en zetpilvorm. Het gelijke wordt met het gelijke genezen (vergiftigingsbeeld wolfskers lijk sterk op stuwing bij koorts);
- Pijnstilling:
o Koelen (omstreden) met koolbladeren (kneuzen van tevoren, onttrekt afvalstoffen), koude gelpacks/kompressen (met kamillethee/citroen bij het water), kwark;
o Ibuprofen (L1; T½ 1.8-2,5 uur; Tmax 1-2 uur; Oral 80%; RID 0,1-0,7%; PB >99%:
Innemen, laten inwerken voor 15 minuten, start met kolven. - Tepelhoedje (optioneel);
- Stuwing verdwijnt.
Mevr. Z klaagt de zesde dag post partum over een pijnlijke rode plek aan de rechter kant van haar rechterborst die niet verdwijnt na een voeding. Ze voelt zich ook niet helemaal lekker. Met de baby gaat het goed, ze is wel veel wakker en het andere kindje vraagt ook veel aandacht. De bevalling is goed verlopen.
Wat adviseer je in dit geval?
Aanleggen; Verschillende houdingen; Borst leeggedronken; Paracetamol /temperaturen; Masseren; Rust; Oudste kindje pas aandacht geven / uit besteden; Na 24 uur her beoordelen; Verloskundige / HA bellen in verband met mastitis.
Mevrouw Y is poliklinisch spontaan bevallen van haar eerste kindje. De vierde dag postpartum heeft ze aan iedere borst een pijnlijke rode plek, ze heeft ook plots hoge koorts, 39,2C en voelt zich doodziek.
Wat doe je in dit geval?
Verloskundige / HA bellen ivm mastitis; Rust; Houdingen; Rust; Kolven; Masseren.
Mevr. A is totaal onverwacht spontaan bevallen van een eerste kindje bij 33 weken zwangerschap. Het betreft een meisje met een goede start van 2280 gram. Mevr. A gaat borstvoeding geven.
Wat wil je nog meer weten? Wat kan je haar vertellen m.b.t. het op gang brengen van de borstvoeding?
Wat wil je nog meer weten?
- Borstgroei?
- Antibiotica tijdens gebruik van de zwangerschap?
- Medicatie gebruik?
- Hoe is de zwangerschap verlopen?
- Is mevrouw spontaan zwanger geraakt?
Behandelplan:
- Aanleggen;
- Manueel nakolven en bijgeven (60 ml p kg/dag bij prematuur = totaal 120cc (veel));
- Glucose controle (1e uur na de partus -> fysiologische hypoglycaemie);
- Huid op huid;
- Fortifier / PMF va 10cc (niet standaard).
Mevr. B is spontaan thuis bevallen van een tweede kindje bij 38 weken zwangerschap. De bevalling is vlot verlopen en het jongetje is met een goede start geboren.
De eerste keer aanleggen verloopt moeizaam, hij is lui met aanhappen en valt na 2 min. drinken in slaap. In de volgende 20 uur wordt nog driemaal geprobeerd aan te leggen, zonder goed resultaat.
Wat doe je in dit geval?
Manueel kolven;
Huid op huid;
Colostrum op een lepeltje geven.
Baby heeft wel reserve, paar druppeltjes zijn genoeg. Na een bevalling gaat een baby in de praktijk 4 á 5 uur slapen, wat geen probleem is. Daarna moet de baby wel aan de borst. Letten op: meconium, temperatuur, glucose, calorieën en moedermelk-productie.
Onze derde baby van 5 weken oud blijkt net als de andere twee kinderen slecht te reageren op mijn moedermelk. Hij heeft last van buikkrampen en winderigheid. Op doktersadvies ben ik bij de andere 2 kinderen destijds gestopt met borstvoeding. Nog sojamelk, hypoallergene melk, groenten en fruit bleken te helpen.
Wat kan ik nu het beste doen?
Familiale belasting;
Koemelkeiwit-vrij dieet voor de moeder.
Een zuigeling kan geen lactose-intolerantie hebben, dit ontstaat na de zuigelingenperiode. Een zuigeling kan wel een koemelkeiwit allergie hebben -> Moeder koemelkeiwit-vrij dieet.
“Onze dochter is 2 maanden oud. De eerste weken verliep de borstvoeding prima, maar nu is ze regelmatig boos en onrustig tijdens een voeding. Ze drinkt de eerste 5-10 min goed, maar wordt dan onrustig. Laten boeren helpt niet en als ik haar daarna weer aanleg hapt ze soms wel, maar laat ook weer snel los en is dan boos.”
Wat wil je nog meer weten? Waar denk je aan?
Spruw;
Melkproductie -> ze groeit 100 gr per week;
Wat is er gebeurd;
Werk;
Anticonceptie (vanaf 6 weken in België) -> minder melkproductie bij pilgebruik;
Toeschietreflex? Soms duidelijk door het slaan op de borst of het spechten -> Oxytocinespray.
“Milan is bijna 6 weken oud. Tot 2 dagen geleden ging alles perfect. Hij begon in een ritme te komen van 4 uur en sliep ’s avonds zelfs soms 6 uur. Sinds 2 dagen is hij van slag en wil bijna om het uur drinken. Ik leg hem dan maar aan om hem stil te krijgen ook ’s nachts. Ondertussen ben ik doodmoe geworden en begin te twijfelen aan mezelf. Binnenkort moet ik ook weer gaan werken en ik had me voorgenomen om bij 6 weken te gaan kolven om al een voorraadje moedermelk in te vriezen. Wat doe ik verkeerd?”
DD:
- Groeispurt;
- Stress;
Heeft ze al gekolfd?
Is de borst al leeg?
Een voorraad aanleggen: A/ na de ochtendvoeding 5 minuten kolven vanaf 2-3 weken; een fles introduceren vanaf 5-6 weken.
“Onze zoon van 7 weken slaapt overdag soms 5 á 6 uur. Moet ik hem nu wakker maken voor een voeding of lekker laten slapen?”
Voldoende groei (normale groei per week tussen 100 gr en 300 gr per week). Komt hij 200gr per week aan? Geen probleem!
“Mijn zoontje is nu 4 maanden en het voeden gaat nog steeds goed. Nu heb ik steeds last gehad van lekkende borsten tegen de tijd dat hij een voeding nodig had. Voor mij was dat een geruststelling dat ik voldoende melk had. Het is me nu opgevallen dat ik al enkele dagen geen lekkende borsten meer heb en ik vraag me af of hij nog wel genoeg krijgt. Hij drinkt ook veel korter aan de borst. Ik vraag me ook af of ik misschien al moet beginnen met kleine beetjes groenten.”
Tussen 4-6 maanden neemt de borstomvang af, maar de hoeveelheid borstvoeding blijft hetzelfde -> Fysiologisch.
Fruit en groente vanaf 6 maanden.
“Mijn voeding loopt hard achteruit. Ik weet dat ik dan vaker aan moet leggen, maar dan nog. De toeschietreflex is maar heel kort en mijn zoontje van 4,5 maand wordt dan heel boos. Ik hevel dan over naar de andere borst, maar kort daarna wordt hij weer boos en lijkt er weer geen melk te zijn. Ik leg bij ieder huiltje aan en probeer daarna ook nog te kolven, maar er is niet meer productie. Wat moet ik nu?”
4,5 maand werkhervatting;
Kolven -> onvoldoende productie;
Donormelk; Geitenmelk, Nannycare (in Duitsland de halve prijs);
Misschien iets eerder introduceren vaste voeding.
“Basje heeft de hele dag aan mijn borsten gehangen en niet geslapen. De hele week heb ik ook slecht geslapen vanwege drukte en stress en te weinig tijd gehad om te kolven in de pauze. Nu ben ik ook nog verkouden en een buikgriepje. Het resultaat is productie: nul. Mijn man heeft vandaag het laatste restje moedermelk uit de diepvries geprobeerd te geven met de fles, maar dat is niet gelukt. Basje huilt van de honger en wil momenteel niet aan de borst, want daar komt toch niets uit.
Stel het is avond, er is geen voeding meer in het huis… Wat moet ik nu?”
Flesje zoals onderstaand met koemelk:
Tot 6 maanden: volle koemelk ¼ + ¾ water
Vanaf 6 maanden: volle koemelk ½ + ½ water
Vanaf 9 maanden: volle koemelk ¾ + ¼ water
Vanaf 12 maanden: volle koemelk 100%
Verse koemelk pasteuriseren 20 min 66 graden Celsius of melk uit een pak.
“Ik heb een voorraadje afgekolfde melk in de diepvries en de oudste melk ligt er nu 3 maanden in. Moet ik die nu weggooien of toch geven. Of moet ik de oude melk geven en de verse melk invriezen? Ik heb al wel gehoord van een collega dat de moedermelk meegroeit met je kindje en dus niet geschikt is om lang te laten liggen.”
Borstvoeding mag tot 9 maanden bewaard blijven.
Bij Candida/Spruw moet de melk gepasteuriseerd worden. Alle gekolfde melk van 7 á 8 dagen voor de start van de candida moet gepasteuriseerd worden (moedermelk in een fles, fles in kokend water, flesje daar 20 minuten in laten staan en roeren).
“Mijn zoontje van 5 maanden drinkt sinds een week of drie niet prettig meer aan de borst. Normaal dronk hij aan beide kanten, maar sinds een tijdje wil hij steeds maar aan een kant drinken en die drinkt hij vervolgens niet goed leeg. Na een tijdje stopt hij en gaat ietwat overstrekken en erg nukken, zeg maar een soort van grommen en daar blijft hij zolang mee doorgaan tot hij weer overeind zit. Aan zijn luiers merk ik wel dat hij niet genoeg krijgt, maar ik kan me dat nauwelijks voorstellen. Waarom zou hij dit doen en hoe kan ik hem weer laten genieten van een borstvoeding? Ik heb het gevoel dat mijn borsten daardoor ook vol blijven, maar kolven is geen optie, want dat lukt niet bij mij.”
DD:
- Omgeving vergroten;
- Tandjes;
- Oorontsteking (deze klachten gaan vaak samen met oorontsteking).
Vragen in verband met eventuele oorontsteking:
- Huilt hij veel?
- Huilt hij lang?
- Heeft hij koorts?
Verslikken bij kunstvoeding kan een oorontsteking geven. Bij een oorontsteking kun je moedermelk in het oortje doen.
“Ik heb nu echt het idee dat het einde van mijn borstvoeding in zicht komt. Het lijkt wel of mijn lichaam na ruim 5 maanden het wel welletjes vindt. Een week of twee geleden kreeg ik al het idee dat het minder werd en na twee weken tobben, weinig kolfproductie (250cc/dag) en een geslonken diepvries voorraad had ik vandaag een dieptepunt en zie het niet meer zitten. Mijn kindje dat de hele dag om het uur huilt van de honger, borsten die zo slap als theezakjes voelen. Het lijkt wel of mijn lichaam geen melk meer kan aanmaken.”
Kindje ziek?
Kindje 5 maanden, wat wil mama?
Geef aan wat je hebt en vul aan wat je niet hebt. Niet vermoeien met kolven tenzij zij zelf wil.
“Thomas is nu 5 maanden en kwijlt al een hele poos en sabbelt overal aan. Vandaag is hij ook aan het jammeren en wil niet drinken. Ik denk dat er een tandje aan het doorkomen is. Hij wil wel een koelring en heeft vandaag ook een fopspeentje om te troosten (normaal mag hij die alleen ’s nachts).
Maar wat moet ik nu doen, afwachten tot hij vanzelf weer de borst wil?
Wat als Thomas straks gaat bijten?”
Als hij niet wil -> Afkolven totdat live voeden gaat;
Moedermelk invriezen, op een blokje moedermelk kan gesabbeld worden;
Chamomilla, homeopatisch middel.
Bijten:
- Auw/nee💬, loskoppelen, evt. uitleg en baby wegleggen; na enkele minuten bv continueren:
o Wees duidelijk (ook in mimiek).
- Trage TSR? Oxytocineneusspray (< 2 min TSR), verwarmen, masseren, tepelstimulatie;
- Onrust, afleiding? Rustige plek om te voeden, gedempt licht, fijne sfeer, bv beëindigen:
o Snel loskoppelen: aandacht is weg? Loskoppelen; lief praten/tutten; bv continueren.
- Te langzame flow MM? Borstcompressie, bv beëindigen.
- Doorkomende tanden? Geeft ‘knaagmateriaal’ (houten bijtring, bevroren MM), pijnstilling:
o Doorkomende tanden: pijnlijk (tandvlees), andere smaak, veranderend speeksel (irriteert de tepel, A/ goed afspoelen na voeding, insmeren met MM);
o Chamomilla = kamille (homeopatisch middel):
Vooral geschikt voor dramatische kinderen met veel pijn, vaak kind met één rode wang, slecht humeur, alleen stil te krijgen met het ronddragen.
o Wond tepel? Evalueer houding (bij diepe aanhap geen pijn).
- Andere voedingsmomenten uitkiezen, bijv. droomvoeding, langere ochtendvoeding;
- Voedingshouding / aanleggen verbeteren.
“Lotte is nu 5 maanden oud en ze is net uit het ziekenhuis. Ze mocht toen niet drinken aan de borst en daarom heb ik fulltime moeten kolven. Toen ze thuiskwam dronk ze een paar keer live en van het ziekenhuis moesten we haar voor en na de voeding wegen. Ook heb ik haar zonder tepelhoedjes laten drinken, maar dat lukt nog niet goed. Sinds enkele dagen is mijn productie teruggelopen. Ik kolf nog steeds een paar keer per dag maar dat is pas na vier kolfsessies genoeg voor een voeding. Wat moet ik nu verder?”
Er is heel veel gekolfd. Bij live voeden wordt de borstvoeding afgebouwd. Langzaam met de groei van het kind opbouwen met kolven. Daarna 6 á 7 x kolven 50 ml, langzaam opbouwen op geleide kindje. Na 14 dagen zijn de prolactinereceptoren bezet met prolactine.
“Mijn zoontje is ruim 9 maanden en hij wil steeds vaker niet bij me drinken. Hij wordt dan heel ongeduldig en vindt dat het veel te lang duurt voor de melk komt. Soms gaat hij huilen als hij de borst nog maar ziet. Zodra de melk toeschiet verslikt hij zich en wil hij niet verder drinken. In een andere houding voeden helpt niet. Nu is hij ook nog ziek en wil helemaal niet meer drinken. Ik zou nog zo graag door willen voeden, maar misschien is dit wel het moment om te stoppen?”
TSR manueel afkolven;
Een speeltje (borstvoedingsketting);
Komt goed! Geen zorgen.
Mijn dochter is nu een jaar en slaapt sinds een week door. Ze slaapt van 19:30 – 7 uur, heerlijk. Alleen loopt de borstvoeding nu hard terug. Op werkdagen voed ik haar nog ’s morgens en om 19:00 uur. Op de dagen dat ik vrij ben voed ik ook nog om 10:00 uur en voor haar middagdutje. Zou het zinvol zijn om voordat ikzelf naar bed ga, nog een keer te kolven?’
Lekker laten slapen, niet kolven (die productie wil je niet op dat moment).
150 – 180 ml per kg lichaamsgewicht.
“Klaas is nu 9,5 maand en heeft inmiddels 6 tandjes, waar hij reuzetrots op is en waarmee hij overal in bijt. Ook in mama dus en nu heb ik een wondje in mijn tepel en dat doet erg pijn bij het drinken, maar bijvoorbeeld ook onder de douche. Moet ik iets smeren, want een pleister is ook zowat?”
Moedermelk op het wondje en moeder op hygiëne wijzen. Tanden hebben veel bacteriën op zich. Informatie over mastitis geven. Bij klachten -> Antibiotica.
